Theo đại diện BIDV, gần đây tình trạng lừa đảo, gian lận trong giao dịch liên quan đến thẻ ngân hàng ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến uy tín và hoạt động kinh doanh của các ngân hàng cũng như gây nhiều thiệt hại cho chủ thẻ. Việc lừa đảo, gian lận thẻ của tội phạm thực hiện theo nhiều dạng thức khác nhau. Có 3 hình thức phổ biến gồm Phishing, ATM skimming và cấu kết với đơn vị chấp nhận thẻ để thực hiện giao dịch khống.
Đối với Phishing, đối tượng mạo danh tổ chức có uy tín chủ động liên lạc với khách hàng qua điện thoại, thư điện tử, Internet hay tin nhắn. Đối tượng này thường sử dụng các thông tin có tính chất gây sốc để gây phấn kích, gây hoảng sợ, hoặc lợi dụng các tin đăng tải trên truyền thông để hợp lý hóa việc liên lạc. Nội dung "dụ dỗ" như thông báo khách hàng trúng giải thưởng lớn, tài khoản bị trừ hay nhận số tiền lớn bất thường, gửi tin chương trình khuyến mãi, sự kiện sắp diễn ra… Tất cả đều nhằm lừa khách hàng cung cấp các thông tin cá nhân, thẻ, các tài khoản mật khẩu ngân hàng...
Qua điện thoại, đối tượng đề nghị khách hàng cung cấp các thông tin cá nhân, tài khoản mật khẩu ngân hàng, thông tin thẻ và các thông tin tài chính để kiểm tra, hoàn tất thủ tục nhận giải thưởng hoặc đăng ký thông tin. Đối với hình thức tin nhắn hoặc thư điện tử, kẻ gian gửi email, tin nhắn đến địa chỉ thư điện tử, số điện thoại, tài khoản mạng xã hội… có chứa các đường dẫn kèm theo. Khi khách hàng nhấn vào các đường dẫn, máy tính, thiết bị sẽ bị nhiễm mã độc đánh cắp thông tin.
Còn với ATM skimming, đối tượng sẽ lắp đặt thiết bị trên máy ATM nhằm lấy cắp thông tin thẻ và mã PIN để làm thẻ giả rồi rút tiền của khách hàng. Kẻ gian dùng bảng nhựa chứa thiết bị lấy cắp thông tin thẻ (thiết bị skimming) gắn phía ngoài khe quẹt thẻ. Khi người dùng đưa thẻ vào khe cắm, thẻ sẽ đi qua thiết bị skimming trước rồi mới vào bên trong nên tội phạm sẽ lấy toàn bộ thông tin lưu trữ trên dải băng từ.
Hoặc chúng lắp đặt camera nhỏ, thường ngụy trang trong một thanh nhựa hoặc bảng quảng cáo ốp ngay phía trên bàn phím của máy ATM để ghi lại toàn bộ hoạt động nhập mã PIN của khách hàng khi rút tiền. Sau khi lấy thông tin thẻ ngân hàng và PIN, các đối tượng sẽ sử dụng thiết bị làm giả thẻ ngân hàng thông qua phần mềm chuyên dụng và thiết bị đọc, in dữ liệu thẻ từ, rồi rút tiền tại các máy ATM. Mặc dù phương thức này đã xuất hện từ khá lâu song vẫn đang được các đối tượng lừa đảo thực hiện một cách rất tinh vi.
Ngoài ra sau khi mua thông tin thẻ tín dụng thông qua các trang mạng, diễn đàn mua sắm hoặc Phishing..., kẻ gian sử dụng thiết bị in và sản xuất thẻ giả, cấu kết với một số đơn vị chấp nhận thẻ được ngân hàng trang bị hệ thống POS. Với hình thức trên, trong một khoảng thời gian ngắn các đối tượng có thể thực hiện hàng trăm giao dịch thẻ khống với số tiền rất lớn nhưng thực tế không phát sinh bán hàng hóa dịch vụ tại đơn vị chấp nhận thẻ. Người bị hại đa phần là chủ thẻ ở nước ngoài bị các đối tượng đánh cắp thông tin thẻ.
Đại diện BIDV khuyến cáo, để bảo vệ chính mình, người dùng không để lộ thông tin thẻ, tiết lộ mật khẩu, cho người khác mượn thẻ ngân hàng. Khoảng một vài tháng thực hiện đổi mật khẩu một lần. Để tránh rủi ro bị người khác nhìn thấy thông tin thẻ, đặc biệt là mã CVV (3 số cuối ở mặt sau thẻ), nên chủ động ghi nhớ rồi dùng giấy dán lên.
Trường hợp có phát sinh sự cố với thẻ BIDV khi đang thao tác tại máy ATM (máy nuốt thẻ, báo nợ khi giao dịch chưa kết thúc...), liên hệ số 19009247 để được hỗ trợ khẩn cấp. |
Khi rút tiền tại máy ATM, người dùng chú ý quan sát khu vực đặt máy, khe đọc thẻ, khu vực bàn phím trước khi giao dịch. Nếu cảm thấy ATM có các thiết bị lạ hay khác so với thông thường, thiếu an toàn, không nên thực hiện giao dịch, chuyển đến địa điểm khác. Khi nhập mã PIN nên che bàn phím.
Để đảm bảo rút tiền an toàn, nên tránh các ATM có địa điểm vắng vẻ, ít người qua lại. Cẩn trọng trong khi có người chủ động bắt chuyện tại máy ATM, không nên giao dịch quá lâu, rời ngay khỏi máy khi hoàn tất. Trường hợp cần đếm tiền, lựa chọn địa điểm an toàn khác, cách xa máy. Phải nhận hóa đơn máy in ra kể cả khi không rút được tiền. Trường hợp có phát sinh sự cố, liên hệ ngay theo số điện thoại khẩn dán trên máy ATM của ngân hàng chủ quản.
Chủ thẻ nên sử dụng phần mềm chống virus trên máy tính và điện thoại, không trả lời email lạ hay bấm vào đường link không rõ ràng, yêu cầu nhập các thông tin cá nhân, thông tin thẻ. Nên gõ địa chỉ của ngân hàng điện tử trực tuyến vào trình duyệt khi giao dịch trực tuyến. Chỉ mua sắm, thanh toán trực tuyến tại các website uy tín, chính thức của ngân hàng và các đơn vị bán hàng online đáng tin cậy có giao thức bảo mật Https. Trong bất kỳ trường hợp nào, chủ thẻ tuyệt đối không cung cấp các thông tin bảo mật qua các mạng xã hội.
Giao dịch qua mạng có độ rủi ro cao nên đăng ký kích hoạt dịch vụ khi có nhu cầu thật sự. Ưu tiên sử dụng máy tính của cá nhân để thực hiện giao dịch và chỉ thực hiện tại các website có uy tín, an toàn, đọc kỹ các điều kiện, điều khoản. Trường hợp phát hiện thẻ bị mất cắp thất lạc hoặc có nghi ngờ bị lợi dụng, chủ thẻ có thể chủ động gọi tới tổng đài chăm sóc khách hàng của ngân hàng phát hành để yêu cầu khóa kịp thời.
Đảm bảo tất cả các giao dịch bằng thẻ tại POS phải tiến hành trước mắt mình để chắc chắn người khác không thể sao chép thông tin thẻ dẫn đến lợi dụng thực hiện các giao dịch gian lận. Khi nhận lại thẻ, kiểm tra kỹ thẻ, nội dung, tổng số tiền trên hóa đơn giao dịch trước khi ký chấp nhận thanh toán. Luôn kiểm tra hóa đơn sau khi thực hiện giao dịch để chắc chắn thông tin trên hóa đơn là chính xác. Giữ lại tất cả những hóa đơn này để đối chiếu với đợt sao kê giao dịch thẻ liền kề…
Nên sử dụng dịch vụ báo giao dịch tự động để đảm bảo mỗi khi phát sinh giao dịch chủ thẻ đều nắm được thông tin và có biện pháp xử lý kịp thời nếu nghi ngờ. Trường hợp không may xảy ra rủi ro mất tiền trong tài khoản thẻ mà chưa rõ nguyên nhân, chủ thẻ nên bình tĩnh liên hệ ngân hàng phát hành đề nghị khóa thẻ. Đồng thời phối hợp với các bên liên quan cung cấp chứng từ (nếu có) để được hỗ trợ và hướng dẫn giải quyết.
Minh Trí