Kết quả khảo sát tại hơn 170 doanh nghiệp Nhật trong lĩnh vực sản xuất, vừa được Jetro công bố cho thấy, công nhân Việt Nam được trả trung bình khoảng 3.000 đôla Mỹ trong năm 2013, tương đương 250 đôla Mỹ một tháng (khoảng 5,3 triệu đồng). Mức lương này cao hơn tại Lào, Campuchia, Myanmar nhưng chỉ bằng 1/8 lương công nhân làm việc cho công ty Nhật Bản tại Singapore và bằng 1/2 tại Thái Lan.
Trong khi đó, kỹ sư Việt Nam được nhận khoảng 5.749 đôla Mỹ trong năm 2013, tương đương 480 đôla Mỹ một tháng (khoảng 10 triệu đồng). Nhà quản lý nhận khoảng 13.326 đôla Mỹ một năm, tương đương 23,3 triệu đồng một tháng.
|
Nguồn: Jetro. Đơn vị: USD |
So với Lào, năm qua lương công nhân và quản lý tại Việt Nam cao hơn, nhưng lương kỹ sư lại thấp hơn khoảng 1.000 đôla Mỹ. Trong 3 năm (2010 - 2013), lương kỹ sư Việt Nam tại doanh nghiệp Nhật Bản cũng tăng thấp hơn lương của công nhân và nhà quản lý. Mức tăng lương của kỹ sư là 19%, trong khi công nhân và quản lý lần lượt tăng tới 64% và 31%.
Cùng với sự suy thoái kinh tế, tiền lương tối thiểu tại Việt Nam năm qua cũng được doanh nghiệp Nhật Bản đánh giá tăng thấp hơn. Theo đó, năm 2012 lương tối thiểu tại Việt Nam tăng cao nhất trong 11 nước được Jetro khảo sát, nhưng năm 2013 mức tăng chỉ còn 12%, thấp hơn Indonesia và Myanmar.
Trước tình hình này, 70% doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam có kế hoạch mở rộng kinh doanh và coi đây là cứ điểm quan trọng, ông Kwada phản ánh. Việt Nam cũng trở thành quốc gia ưu tiên nhất của Nhật Bản, vượt qua "đối thủ lớn nhất trong cạnh tranh thu hút vốn đầu tư" là Indonesia, Thái Lan và Philippines.
|
Việt Nam vượt Indonesia để trở thành quốc gia nhiều doanh nghiệp Nhật Bản muốn mở rộng kinh doanh nhất, theo khảo sát của Jetro. |
Ngoài câu chuyện tiền lương, cộng đồng doanh nghiệp Nhật Bản đánh giá cao quy mô và khả năng tăng trưởng của thị trường Việt Nam cũng như tình hình chính trị - xã hội ổn định. Khoảng 60% doanh nghiệp Nhật Bản hoạt động tại Việt Nam trả lời có lãi trong năm 2013, chủ yếu là ở các doanh nghiệp xuất khẩu, còn các doanh nghiệp hướng vào thị trường nội địa vẫn chưa thu được lợi nhiều, chủ yếu do tình hình kinh tế trong nước diễn biến không thuận lợi, lãnh đạo Jetro bày tỏ.
Tuy nhiên, phía Nhật cho rằng môi trường kinh doanh Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế như ngành công nghiệp hỗ trợ phát triển thấp, cơ sở hạ tầng thiếu và không đồng bộ, gặp trở ngại trong giao tiếp với người lao động. Tỷ lệ nội địa hóa của Việt Nam dù có tăng so với năm trước, đạt 32,2% nhưng vẫn thấp hơn các nước khác như Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia, Indonesia (đều trên 40%).
Để nâng cao sự cạnh tranh về chi phí, theo Trưởng đại diện Jetro - Atsusuke Kwada, Việt Nam cần đẩy mạnh nội địa hóa thông qua phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ, cho phép ngành này tiếp cận những nguồn vốn ưu đãi. Tuy nhiên, cơ quan này vẫn kỳ vọng dòng vốn đầu tư sang Việt Nam sẽ tăng trong năm 2014, sau khi chứng kiến những động thái trong thời gian qua. Theo số liệu Cục Đầu tư nước ngoài, năm 2013, dòng vốn đầu tư trực tiếp của Nhật Bản tăng 3% so với năm trước, lên 5,7 tỷ USD.
Báo cáo "Xu hướng đầu tư của doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam" được thu thập từ câu trả lời của 435 trên tổng số gần 2.000 doanh nghiệp, văn phòng đại diện của Nhật Bản đang hoạt động tại Việt Nam , tập trung chủ yếu trong sản xuất, tư vấn, bán lẻ, IT.
Phương Linh