Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo về hoạt động xây dựng và quản lý, sử dụng vốn đầu tư dự án đầu tư xây dựng đường Hoà Lạc - Hoà Bình và cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai - Hoà Bình theo hình thức hợp đồng BOT.
Đây là dự án được thực hiện bởi Công ty TNHH BOT Quốc lộ 6 - Hoà Lạc - Hoà Bình là đơn vị liên danh của 3 đơn vị gồm Tổng công ty 36, Công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại Hà Nội và Công ty cổ phần Xây lắp và Thương mại Trường Lộc. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 2.989 tỷ đồng trong đó, chi phí xây dựng công trình và thiết bị là hơn 1.480 tỷ đồng, chi phí giải phóng mặt bằng hơn 490 tỷ.
Theo kế hoạch, dự án sẽ được hoàn thành 31/8/2016. Tuy nhiên đến thời điểm kiểm toán là ngày 20/5/2017 dự án vẫn chưa xong. Việc dự án chậm tiến độ được chỉ ra do công tác đền bù giải phóng mặt bằng chậm và việc huy động vốn vay thương mại bị gián đoạn trong gần một năm. Thậm chí đến thời điểm kiểm toán vẫn còn một số vị trí chưa bàn giao được mặt bằng cho chủ đầu tư.
Vì chậm tiến độ nên từ tháng 9/2016, ngân hàng đã ngừng cấp tín dụng giải ngân các gói thầu xây lắp do hết hạn hợp đồng. Bởi theo hợp đồng BOT, 31/8/2016 là thời điểm kết thúc quá trình xây dựng dự án, từ tháng 9/2016 dự án hoàn thành khai thác thu phí hoàn vốn toàn tuyến ở cả 2 trạm thu phí Xuân Mai - Hoà Bình và Hoà Lạc - Hoà Bình.
Kiểm toán cũng cho biết, nguồn vốn vay thương mại không đáp ứng nhu cầu vốn của dự án. Theo hợp đồng tín dụng giữa Ngân hàng SHB và doanh nghiệp cho vay tối đa 1.999 tỷ đồng, chỉ đạt 77,6% so với nhu cầu vốn vay trên phương án tài chính của hợp đồng BOT. Tuy nhiên, hiện nhà đầu tư cũng chưa chứng minh được dòng tiền dự kiến bổ sung cho công trình để bù đắp phần vốn thiếu hụt.
Cũng theo báo cáo kiểm toán, hầu hết các khoản chi phí như chi phí xây lắp và thiết bị, tư vấn đầu tư, quản lý dự án... đều có sự chênh lệch. Một số công tác khảo sát, lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế - dự toán, giải phóng mặt bằng... cũng cho thấy tồn tại dẫn đến tăng giá trị dự toán khoảng 115 tỷ đồng.
Cơ quan kiểm toán còn cho hay, việc lựa chọn vị trí đặt trạm thu phí chưa sát tình hình thực tế. Số liệu thu phí giữa phiếu thu nộp tiền và số liệu in từ bộ phận giám sát hậu kiểm có sự chênh lệch.
Bên cạnh việc điều chỉnh số liệu kế toán, Kiểm toán Nhà nước đề nghị Bộ Giao thông Vận tải rút kinh nghiệm và đề ra các biện pháp khắc phục đối với những sai sót đồng thời xem xét, cho ý kiến về đề xuất của nhà đầu tư với việc xin gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng BOT.
Nguyễn Hà