Giám đốc Công ty TNHH vận tải Duyên Hải, Nguyễn Thành Trung, tỏ rõ sự bức xúc khi suốt gần 1 tháng qua, các vị quan chức của ngành giao thông vận tải vẫn không giải quyết nổi những khúc mắc trong việc vận chuyển hàng container mà nhiều doanh nghiệp đã gửi công văn lên bộ kêu cứu. "Tôi cho rằng khái niệm quá tải ở đây có 3 điểm: cầu đường quá tải, lái xe chở hàng quá tải và suy nghĩ của người lãnh đạo cũng có thể đã... quá tải" - ông Trung gay gắt nói.
Hiện nay, tất cả các doanh nghiệp chở container hàng từ Hải Phòng về Hà Nội và ngược lại đều đang bị "bóp chặt" bởi một loại giấy phép mà theo họ đó là "giấy phép con" của Bộ Giao thông vận tải - giấy phép lưu hành đặc biệt. Giấy phép này (do Khu Quản lý đường bộ II, Cục đường bộ VN cấp) chủ yếu cho phép trọng tải của xe chở container chỉ vỏn vẹn ở mức 16-18 tấn, trong khi theo tiêu chuẩn chung container 40 feet trọng tải của hàng có thể vượt trên 30 tấn. Theo ông Trung, cho đến nay, chưa có một văn bản nào quy định hàng chở container phải có giấy phép lưu hành đặc biệt, nhưng doanh nghiệp muốn chạy được trên đường thì phải xin phép và cảnh sát giao thông khi kiểm tra cũng căn cứ vào giấy phép này để xác định xe có chở quá tải hay không. Trong khi đó, một lái xe ôtô đi từ Hải Phòng về Hà Nội (trên 100 cây số) mà phải dừng tới... 7 lần: đầu chùa Vẽ, trạm bán vé Quán Toan, trạm kiểm soát Quán Toán, điểm bán vé cầu Hải Dương và 3 điểm kiểm tra của công an giao thông Hải Dương, Hưng Yên và Hà Nội. Với sự kiểm tra chặt như vậy, đã có tới 95% xe chở container bị phạt.
Cũng giống như ông Trung, các giám đốc doanh nghiệp vận tải đều cho rằng, việc chuyên chở hàng container của họ đang bị kẹt không phải do Nghị định 15/CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về giao thông đường bộ mà là những quy định thiếu... cập nhật của Bộ Giao thông Vận tải. Cụ thể, quốc lộ 5 đã được xếp là đường cấp 1 đồng bằng, không hạn chế tải trọng, nhưng các quy định hiện hành của Bộ này lại khống chế tổng trọng tải (cả xe, hàng và vỏ container) cho xe container loại 40 feet không vượt quá 30 tấn, xe 20 feet không vượt quá 27 tấn. Trong khi hình thức chuyên chở container đang phát triển từng ngày, thì quy định này cho đến nay, Bộ Giao thông trong nhiều năm vẫn "bảo thủ" khống chế một mức trọng tải nhỏ như thế. Ông Bùi Khắc Vinh, Giám đốc công ty Tranco cho rằng, việc xử phạt của lực lượng công an nếu dựa trên các quy định của ngành giao thông hiện nay là hoàn toàn đúng. Vì vậy cái gốc của vấn đề xe chở container quá tải hiện nay là Bộ Giao thông Vận tải phải sớm điều chỉnh những bất hợp lý trên.
Về phía cơ quan quản lý, ông Nguyễn Tiến Giản, Phó giám đốc khu quản lý đường bộ II đã khẳng định rằng, cơ quan ông cấp giấy phép lưu hành đặc biệt cho các xe chở container là đúng với các quy định của luật giao thông đường bộ và các văn bản dưới luật của ngành giao thông. Ông cũng bày tỏ cái khó hiện nay của cơ quan này để các doanh nghiệp "thông cảm". Đó là các trục đường giao thông phát triển không đồng bộ, nên trọng tải của cầu đường cũng khác nhau. Vì vậy cần phải có quy định cho xe chạy tuyến đường này được chở 30 tấn, tuyến khác chở 20 tấn... Riêng với tuyến Hải Phòng - Hà Nội thì "Bộ đã quy định con đường quốc lộ không được cho chạy vượt quá trọng tải 30 tấn thì chúng tôi không thể làm khác được" - ông nói. Vì vậy theo ông, chỉ có Bộ Giao thông Vận tải giải quyết được vấn đề này.
Ông Ngô Quang Thuấn, đại diện Vụ Pháp chế, Bộ Giao thông Vận tải, cùng đại diện của Bộ Công an sau khi lắng nghe những vấn đề bức xúc của doanh nghiệp đã hứa sẽ báo cáo lên lãnh đạo hai bộ và tìm hướng giải quyết. Tuy nhiên, các vị giám đốc doanh nghiệp vận tải cho rằng, trong lúc "nước sôi lửa bỏng" thế này, hai bộ cần có câu trả lời cụ thể ngay trong ngày mai. Nếu không, doanh nghiệp chỉ còn nước làm văn bản kêu lên Thủ tướng Chính phủ.
Bình Yên