Báo cáo trước Quốc hội hôm nay, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cho biết trong năm 2011, dự toán thu ngân sách Nhà nước là 595.000 tỷ đồng, nhưng quyết toán tăng 21,3% lên 721.804 tỷ đồng. Quyết toán vượt xa dự toán chủ yếu do chỉ số giá tăng 18,13% so với năm trước, thu thuế xuất nhập khẩu, dầu thô và thu nội địa tăng; thu từ nhà, đất cũng tăng cao.
Dầu thô là một trong những lĩnh vực tăng thu nhiều nhất. Do giá khi dự toán là 77 USD, nhưng trên thực tế giá bình quân cả năm 2011 là 105 USD mỗi thùng. Do đó, dự toán thu từ dầu thô là 69.300 tỷ đồng, nhưng thực tế quyết toán cao hơn 40.905 tỷ đồng. Ngoài ra, thu nội địa từ sản xuất, kinh doanh (trừ dầu thô và thu từ nhà, đất), dự toán 347.285 tỷ đồng, quyết toán cao hơn 35.812 tỷ đồng.
Chính phủ cho rằng việc tăng thu vượt dự kiến là kết quả từ nỗ lực của cả hệ thống. Song cơ quan thẩm tra cho rằng quyết toán vượt xa dự toán cũng thể hiện công tác dự báo chưa tốt. |
Thu nội địa từ sản xuất, kinh doanh (trừ dầu thô và nhà đất), dự toán 347.285 tỷ đồng, quyết toán 383.097 tỷ đồng. Báo cáo do Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, trong bối cảnh nền kinh tế nước ta vẫn còn nhiều khó khăn, nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước 2011 vẫn đạt và vượt dự toán Quốc hội giao.
Tuy nhiên, theo đại diện của cơ quan thẩm tra là Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Tài chính Phùng Quốc Hiển, thu ngân sách vượt cao so với dự toán và tăng gấp 3 lần mục tiêu cũng thể hiện lập dự toán chưa sát. Công tác dự báo chưa tốt làm ảnh hưởng nhất định tới công tác chỉ đạo, điều hành ngân sách Nhà nước. Đây không phải là lần đầu tiên Quốc hội có ý kiến về hạn chế này nhưng chưa khắc phục được.
Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra cho rằng tăng thu ngân sách chưa bắt nguồn từ nội lực của nền kinh tế, mà chủ yếu do yếu tố khách quan. Chiếm tỷ trọng lớn trong tăng thu là do giá cả tăng, điều chỉnh tăng thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng không khuyến khích nhập khẩu, tăng thu từ tài nguyên (dầu thô) và các khoản về nhà, đất. Yếu tố tăng thu do sản xuất kinh doanh chỉ chiếm khoảng 20%.
Ủy ban Ngân sách Tài chính cũng bày tỏ lo ngại khi quyết toán chi ngân sách vượt 8,5% so với dự toán. Dự toán chi năm 2011 là 725.600 tỷ đồng, quyết toán 787.554 tỷ đồng. Tăng chi được Chính phủ lý giải chủ yếu tập trung ở lĩnh vực đầu tư phát triển, dự toán 152.000 tỷ đồng nhưng quyết toán vượt 37%. Chi trả nợ và viện trợ, dự toán 86.000 tỷ đồng, quyết toán 111.943 tỷ đồng.
Thanh Bình