Phó thủ tướng Vũ Đức Đam: Không để quốc gia khởi nghiệp mãi chỉ là tiềm năng

Chương trình "Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam 2016" do Bộ Khoa học & Công nghệ chủ trì vừa được tổ chức sáng nay tại Hà Nội.

Tại sự kiện, lãnh đạo Chính phủ cũng như Bộ Khoa học & Công nghệ cùng nhiều bộ ngành, chuyên gia đều cho rằng, Việt Nam đang có sự tăng trưởng tốt về hệ sinh thái khởi nghiệp. Ông Chu Ngọc Anh, Bộ trưởng Khoa học & Công nghệ nhận định Việt Nam có nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp, có mạng lưới các nhà đầu tư đang tăng lên, các trường đại học, các tổ chức ươm tạo và hỗ trợ khởi nghiệp với chất lượng ngày một nâng cao…

Cũng theo Bộ Khoa học & Công nghệ, được xếp thứ 3 trong danh sách những quốc gia tốt nhất thế giới, Việt Nam thu hút không ít các quỹ đầu tư mạo hiểm. Một loạt các thương vụ gần đây được dẫn chứng như Momo gọi vốn thành công 600 tỷ đồng từ quỹ ngoại - một thương vụ được đánh giá là thành công nhất, Gotit nhận được 200 tỷ đồng và lọt vào Top 2 ứng dụng trên Apple Store, Vntrip.vn được đầu tư gần 79 tỷ đồng... 

"Giai đoạn 2012-2016 chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể về số lượng và chất lượng của các cơ sở ươm tạo và tổ chức thúc đẩy kinh doanh khi hiện nay có khoảng 1.800 doanh nghiệp khởi nghiệp, 21 cơ sở ươm tạo và 7 tổ chức thúc đẩy kinh doanh", Bộ Khoa học & Công nghệ cho hay.  

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam tham dự "Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo 2016". Ảnh: PV

Cơ quan này cũng chia sẻ một tin vui khác đối với cộng đồng khởi nghiệp là quỹ 500 startup – một quỹ đầu tư mạo hiểm lớn của Mỹ vừa công bố quyết định lập riêng một quỹ nhỏ trị giá 10 triệu USD, rót vốn vào khoảng 100-150 dự án khởi nghiệp của Việt Nam. Giá trị mỗi lần hỗ trợ khoảng 100.000-250.000 USD. Trong vòng 5 năm tới, quỹ này sẽ tăng vốn từ 10 triệu lên 100 triệu USD dành cho startup Việt. 

Tuy nhiên, đại diện các Bộ, ngành và chuyên gia tham gia chương trình cũng đều cho rằng các doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam vẫn gặp nhiều khó khăn khiến môi trường khởi nghiệp chưa bùng nổ như các quốc gia khác. Có nhiều nguyên nhân như việc thi hành chính sách hỗ trợ thiếu đồng bộ, thủ tục phức tạp, chưa khuyến khích các nhà đầu tư, các quy định về đầu tư mạo hiểm – thành phần cốt yếu trong hệ sinh thái chưa rõ nét, kiến thức khởi nghiệp còn hạn chế…

Theo thống kê, hiện có hơn 20 quỹ đầu tư mạo hiểm có hoạt động đầu tư cho khởi nghiệp như: IDG Ventures, Cyber Agent Ventures, VinaCapital… Tuy nhiên, các quỹ này cũng chưa đầu tư thành lập quỹ 100% vốn nước ngoài tại Việt nam mà chỉ có văn phòng đại diện để tìm các khoản đầu tư. Gần đây, xu hướng đầu tư tăng lên khi con số thống kê cho thấy tổng tố thương vụ đầu tư mạo hiểm vào Việt Nam năm 2012 là 24 thì đến năm 2015 con số này tăng lên 67 thương vụ.

Tham dự sự kiện, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cũng chỉ ra 10 yếu tố quan trọng trong hệ sinh thái mà các startup cần nhất để có thể khởi nghiệp thành công. Đó là các vấn đề về vốn, thủ tục, hạn chế giấy phép con, bảo vệ sở hữu trí tuệ, tư vấn pháp lý, hỗ trợ đưa sản phẩm ra thị trường trong nước cũng như quốc tế… Trong đó, lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh sự kết nối giữa hệ thống các bộ, ngành nhằm cung cấp những thông tin về khởi nghiệp cho thế hệ trẻ ngay từ khi còn là sinh viên trong các trường đại học. 

“Các trường Đại học cần kết nối với các viện nghiên cứu, đưa tinh thần khởi nghiệp vào ngay trường đại học. Làm như vậy không chỉ cung cấp nhân lực cho các dự án khởi nghiệp mà những sinh viên đó là những người khởi nghiệp tiềm năng trong tương lai. Sự chỉ đạo của Bộ Giáo dục & Đào tạo cùng các Bộ chủ quản sẽ có lưu tâm về vấn đề này”, Phó thủ tướng nói, đồng thời nhấn mạnh: “Tránh tình trạng như trước đây, ở đâu cũng thấy nói đến công nghiệp hóa hiện đại hóa nhưng không ai hiểu gì, và đòi hỏi phải làm gì thì không ai biết. Cũng giống như bây giờ cứ nói về chiến lược quốc gia khởi nghiệp nhưng cụ thể phải làm gì cũng còn rất chung chung. Tôi đề nghị các bộ, ngành, cơ quan cùng hành động để biến những chủ trương của Thủ tướng thành hiện thực, chứ không mãi mãi chỉ là tiềm năng”.