Ngày 20/3, Cảng Hải Phòng thông báo quy định nêu trên được thực hiện từ 1/4 và sẽ đưa điều khoản này vào trong hợp đồng bốc xếp, giao nhận và coi đây là nghĩa vụ hai bên phải phối hợp thực hiện. Lý do mà cảng đưa ra là để thực hiện nghiêm các giải pháp của Chính phủ về kiềm chế sự gia tăng, tiến tới giảm dần tai nạn và ùn tắc giao thông và quy định chi tiết thi hành một số điều của luật giao thông đường bộ.
Ngay lập tức, các công ty kinh doanh dịch vụ vận tải, nhất là với những đơn vị chuyên chở hàng container bị "trói" lại vì cái gọi là đúng với trọng tải xe theo quy định của Bộ Giao thông. "Đơn giản vì trọng tải container theo tiêu chuẩn quốc tế lâu nay luôn vênh với trọng tải xe ôtô theo tiêu chuẩn của ngành giao thông VN" - ông Lê Minh, quản lý công ty vận tải Sotrans cho biết.
Theo tiêu chuẩn quốc tế hiện nay, một container 20 feet có thể chứa tối đa 28,19 tấn hàng (chưa tính 2,3 tấn vỏ container). Với những mặt hàng nhẹ như giày dép, doanh nghiệp lèn chặt, một container cũng chỉ hết khoảng 10 tấn hàng. Nhưng đối với những mặt hàng nặng như dầu nhớt, container thường phát huy hết công suất. Để tiết kiệm chi phí vận chuyển, không doanh nghiệp xuất nhập khẩu hay nhà vận chuyển nào lại không muốn tận dụng hết khả năng cho phép của một container. "Nhất là trong điều kiện vận tải biển toàn cầu đang gặp khó khăn hiện nay, bớt được đồng chi phí nào đối với doanh nghiệp là quý vô cùng" - ông Minh nhấn mạnh.
Trong khi đó, ông Minh đưa ví dụ, một xe ôtô chở container 6 bánh của công ty ông, tải trọng trục cho phép lớn nhất, đã được Cục Đăng kiểm VN xác nhận, có khả năng vận chuyển hàng trọng tải tối đa 36 tấn. Nhưng vẫn xe loại này, theo một Quyết định 4597 của Bộ Giao thông Vận tải (ngày 28/12/2001) quy định kiểu loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ được phép tham gia, thì nó chỉ được chở 18 tấn. Khi sang đến khu quản lý đường bộ II (Cục Quản lý đường bộ II) xin giấy phép lưu hành đặc biệt cấp cho xe quá tải, xe quá khổ chạy trên đường giao thông công cộng, chiếc xe này chỉ còn được phép chở 14,26 tấn. Một trong những lý do mà cơ quan này đưa ra chỉ số thấp như vậy là trên trục đường Hà Nội - Hải Phòng có những đoạn đường chỉ có thể chịu được trọng tải thấp. Chẳng hạn như đoạn Văn Điển - Hà Đông có một cây cầu Tó chỉ chịu được trọng tải 13 tấn, nếu xe vượt quá nhiều trọng tải thì e rằng sẽ... gãy cầu.
Mặc dù có các quy định trên nhưng thời gian qua những container nặng cỡ 28 tấn của khách hàng vẫn "đi thoát" đoạn đường yếu của ngành giao thông. "Cứ chạy đến đâu có trạm kiểm soát, lái xe và nhân viên vận tải sẽ lo chạy thủ tục đến đó" - Giám đốc một công ty giao nhận vận tải, nói.
Để xoá bỏ tình trạng này, cảng Hải Phòng đã phối với hợp với vụ Pháp chế, Bộ Giao thông vận tải và cảnh sát giao thông xử lý ngay tại cảng. Từ 7/4, cảng đã tiến hành phát tích kê cân xe vào, xe ra, và chỉ có những xe có đủ tải trọng mới được rời cảng. "Nhưng cách làm này cũng chỉ phù hợp với những lô hàng nhập khẩu rời như sắt, thép, còn với các container hàng khác thì chúng tôi cũng đang lúng túng không biết xử lý ra sao" - Giám đốc cảng Hải Phòng Cao Tiến Thụ thừa nhận. Theo ông Thụ, cảng Hải Phòng không thể yêu cầu các chủ vận chuyển tách dỡ hàng ngay tại chỗ vì làm như vậy trái với luật định. (Theo quy định, lô hàng của doanh nghiệp địa phương nào thì hải quan của địa phương đó mới có quyền cho phép dỡ). Ngay cả nếu có được dỡ ngay tại chỗ thì cảng Hải Phòng cũng không có đủ chỗ và nhân lực để làm công việc này. "Do đó, chúng tôi cũng vừa kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải xem xét lại. Nếu không sớm được giải quyết sẽ có nguy cơ nhiều container hàng bị ách tại cảng Hải Phòng" - ông Thụ nói.
Bình Yên