Buổi diễn thuyết “Kiến trúc và hoạt động vị nhân sinh” do Toto Việt Nam và Toto Gallery MA tổ chức, phối hợp cùng Câu lạc bộ Kiến trúc sư trẻ và bảo trợ bởi Hội Kiến trúc sư Việt Nam. Sự kiện đánh dấu lần đầu tiên đến Việt Nam diễn thuyết của vị kiến trúc sư Shigeru Ban. Năm 2014, ông trở thành chủ nhân của giải thưởng danh giá Pritzker - "Nobel của ngành kiến trúc".
Theo đuổi sứ mệnh nâng cao chất lượng sống cho các nạn nhân thiên tai trên khắp thế giới, mỗi tác phẩm của kiến trúc sư Shigeru Ban đều đem đến niềm vui cho cư dân địa phương và là hình mẫu để các kiến trúc sư trẻ học hỏi.
Kiến trúc sư Shigeru Ban đã có buổi chia sẻ tại Việt Nam đầu tháng 12 vừa qua. |
Tại buổi diễn thuyết tại Việt Nam đầu tháng 12 vừa qua, Shigeru Ban chia sẻ, ông bắt đầu sự nghiệp thiết kế bằng những công trình xa hoa, lộng lẫy. Khách hàng của ông thường là những “người có đặc quyền” hàng đầu thế giới. Khi sự giàu có và quyền lực là vô hình, họ cần những tác phẩm kiến trúc vĩ đại để chứng tỏ địa vị trước công chúng.
Tuy nhiên, sau một thời gian thiết kế tư gia, những tòa nhà, bảo tàng, hội trường... cho người giàu có, Shigeru Ban bất đầu nhận thấy một kiến trúc sư thực sự có thể làm được nhiều hơn những giới hạn này. Bằng tài năng và lòng thiệt huyết, ông có thể nâng cao chất lượng sống của rất nhiều người với chi phí hạn hẹp trong điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, nhất là những người bị mất nhà cửa do thiên tai.
Bước ngoặt diễn ra vào năm 1995 khi một trận động đất kinh hoàng xảy ra tại Kobe, Nhật Bản. Shigeru Ban đã xây dựng cho người dân nơi trú ẩn an toàn và một nhà thờ mới. Ông dùng ống giấy làm kết cấu khung và tường, sử dụng các thùng bia bằng nhựa cho "móng" nhà mà vẫn lấy ánh sáng, đối lưu tự nhiên.
Tiếp theo đó, những mốc son trong sự nghiệp vị nhân sinh của ông liên tục ra đời trên khắp thế giới: các khu lều với phần khung được làm từ ống giấy và dây cáp cho người Rwanda (1999), những phòng học bằng giấy tại Thành Đô, Trung Quốc (2008) hay nhà thờ giấy tại Christchurch, New Zealand (2013) cùng rất nhiều công trình khác có sử dụng giấy.
Không chỉ dừng lại với các chất liệu từ giấy, Shigeru Ban còn tận dụng linh hoạt các vật liệu bản địa, như việc dùng gạch từ đất nén làm tại chỗ, ứng dụng gỗ cao su trong vùng khi xây dựng khu tái định cư cho dân vùng Kirinda, Sri Lanka (2007) hay dùng vỏ container làm thành khu nhà ở 3 tầng cho nạn nhân chịu ảnh hưởng từ sóng thần tại Onagawa, Nhật Bản (2011).
Cách lựa chọn vật liệu của ông thông minh, giá thành rẻ, thân thiện với môi trường, có thể dễ dàng tái sử dụng, hạn chế tối đa rác thải ra môi trường. Tuy tạo nên bởi các nguyên liệu giản dị, các thiết kế này cung cấp điều kiện sinh hoạt tiêu chuẩn cho người sử dụng với khả năng thông gió và lấy sáng tốt, đảm bảo tính riêng tư. Đặc biệt, ông còn quan tâm đến tập quán sinh hoạt và tôn giáo của người dân theo từng địa phương.
Câu chuyện về cuộc hành trình nghề nghiệp của Shigeru Ban không chỉ cuốn hút bởi những sáng tạo, tính thẩm mỹ mà còn dí dỏm, giản dị. Khi chia sẻ về các kiến trúc bằng giấy của mình, Shigeru Ban đùa rằng, ưu thế của tòa nhà này là khi bạn đi vệ sinh mà quên mang theo giấy, bạn có thể xé cột nhà dùng tạm.
Buổi diễn thuyết thu hút sự tham dự của hơn 1.800 người, bao gồm các kiến trúc sư, thiết kế, sinh viên các chuyên ngành kiến trúc, thiết kế nội thất và xây dựng. |
Khép lại phần diễn thuyết, Shigeru Ban đưa ra một câu hỏi mở: đâu là ranh giới của sự tạm thời và tính bền vững. Trong khi các công trình bằng giấy có thể đứng vững và phục vụ hàng chục năm liền, nhiều công trình kiên cố lại bị dỡ bỏ chỉ sau vài năm sử dụng. Theo ông, “tạm thời” và “bền vững” không phụ thuộc vào vật liệu mà nằm ở công năng và tầm nhìn của những người làm kiến trúc.
Bên cạnh buổi diễn thuyết vừa qua, Toto Việt Nam đã tổ chức cuộc thi thiết kế kiến trúc “Giải pháp nhà ở cho vùng thiên tai”, Top 10 của cuộc thi trong đó giải đặc biệt do Shigeru Ban bầu chọn đã được trưng bày tại buổi diễn thuyết và tiếp tục triễn lãm tại không gian của Trung tâm thông tin Toto TP HCM.
Triển lãm mở cửa tự do cho khách tham quan:
Thời gian: 7-14/12
Địa chỉ: tầng G, tòa nhà 1A, 1A Phạm Ngọc Thạch, Quận 1, phường Bến Nghé, TP HCM.
(Nguồn: Toto Việt Nam)