"Năm nay được xem là năm bùng nổ thông tư hướng dẫn. Theo thống kê của tôi trong năm 2011, các bộ đã ban hành 25 thông tư hướng dẫn các loại', ông Nguyễn Quốc Toản, Phó phòng giám sát quản lý Cục hải quan TP HCM phát biểu trong buổi đối thoại giữa doanh nghiệp và hải quan TP HCM hôm 7/12.
Theo đó, Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn chiếm khoảng 1/2 số thông tư này. Có 7 thông tư của Bộ này ra đời và có hiệu lực từ tháng 8 đến cuối năm. Một số thông tư đã thể hiện sự bất cập ngay khi vừa ra đời.
Cụ thể, thông tư 55 hướng dẫn kiểm tra chất lượng an toàn thực phẩm thủy sản xuất khẩu, có hiệu lực từ ngày 1/7. Theo đó doanh nghiệp phải có cơ sở sản xuất được công nhận đạt chất lượng an toàn thực phẩm. Kết quả là hàng loạt lô hàng nằm lại cửa khẩu hải quan do ít doanh nghiệp đáp ứng được quy định này.
"Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn là Bộ đầu tiên ban hành thông tư hướng dẫn luật an toàn thực phẩm mà không cần nghị định của Chính phủ", hải quan thành phố nhận xét về thông tư 55..
Thông tư số 66 hướng dẫn Nghị định số 08 của Chính phủ về quản lý thức ăn chăn nuôi, có hiệu lực ngày 15/10 cũng khiến hàng ách tắc. Nguyên nhân là do doanh nghiệp chưa tiếp cận với thông tư này.
Hàng hóa ách tắc tại cảng một phần do các thông tư. Ảnh minh họa: Kiên Cường |
Trước phản ánh của hải quan TP HCM, ngày 1/12 Bộ nông nghiệp đã gia hạn thông tư này đến 30/6/2012 mới áp dụng.
Bộ Xây dựng cũng có một thông tư vừa hiệu lực là lập tức gây rối. Đó là thông tư 11 ban hành ngày 30/8 có hiệu lực ngày 15/10 quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật đối với sản phẩm vật liệu xây dựng. Theo đó, thông tư quy định vật liệu doanh nghiệp nhập khẩu phải có chứng chỉ ISO về môi trường của nước xuất khẩu.
"Chứng chỉ ISO môi trường của nước xuất khẩu là gì, không ai biết. Do đó hàng tắc tại các cửa khẩu, hải quan cho thông quan và doanh nghiệp phải qua Trung tâm đo lường tiêu chuẩn chất lượng 3 giải quyết. Trung tâm 3 cũng trả lời không ai hướng dẫn ISO môi trường là gì", ông Toản nói.
Thông tư 20 của Bộ Thông tin Truyền thông ngày 1/7, quy định danh mục sản phẩm hàng hóa có khả năng gây mất an toàn. Sau đó đánh giá không khả thi, Bộ lại gửi có văn bản đến các hải quan địa phương thông báo tạm thời chưa thực hiện.
Theo ông Toản, sở dĩ năm nay "bùng nổ" thông tư có thể là do thực hiện Nghị quyết 11 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội; các vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm...
Kiên Cường