Liên tục từ tháng 4 trở lại đây, Tổng công ty cổ phần Vinaconex (VCG) thông báo bán vốn tại các doanh nghiệp thành viên với số lượng lớn. Nếu như trước đây chỉ có những công ty kinh doanh kém hiệu quả mới nằm trong danh sách bán vốn, thì gần đây, cả những doanh nghiệp được đánh giá làm ăn hiệu quả, thậm chí có những doanh nghiệp vừa năm ngoái Vinaconex tham gia tăng vốn cũng được đem ra rao bán.
Dù thị trường vốn đang ảm đạm, Vinaconex vẫn liên tục đưa ra thông báo bán vốn. Tháng 4, VCG thông báo bán đấu giá 550.000 cổ phần tại Công ty cổ phần xi măng Vinaconex Lương Sơn-Hòa Bình (doanh nghiệp có vốn điều lệ 10 tỷ đồng). Sau đó, tổng công ty này thông báo bán đấu giá 2,19 triệu cổ phiếu (chiếm 44,51% vốn thực góp) tại Công ty cổ phần Vinaconex Dung Quất tại Quảng Ngãi (có vốn điều lệ 49,2 tỷ đồng).
Tiếp đó, tháng 6, Vinaconex công bố bán 3.750.000 cổ phần tại Vinaconex Hoàng Thành, doanh nghiệp có vốn điều lệ 150 tỷ đồng. Mới đây, trong tháng 8, VCG tiếp tục đưa ra danh sách bán cổ phần của Công ty cổ phần Vinaconex 3, Công ty cổ phần Vinaconex-VCN và Công ty cổ phần Vinaconex 6. Trong đó, bán 1,2 triệu cổ phần VC6; bán toàn bộ 4,08 triệu cổ phần tại VC3 và 1,45 triệu cổ phần Vinaconex-VCN. Ngoài thoái vốn tại các công ty thành viên, VCG đang dồn lực để đẩy nhanh “cục nợ” Xi măng Cẩm Phả cho Tập đoàn Công nghiệp xi măng.
Vinaconex đang ráo riết thoái vốn tại các doanh nghiệp thành viên, nhưng rao bán với giá cao hơn nhiều giá trên sàn. |
Có 2 lý do có thể giải thích việc tổng công ty này ráo riết thoái vốn.
Thứ nhất, tình hình tài chính của Tổng công ty đang căng thẳng. Tháng 5 vừa qua, Vinaconex đã phải chi ra gần 2.400 tỷ đồng để thanh toán gốc và lãi trái phiếu phát hành hồi năm 2010. Trong khi đó, nhu cầu vốn cho các dự án Tổng công ty làm chủ đầu tư đang rất lớn.
Thứ hai, Vinaconex đang cố gắng thực hiện đúng kế hoạch tái cấu trúc đã đề ra với định hướng tập trung vào 2 lĩnh vực chính là xây lắp và kinh doanh bất động sản. Hiện tổng công ty này có khoảng 60 đơn vị thành viên và trong kế hoạch, đến 2015, sẽ thu gọn xuống còn 22 doanh nghiệp.
Trên thực tế, tương tự nhiều tập đoàn, tổng công ty khác, khoản mục đầu tư tài chính của Vinaconex không hiệu quả. Tổng số vốn thực góp của VCG tại các đơn vị thành viên tương đương 5.152 tỷ đồng. Song năm 2011, họ chỉ được hưởng 172,9 tỷ đồng cổ tức (tính ra chỉ bằng 1/3 lãi suất ngân hàng). Trong số các công ty thành viên của Vinaconex, có nhiều đơn vị thua lỗ kéo dài, đầu tư kém hiệu quả, dự kiến số tiền trích lập dự phòng đầu tư tài chính của Tổng công ty trong năm lên tới 1.100 tỷ đồng (trong đó có cả xi măng Cẩm Phả).
Trong các đợt thoái vốn của VCG là tính kém khả thi của các phương án này. Trong khi thị trường đang dư thừa cổ phiếu với giá thấp, thì VCG lại đưa ra những mức giá rất cao khi rao bán cổ phần của doanh nghiệp thành viên, trong đó có những doanh nghiệp hoạt động không có gì nổi trội, thậm chí thua lỗ.
Cùng được tính mệnh giá 10.000 đồng một cổ phiếu, giá khởi điểm của xi măng Vinaconex Lương Sơn-Hòa Bình lên tới 24.130 đồng một cổ phiếu. Vinaconex Dung Quất giá khởi điểm 16.079 đồng một cổ phiếu. Vinaconex Hoàng Thành giá khởi điểm 29.220 đồngmột cổ phiếu. Giá chuyển nhượng tối thiểu đặt ra cho Vinaconex-VCN là 16.000 đồng một cổ phiếu.
Sự chênh lệch rất khó được thị trường chấp nhận cũng diễn ra với những thông báo chào bán của VC6 với giá chuyển nhượng tối thiểu là 13.456 đồng một cổ phiếu, trong khi thị giá kết thúc ngày 28/8/2012 của VC6 là 6.500 đồng một cổ phiếu. Giá chuyển nhượng tối thiểu của VC3 là 26.541 đồng một cổ phiếu, trong khi thị giá kết thúc phiên 28/8 của cổ phiếu này là 13.900 đồng một cổ phiếu.
Đưa ra mức giá khó khả thi (tuy đều được thông báo rằng căn cứ trên giá trị sổ sách của doanh nghiệp tại thời điểm chốt số liệu tài chính gần nhất) như trên, liệu các đợt chào bán của VCG có thành công? Chưa thấy Tổng công ty công bố thông tin về kết quả các đợt chào bán cổ phần trước, song ghi nhận cho thấy, không nhiều nhà đầu tư quan tâm tới các đợt chào bán này. Thị trường cũng đã từng chứng kiến những trường hợp doanh nghiệp thoái vốn theo kiểu khoán cho doanh nghiệp thành viên. Tức là yêu cầu doanh nghiệp con “ôm” lại cổ phần của mẹ với giá cao hơn mức thị trường định giá. Dễ thấy, trong thời buổi đầy khó khăn này, kiểu ép duyên như trên sẽ khó có thể xuôi chèo mát mái.
Theo Đầu tư chứng khoán