Tổng giám đốc một công ty sản xuất phân bón ở khu vực phía Nam cho biết vừa đến làm việc với ngân hàng cổ phần lớn nhưng vẫn phải vay với lãi suất 20,5% một năm. Chuyên viên tín dụng giải thích ngắn gọn, dòng vốn có lãi suất huy động thấp chưa kịp chảy về.
Mặt khác, theo chuyên viên tín dụng này, việc cân đối nguồn vốn của các nhà băng thường có độ trễ. Biến động của lãi suất đầu vào với đầu ra không dễ theo bình thông đáy như lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước vẫn thường ước tính khi thông tin qua mỗi lần điều chỉnh lãi suất. Và đến thời điểm này vẫn còn những mức cao như vậy.
Trần lãi suất cho vay hiện nay là 15% một năm đối với 4 lĩnh vực ưu tiên, nhưng không phải ai cũng tiếp cận được nguồn vốn giá rẻ này. Ảnh minh họa: Hoàng Hà. |
Cao hay thấp tùy thuộc vào thực tế của đối tượng vay vốn, ứng với mức độ rủi ro khác nhau. Còn thông tin của doanh nghiệp trên là đáng tham khảo, bởi vốn vay phục vụ cho sản xuất, thuộc ngành hàng hỗ trợ nông nghiệp - nông thôn, thuộc nhóm khuyến khích tín dụng (chứ không hẳn là ưu đãi tín dụng, bởi mức 20,5% một năm có thể gọi là "ngược đãi" chứ không phải ưu đãi).
Ban đầu, ông này rất kỳ vọng khi thấy trần lãi huy động liên tiếp giảm, lãi suất cho vay cũng có nhiều thông tin là hạ nhiệt nhanh chóng. Tuy nhiên, sau vụ đi vay vốn với lãi suất 20,5% này, ông đã đưa ra yêu cầu được giải thích cơ chế thực hiện trần lãi suất cho vay, gói hỗ trợ 29.000 tỷ đồng của Chính phủ và điều kiện đặt ra.
Vì hoạt động trong nhóm lĩnh vực ưu tiên, nên ông này băn khoăn không biết có thuộc diện được hưởng lãi suất trần hay không. “Tôi không rõ thực tế của trần lãi suất cho vay đó như thế nào. Hiện lãi suất vay vốn của chúng tôi là vậy. Tìm hiểu ở một ngân hàng quốc doanh thì được chào mức 16,5%, chứ chưa được 15% một năm”, ông cho biết.
Cán bộ một ngân hàng cho biết, Thông tư 14 quy định trần lãi suất cho vay là tiếp tục bảo vệ lợi ích của các ngân hàng thương mại. "Ngay khi có thông tin về Thông tư 14 này, bọn tôi trong ngành ngân hàng đã nói với nhau chẳng qua chỉ là xoa dịu dư luận mà thôi, doanh nghiệp vẫn 'chết'", vị này cho biết.
Ngoài ra, ông cũng phân tích, đọc qua Thông tư mọi người quá chú ý vào 4 đối tượng được áp trần lãi suất cho vay, và nếu không có kiến thức về kinh tế sẽ rất phân vân 4 đối tượng mà lại còn dẫn chiếu theo các văn bản pháp luật khác... “Thực ra 4 đối tượng này đã chiếm gần hết (>90%) lượng khách hàng. Thông tư dài là vậy nhưng chỉ 1 câu mà doanh nghiệp vẫn phải “chết” mà giới ngân hàng bọn tôi quan tâm nhất và cũng biết là chỉ “hình thức” thôi ở điều 4”.
Cụ thể, điều 4 của Thông tư 14 quy định: lãi suất cho vay áp dụng đối với các hợp đồng tín dụng được ký kết trước ngày thông tư này có hiệu lực thi hành được tiếp tục thực hiện theo hợp đồng tín dụng đã ký kết phù hợp với quy định của pháp luật tại thời điểm ký kết hợp đồng.
Một sự thật rất lớn của trần lãi suất cho vay nằm ở chỗ đó. Trong quy định trên không có từ “lãi suất”, nhưng có ẩn ý. Nguồn tin này cũng nhấn mạnh: “Xin thưa với anh là 100% dư nợ của cả nền kinh tế hiện nay thì đã phải được ký rồi!”. Điều đó đồng nghĩa lãi suất cho vay của khoảng 2,5 triệu tỷ đồng dư nợ tín dụng của hệ thống ngân hàng đã được ấn định trước đó và đang được thực hiện theo hợp đồng cũ.
Người này phân tích thêm, đối tượng áp dụng là cho vay ngắn hạn. Thông thường, kỳ hạn các hợp đồng vay vốn lưu động (ngắn hạn) của các ngân hàng là 1 năm và có thể gia hạn lên 2 năm. Vậy để được hưởng lãi suất 15% một năm, các đối tượng còn phải chờ hết hợp đồng cũ, cỡ sau khoảng dăm tháng đến cả một năm đèo bòng lãi suất cao rồi mới có thể được ký lại hợp đồng mới.
Cán bộ này nói thêm, nếu xem việc áp trần lãi suất cho vay là hỗ trợ cho doanh nghiệp, góp phần hỗ trợ kinh tế, thì giá trị của Thông tư 14 cũng chỉ nằm ở tương lai. "Nước xa khó cứu lửa gần. Ốc đảo tươi mát đó phải đợi một thời gian để có thể mở rộng trên hoang mạc", vị này chia sẻ.
Theo đó, cũng có thể có những khách hàng may mắn khi vô tình hợp đồng hết hạn và ký lại thời điểm này, hoặc có những khoản vay mới (tín dụng tăng trưởng âm kéo dài cũng là một thực tế để tham khảo). Nhưng để được lãi suất 15% một năm lại là một vấn đề khác, tùy thuộc vào thể lệ tín dụng của ngân hàng và thước đo cho những tính từ “minh bạch”, “lành mạnh” quy định trong Thông tư 14.
(Theo VnEconomy)