Từ đầu tháng 12 này, nhiều công ty kinh doanh sữa tuyên bố sẽ tăng giá 5-7% tùy theo sản phẩm sữa nước hay sữa bột. Các bà nội trợ lo lắng, nhà quản lý ngành hàng cũng “thở hắt ra” vì giá sữa tăng đã trở thành câu chuyện không còn mới. Mấy năm trở lại đây, người ta cũng chẳng buồn thống kê xem mặt hàng sữa đã bao nhiêu lần tăng giá.
Mỗi lần điều chỉnh giá bán chỉ khoảng 5-10%, tiếng là nhỏ giọt, nhưng cộng dồn lại vẫn đủ để sữa VN xếp vào hàng đắt nhất thế giới. Cái lý để các hãng sữa vin vào trong các đợt điều chỉnh giá bán là vì biến động tỷ giá, nguyên liệu đầu vào tăng cao...
Người tiêu dùng lo giá sữa sẽ tăng. Ảnh: Hoàng Hà. |
Sau nhiều năm các hãng sữa “làm mưa làm gió” trên thị trường, các cơ quan chức năng thi nhau đề xuất các biện pháp quản lý. Báo chí cũng tốn không ít giấy mực, có ý kiến còn nghi ngờ các hãng cấu kết với nhau tăng giá. Thế nhưng, suốt nhiều năm trời, sữa vẫn nghiễm nhiên nằm ngoài vòng kiểm soát.
Mới đây, Vụ Chính sách thuế đã tính đến việc "trói giá" bằng khống chế giá trần. Thế nhưng ý kiến này đã không nhận được sự đồng tình của lãnh đạo Bộ Tài chính vì với số lượng các mẫu sữa lên tới hàng triệu việc khống chế giá trần bị coi là chuyện không tưởng.
Sau nhiều cuộc họp bàn, rà soát các loại văn bản giấy tờ, mới đây Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính mới phát hiện có sự "bất ổn" tại một số quy định trong pháp lệnh giá. Sữa vốn là một mặt hàng nằm trong diện bình ổn giá, theo đó, các doanh nghiệp phải đăng ký và kê khai các yếu tố hình thành giá. Nếu thấy bất hợp lý, Bộ trưởng tài chính có quyền căn cứ vào Pháp lệnh giá để yêu cầu doanh nghiệp giảm giá thành.
Thông tư số 104 hướng dẫn Nghị định 170 của Chính phủ liên quan đến giá sữa quy định: Trong thời gian tối thiểu 15 ngày liên tục, giá bán lẻ sữa tăng từ 20% trở lên so với giá thị trường trước khi có biến động, cơ quan chức năng có quyền áp dụng các biện pháp bình ổn giá. Tuy nhiên, trên thực tế, mỗi lần điều chỉnh, các hãng sữa chỉ tăng khoảng 5-7% giá bán và nghiễm nhiên, vẫn nằm dưới mức quy định 20%. Do vậy, chưa khi nào cơ quan quản lý thấy cái sự tăng giá là vô lý để có các biện pháp can thiệp.
Cục trưởng Cục Quản lý Giá Bộ Tài chính - Nguyễn Tiến Thỏa thừa nhận có hiện tượng các hãng sữa "lách" quy định để tăng giá bán. Do vậy, cơ quan này đang tổ chức lấy ý kiến các bộ ngành để sửa đổi các quy định trên theo hướng: Không phân biệt thời gian tối thiểu 15 ngày và quy định 20% mỗi lần tăng giá bán lẻ mà căn cứ vào chi phí đầu vào. Trong trường hợp các hãng sữa tăng giá bán một cách vô lý, cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra và áp dụng các biện pháp yêu cầu giảm giá.
"Dự thảo thông tư sửa đổi Nghị định 170 đang được chúng tôi lấy ý kiến rộng rãi trên website của Bộ Tài chính tại địa chỉ mof.gov.vn", ông Thỏa cho biết thêm.
Hồng Anh