Theo thống kê sơ bộ, khoảng 86 doanh nghiệp niêm yết đã công bố lợi nhuận quý III tăng đột biến so với cùng kỳ. Đây có là tin vui cho cổ đông và nhà đầu tư?
Trong nhóm này, có 25 đơn vị, chiếm 29%, có lợi nhuận tăng hơn 500%. Có thể kể ra những trường hợp có mức tăng trưởng choáng ngợp như Công ty cổ phần hàng hải Sài Gòn (SHC, tăng 23.800% so với cùng kỳ), Công ty cổ phần thủy điện Nậm Mu (HJS, tăng 12.920% so với cùng kỳ), Công ty cổ phần SMT, cao su miền Nam (CSM), VKC, S91... đều có mức tăng hơn 2.000% (xem thêm bảng).
Lợi nhuận thấp
Xem xét 86 doanh nghiệp có lợi nhuận quý III tăng hơn 100% so với cùng kỳ, chỉ 20 công ty có mức lãi từ chục tỷ đồng trở lên. Doanh nghiệp có lãi cao nhất trong nhóm này là Hòa Phát (HPG) với 288,7 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế. Kế tiếp là Công ty cổ phần công nghiệp cao su miền Nam (CSM) với lợi nhuận 76,81 tỷ đồng; Công ty cổ phần thiết bị y tế Việt Nhật (JVC) với lợi nhuận 60,91 tỷ đồng; Công ty cổ phần thủy điện Thác Bà (TBC) với 59,06 tỷ đồng lợi nhuận; Công ty cổ phần xuyên Thái Bình Dương (PAN) lãi 55,7 tỷ đồng.
Đa số những cái tên đạt mức tăng trưởng lợi nhuận cao nhất lại không phải là doanh nghiệp có lợi nhuận sau thuế cao. Chỉ 6 doanh nghiệp trong top có mức lãi tăng trên 500% có lợi nhuận sau thuế hàng chục tỷ đồng, còn lại chỉ vài tỷ đồng, thậm chí vài trăm triệu đồng. Thậm chí, Công ty cổ phần hàng hải Sài Gòn (SHC) lại là quán quân về mức tăng trưởng lợi nhuận trong quý III vừa qua.
Theo giới phân tích, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp những năm trước tồi tệ, thậm chí thua lỗ nên năm nay, dù doanh nghiệp chỉ đạt mức lãi rất thấp thì vẫn cho kết quả tăng trưởng “khủng”. Lấy trường hợp SHC, cùng kỳ năm ngoái, đơn vị này chỉ lãi hơn 8 triệu đồng; 2 năm trước đó, SHC đều có kết quả kinh doanh lỗ. Do đó, mức lãi 2,39 tỷ đồng trong quý III của SHC đã giúp công ty dẫn đầu nhóm doanh nghiệp có mức tăng trưởng lợi nhuận cao nhất.
Trong danh sách 86 doanh nghiệp có mức tăng trưởng cao nhất, duy nhất PAN có mức EPS (thu nhập trên mỗi cổ phần) trong quý hơn 4.000 đồng/cổ phiếu và cũng chỉ có 11 doanh nghiệp có mức EPS trên 1.000 đồng/cổ phiếu, còn lại là các doanh nghiệp có EPS vài trăm đồng hay vài chục đồng. Thậm chí, Công ty cổ phần hóa chất Việt Trì (HVT), Công ty cổ phần PIV (PIV), Công ty cổ phần phát triển bất động sản phát Đạt (PDR) chỉ có EPS vài đồng. Đây là kết quả mà nhà đầu tư không thể vui nổi.
Tăng trưởng bấp bênh
Trong số các doanh nghiệp có lãi tăng đột biến, không thiếu đơn vị có doanh thu suy giảm. Đơn cử, mức suy giảm doanh thu trong quý III của Công ty cổ phần ôtô TMT (TMT) là 49%, dù lãi tăng hơn 528,6% so với cùng kỳ. Vì mức lãi tuyệt đối thấp, chỉ hơn 7 tỷ đồng, nên không đủ bù đắp cho những khoản thua lỗ từ các quý trước. Kết quả, lũy kế 9 tháng, TMT lỗ 11,6 tỷ đồng.
Ngoại trừ một số doanh nghiệp như gỗ Trường Thành (TTF), dầu khí An Pha (ASP) tăng trưởng lợi nhuận nhờ giảm được giá vốn hàng bán cũng như các chi phí lãi vay, chi phí quản lý thì không ít doanh nghiệp như Hữu Liên Á Châu (HLA), SHC lại có lãi tăng đột biến nhờ nguồn thu từ hoạt động thanh lý tài sản, thoái vốn khỏi các công ty liên doanh, liên kết.
Doanh nghiệp trong vòng bất an
Trong số doanh nghiệp tăng trưởng lợi nhuận mạnh trong quý III, xuất hiện cả những cái tên có những vấn đề đáng lo ngại. Chẳng hạn, Công ty cổ phần thủy điện Nậm Mu (HJS) đang có nợ ngắn hạn vượt tổng tài sản ngắn hạn. Cuối quý III, chỉ số thanh toán ngắn hạn của HJS chỉ còn 0,29 lần. Riêng vấn đề của Tập đoàn Hoàng Long (HLG) là chi phí đầu vào tăng cao, làm giá vốn hàng bán tăng đến gần 40%, dẫn đến lãi gộp của HLG giảm. Ngoài ra, chi phí lãi vay của HLG cũng đã tăng 31% so với cùng kỳ.
Đích đến còn xa
Dù đạt mức tăng trưởng đột biến so với cùng kỳ, nhưng tại nhiều doanh nghiệp, điều này không giúp doanh nghiệp tiệm cận với kế hoạch lợi nhuận cả năm. Có mức tăng trưởng lợi nhuận 130% so với cùng kỳ, nhưng đến cuối quý III, Công ty cổ phần đầu tư Năm Bảy Bảy chỉ mới đạt 16% chỉ tiêu lợi nhuận đề ra. Ở Công ty cổ phần khoáng sản Bình Thuận, mức hoàn thành kế hoạch năm đến cuối quý này mới chỉ là 15%. Công ty cổ phần Tập đoàn FLC cũng chỉ mới đi được 3% chặng đường cần đi.
Theo Đầu tư chứng khoán