- Năm 2011 chỉ còn lại hơn một tháng trong khi dư địa cho tăng trưởng tín dụng theo mục tiêu đề ra vẫn còn khá nhiều. Xin Thống đốc cho biết liệu có đột biến nào về nguồn tiền cho nền kinh tế trong những tháng cuối năm?
- Chúng ta còn lại khoảng 40 ngày của năm 2011 và tận dụng cơ hội này, Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại sẽ có những hoạt động hết sức thiết thực và góp phần tích vào phát triển kinh tế không chỉ của năm nay mà còn tạo đà cho năm 2012.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình. Ảnh: Nhật Minh |
Đến giờ phút này, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống là trên 10% và chúng tôi đang phấn đấu từ nay đến cuối năm, tăng trường toàn hệ thống khoảng 12 - 13%. Nếu tính cả các khoản đầu tư có bản chất là tín dụng thì tăng trưởng toàn hệ thống, tính đến đến hết 31/12 có thể tăng khoảng 15%. Đây là mức thấp nhất trong 10 năm qua vì trước đó, năm nào tín dụng Việt Nam cũng tăng trưởng khoảng 30%.
Tuy vậy, tín dụng dành cho sản xuất năm 2011 vẫn tăng rất cao. Hết 10 tháng đã tăng 15,5%, cũng là kỷ lục của 10 năm qua. Tính tới 8/2011 tín dụng cho nông nghiệp lên tới trên 30%. Đến quý IV này, do tích chất thời vụ nên giảm xuống còn 24% nhưng đây vẫn là con số cao.
- Vậy định hướng điều hành tiền tệ trong năm 2012 của Ngân hàng Nhà nước sẽ như thế nào?
- Quốc hội gần đây đã thông qua các chỉ tiêu phát triển kinh tế cho năm 2012. Theo đó, tăng trưởng tín dụng sẽ ở mức 15-17%. Ngân hàng Nhà nước sẽ điều hành các ngân hàng thương mại sao cho đạt được mục tiêu đó, sao cho vừa góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát vừa đảm bảo tăng trưởng GDP khoảng 6-6,5%.
Về tín dụng, hệ thống ngân hàng sẽ ưu tiên đồng vốn cho phát triển nông nghiệp - nông thôn, đặc biệt là khôi phục hoạt động sản xuất ở các vùng vừa bị thiên tai, bão lụt. Thứ 2 là tập trung cho sản xuất hàng xuất khẩu. Thứ 3 là cho công nghiệp phụ trợ. Thứ 4 là đảm bảo vốn lưu động cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Cơ quan quản lý cũng sẽ có quy định cụ thể hơn cho hoạt động cho vay phi sản xuất. Cụ thể là cho vay mua nhà ở đối với người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp, xây dựng nhà các công trình nhà ở an sinh ở thành thị và các khu công nghiệp…
- Cho vay các đối tượng nêu trên cần đến sự “hy sinh” rất lớn của các ngân hàng thương mại. Ngân hàng Nhà nước sẽ có biện pháp gì để hỗ trợ họ?
- Những lĩnh vực liệt kê nói trên tuy rủi ro không cao nhưng đòi hỏi chi phí hoạt động ngân hàng lớn. Chẳng hạn như cho vay nông nghiệp nông thôn phần lớn nhỏ lẻ, ngân hàng phải đi xuống tận thôn xã nên chi phí hoạt động tăng nên một số ngân hàng chưa quan tâm đúng mức đến hoạt động này. Nhưng qua thực tế 2 năm qua cho thấy đây là lĩnh vực rủi ro thấp nhất và đảm bảo được ổn định cao nhất.
Tuy nhiên, để góp phần giúp giúp các ngân hàng hạ lãi suất cho khu vực này trong khuôn khổ họ phải nâng cao chi phí, thì Ngân hàng Nhà nước sẽ có chính sách phù hợp. Ví dụ như các ngân hàng hoạt động tích cực, dư nợ hoặc định hướng lớn cho khu vực nông nghiệp - nông thôn thì chúng tôi có thể có ưu tiên về dự trữ bắt buộc, hoặc có thể tái cấp vốn với lãi suất ưu tiên hơn cho các lĩnh vực khác.
Chúng tôi cũng giao nhiệm vụ cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phải đảm bảo dự nợ cho lĩnh vực nông thôn chiếm 75 -80%. Ngân hàng Nhà nước cũng khuyến khích các ngân hàng khác tập trung đầu tư, quy định phải có dự nợ cho khu vực này chiếm ít nhất 20%. Những ngân hàng nào không có điều kiện phục vụ lĩnh vực này thì phải chuyển số vốn tương ứng về cho ngân hàng nông nghiệp để phục vụ.
- Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã cố gắng đưa lãi suất huy động đã về 14%. Nhưng lãi suất cho vay vẫn còn cao. Theo ông có nên giảm tiếp lãi suất cho vay không và phải giảm như thế nào?
- Trong năm vừa rồi, Việt Nam đã nỗ lực lớn để kiểm soát được lạm phát. Đó là những tín hiệu tích cực. Nhưng vẫn phải khẳng định rằng lạm phát ở ta vẫn còn đang ở mức khá cao. Từ nay đến cuối năm, Chính phủ đang phấn đầu giữ lạm phát ở mức 18 - 18,5%. Do vậy, trong thời gian từ tháng 8, Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại đã nỗ lực hết sức tích cực thì mới đưa được lãi suất cho vay ra ở mức 16-17, thậm chí là 18%.
Việc tiếp tục giảm lãi suất là nhu cầu tất yếu của nền kinh tế nhưng phải tiến hành nó trong bối cảnh kiềm chế lạm phát. Với dấu hiệu lạm phát giảm trong thời gian qua và chúng tôi cũng hy vọng rằng, trong 2 tháng cuối năm, chỉ số giá cả sẽ ở mức thấp dưới 1% mỗi tháng. Nếu đạt được điều đó, sẽ tạo cơ sở vững chắc cho hệ thống ngân hàng giảm lãi suất vào thời điểm cuối năm, tạo đà cho hoạt động sản xuất đầu năm sau.
Kỳ Duyên