Thị trường trái phiếu vừa sôi động được vài phiên lại bắt đầu rơi vào trạng thái nguội lạnh. Kết quả từ Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, phiên đấu thầu trái phiếu do Ngân hàng Chính sách Xã hội (VBSP) phát hành, tổ chức ngày 22/7 đã không có ai trúng. Đợt phát hành ngày 15/7 của ngân hàng này cũng không thành công. Bởi trái phiếu kỳ hạn 3 năm không nhà đầu tư nào tham gia, còn loại 5 năm có một nhà đầu tư đăng ký, nhưng lãi suất bỏ thầu 12,7-12,85%, trong khi chào thầu chỉ 12,6%.
Trước đó, phiên 8/7 VBSP đã bán được 1.320 nghìn tỷ đồng trong số 4.000 tỷ đồng trái phiếu chào thầu. Đợt đấu thầu 10/6 còn lạc quan hơn, cơ quan này bán hết sạch lượng trái phiếu định gọi thầu (1.500 tỷ đồng kỳ hạn 2 năm và 500 tỷ kỳ hạn 3 năm).
Đợt đấu thầu do Kho bạc Nhà nước tổ chức ngày 21/7 cũng chỉ bán được 31,3% tổng số mang chào bán, kém xa 2 tuần trước đó. Ở đợt phát hành ngày 14/7, Kho bạc phát hành 1.800 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 45%. Duy nhất một phiên trong tháng 7 (7/7) thành công hơn cả khi tỷ lệ trúng thầu tới 80%.
Mua trải phiếu được coi là hình thức đầu tư an toàn hơn các kênh khác như chứng khoán, vàng, bất động sản... Ảnh: B.H. |
Thị trường trái phiếu sơ cấp sôi động nhất ở giai đoạn tháng 5, tháng 6, khi nhiều phiên liền phát hành thành công 100%. Đây cũng là thời kỳ các ngân hàng dồn dập gom trái phiếu khi lượng vốn huy động được nhiều mà tín dụng đầu ra bị khống chế. Ngoài ra, một lượng lớn trái phiếu ở các ngân hàng đáo hạn, nhiều nhà băng dùng nguồn vốn này tiếp tục tái đầu tư.
Theo chuyên viên phân tích trái phiếu ở một công ty chứng khoán tại TP HCM, hiện các ngân hàng hầu như đã mua được hết như ý muốn, nên việc tiếp tục đăng ký mua trong tháng 7 chỉ còn rải rác. Mặc khác, những nhà băng tìm cách lách trần tín dụng 20% đã gần như hoàn tất ý định và CPI dự đoán tăng cao trở lại. Giới đầu tư trong trạng thái thận trọng. Do đó, các đợt phát hành gần đây không thành công như 2 tháng trước.
Theo ông Lê Đạt Chí, Trưởng bộ môn đầu tư tài chính, Đại học Kinh tế TP HCM, động cơ đẩy mạnh gom trái phiếu của nhà băng thời gian qua chủ yếu do các kênh đầu tư hiện tại bị tắc nghẽn.
6 tháng, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống ngân hàng đạt 7,05%, cách xa so với mức trần 20%. Chỉ số ít nhà băng quy mô nhỏ chạm hoặc vượt 20%. Theo ông, Với những ngân hàng có tín dụng phi sản xuất sắp tới hoặc vượt 22% nên ngân hàng ráo riết thu hồi vốn về, điều này sẽ thực hiện quyết liệt trong thời gian tới bởi tới cuối năm phải hạ xuống 16%. Trong khi đó, nguồn tiền dành cho sản xuất lại không mấy ai muốn vay do lãi vay cao và sức mua giảm, doanh nghiệp thu hẹp kinh doanh. Nguồn tiền nhàn rỗi dôi ra mỗi lúc một nhiều nhưng đầu ra hạn hẹp, ngân hàng chỉ còn cách mua trái phiếu chính phủ.
Hiện đầu tư vàng, ngoại tệ không khả thi, cho vay trên thị trường liên ngân hàng cũng chỉ ở chừng mực nhất định. Lãi suất trái phiếu (12-13%) thấp hơn hẳn lãi huy động hiện tại (14-18%). Nhưng khi giải ngân vào trái phiếu, ít ra ngân hàng vẫn có khoản để bù đắp các chi phí, còn hơn để đó không sinh ra đồng lãi nào. Chưa kể còn phải trích ra trả lãi cho người gửi tiền 14-18% một năm.
Chính vì vậy, theo ông Chí, tuy tổng giá trị chào thầu các phiên gần đây có xu hướng hạ nhiệt, lãi suất dưới 13% chứ không còn trên mức này như tháng 6, nhưng vẫn thu hút một bộ phận nhà đầu tư, bởi đây là kênh đầu tư khá an toàn.
Thống kê của Phòng phân tích trái phiếu Công ty chứng khoán TP HCM, tới đầu tháng 7, Kho bạc Nhà nước đã huy động được 42 nghìn tỷ đồng từ trái phiếu Chính phủ, hoàn thành 42,2% kế hoạch phát hành cả năm. Ngân hàng Chính sách xã hội và Ngân hàng phát triển Việt Nam huy động 35,45 nghìn tỷ đồng từ trái phiếu do Chính phủ bảo lãnh để dùng cho các dự án và chương trình xã hội.
Bạch Hường