Quy hoạch tổng thể phát triển ngành công nghiệp tàu thủy Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 vừa được Thủ tướng ký phê duyệt ngày 27/11. Theo đó, ngoài đóng mới và sửa chữa tàu, Chính phủ bổ sung vào quy hoạch trung tâm phá dỡ tàu cũ đặt tại Hải Phòng và một số tỉnh miền Trung. Vị trí, quy mô các cơ sở phá dỡ tàu cũ sẽ do Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường, các địa phương xác định.
Trước đó, tại quy hoạch tổng thể phát triển ngành công nghiệp tàu thủy Việt Nam đến năm 2010, phá dỡ tàu cũ mới chỉ được nhắc đến với tư cách là ngành nghề kinh doanh của một số đơn vị như Công ty công nghiệp tàu thủy Ngô Quyền, Công ty công nghiệp tàu thủy và xây dựng Hồng Bàng (Hải Phòng) và Nhà máy liên hợp công nghiệp tàu thủy Dung Quất, nhà máy sửa chữa tàu biển Nghi Sơn tại miền Trung...
Trong quyết định về thành lập Tổng công ty Công nghiệp Tàu thủy (SBIC) trên cơ sở tổ chức lại Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam (Vinashin) mới đây, phá dỡ tàu cũ cũng được coi là ngành nghề kinh doanh chính của ông lớn này.
Hải Phòng sẽ là một trong những trung tâm phá dỡ tàu cũ. Ảnh minh họa: SGTT |
Theo quy hoạch phát triển ngành công nghiệp tàu thủy mới phê duyệt, từ nay tới 2015 sẽ tiếp tục tái cơ cấu toàn diện ngành công nghiệp tàu thủy, bảo đảm giữ được các cơ sở đóng, sửa chữa tàu thủy trong quy hoạch. Các cơ sở hoạt động không hiệu quả, thua lỗ kéo dài sẽ được chuyển đổi công năng, sáp nhập hoặc giải thể.
Giai đoạn từ 2016 đến 2020 sẽ di chuyển dần một số nhà máy khỏi trung tâm đô thị và xây dựng hoàn chỉnh các nhà máy có vốn đầu tư nước ngoài, mục tiêu đến năm 2020 hình thành các trung tâm đóng, sửa chữa tàu tại Bắc, Trung và Nam và năm 2030 Việt Nam sẽ có trung tâm đóng mới tàu chuyên dụng, giá trị kinh tế lớn phục vụ trong nước và xuất khẩu.
Quy hoạch ngành đóng mới tàu sẽ chia làm 3 khu Bắc, Trung và Nam. Khu vực phía Bắc tập trung tại Hải Phòng, Quảng Ninh trên cơ sở các nhà máy đóng tàu Hạ Long, Phà Rừng và Bạch Đằng, những đơn vị nòng cốt của SBIC. Riêng nhà máy đóng tàu Nam Triệu, sau khi giữ lại một phần để phục vụ di chuyển đóng tàu Bạch Đằng khỏi nội thành, phần còn lại sẽ được bán, chuyển nhượng, hợp tác đầu tư.
Khu vực miền Trung tập trung tại Quảng Ngãi, Khánh Hòa trên cơ sở các nhà máy lớn hiện có như đóng tàu Dung Quất, Cam Ranh, Oshima - Cam Ranh và Huyndai - Vinashin. Miền Nam tập trung khai thác hai đơn vị hiện có là công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Sài Gòn và Nhà máy đóng và sửa chữa tàu biển Long Sơn.
Sửa chữa tàu biển sẽ được gắn với quy hoạch các cơ sở đóng mới và hệ thống cảng biển, đặt trọng tâm tại Quảng Ninh, Hải Phòng với mũi nhọn là Nhà máy sửa chữa tàu biển Nosco - Vinalines và khu vực miền Trung với 3 nhà máy Cam Ranh, Dung và Hyundai - Vinashin.
Mạng lưới các nhà máy công nghiệp hỗ trợ ngành đóng tàu, các cơ sở đào tạo, dạy nghề và nghiên cứu cũng được thành lập.
Để thực hiện tốt quy hoạch, Quyết định đưa ra 6 giải pháp, trong đó ưu tiên sắp xếp lại các nhà máy đóng và sửa chữa tàu, lựa chọn đối tác chiến lược cho ngành công nghiệp tàu thủy. Có cơ chế, chính sách về vốn, thuế, chính sách tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ đóng tàu và sửa chữa tàu trong nước.
Phương Linh