Đến thời điểm này, tuy nội dung cụ thể đề án thành lập AMC chưa được công bố, song mô hình của công ty đã được nhiều chuyên gia đoán định.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội trong phiên chất vấn đầu tuần này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình khẳng định, đề án thành lập AMC không phải là đề án của Ngân hàng Nhà nước; cơ quan này chỉ được Chính phủ giao soạn thảo, đồng thời nghiên cứu kinh nghiệm trong và ngoài nước để đề xuất mô hình, nội dung hoạt động của công ty này.
Tuy nội dung cụ thể của đề án chưa được tiết lộ, song Thống đốc Ngân hàng Nhà nước khẳng định, trong đề án có một loạt nhóm giải pháp liên quan đến sự phối hợp giữa các bộ, ban, ngành. Việc ai là người đưa ra các quyết định mua nợ, mua với giá nào, nguồn tài chính ra sao, có phát hành trái phiếu hay không… cũng được nêu rõ trong đề án.
Dù mô hình chính thức chưa được công bố, song theo nhận định của nhiều chuyên gia kinh tế, AMC được thành lập theo mô hình N+1, tức ngoài thành viên chính là Ngân hàng Nhà nước, còn có sự tham gia của nhiều bộ, ngành khác.
Về cơ bản, AMC là một doanh nghiệp đặc biệt, do Thủ tướng thành lập với 100% vốn nhà nước, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận.
Theo TS. Trần Hoàng Ngân, Phó hiệu trưởng Trường đại học kinh tế TP HCM, trong thành phần của AMC, cần có sự tham gia của một số bộ, ngành chủ chốt như Bộ Tài chính, Bộ xây dựng, Bộ Công an. Lý do là, nợ xấu hiện tập trung nhiều ở các doanh nghiệp nhà nước và lĩnh vực bất động sản, vốn thuộc lĩnh vực do Bộ xây dựng và Bộ Tài chính quản lý. Quá trình xử lý nợ chắc chắn sẽ động chạm tới vấn đề lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, sai phạm, công ty sân sau... do đó, phải có sự vào cuộc của Bộ Công an.
Ngoài ra, một số bộ, ngành có liên quan cũng cần thiết có mặt trong AMC là Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn…
Trong khi đó, đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) thì cho rằng, trong AMC, ngoài các bộ ngành liên quan, cần có một cơ quan giám sát độc lập, bao gồm các thành viên của Quốc hội như Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính-Ngân sách.
Về vốn hoạt động, có khả năng AMC sẽ có quy mô ban đầu khoảng 100.000 tỷ đồng. Khi đi vào hoạt động, AMC sẽ “mua đứt” một lượng lớn nợ xấu của các ngân hàng, từ đó giúp giảm nhanh tỷ lệ nợ xấu, bước đầu khai thông tín dụng. Trước mắt, AMC sẽ xử lý các khoản nợ xấu có tài sản đảm bảo, chủ yếu là bất động sản. Và cũng không loại trừ khả năng, số tiền bán nợ mà các tổ chức tín dụng nhận được không phải là “tiền tươi”, mà có thể là trái phiếu hoặc các giấy tờ có giá khác do Chính phủ hoặc Ngân hàng Nhà nước phát hành.
Người đứng đầu Ngân hàng Nhà nước cũng khẳng định, ngay sau kỳ họp Quốc hội này, Chính phủ sẽ chỉ đạo các bộ, ngành tham gia Đề án. Như vậy, có khả năng, Đề án thành lập AMC sẽ được triển khai trong tháng 12 tới.
Việc thành lập AMC được dư luận chờ đợi như một sự đột phá trong giải quyết nợ xấu trên thị trường. TS. Trần Hoàng Ngân hy vọng, nếu AMC sớm thành lập và đi vào hoạt động quyết liệt, thì việc đưa nợ xấu giảm xuống mức 3% vào năm 2013 có thể khả thi. Tuy vậy, chính Thống đốc Nguyễn Văn Bình khẳng định, đây chỉ là một trong số các giải pháp xử lý nợ xấu. Nói cách khác, việc áp dụng riêng giải pháp này mới “cắt” được ngọn, mà chưa xử lý được gốc của nợ xấu.
Một chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, nguyên nhân gây ra nợ xấu vẫn đang nằm im trong hệ thống ngân hàng, đặc biệt là tình trạng lợi ích nhóm, cho vay dưới chuẩn, hàng tồn kho cao… Ngoài ra, việc phối hợp giữa bộ, ngành là một thách thức lớn khi AMC đi vào hoạt động, bởi trong nhiều trường hợp, công tác phối hợp giữa các bộ, ngành thường mang lại hiệu quả chưa cao.
Theo Đầu tư