Hiện nay, số lượng ngân hàng cho vay nông nghiệp nông thôn còn hạn chế, khoảng 20 trong tổng số gần 100 ngân hàng hoạt động ở Việt Nam tham gia với tỷ trọng 20% trở lên trên tổng dư nợ cho vay (năm 2008 là 6%). Lượng vốn có được từ ngân hàng chủ yếu chảy vào các nông hộ sản xuất nhỏ lẻ. Trong khi đó, các dự án công nghệ cao cần nguồn vốn lớn trong thời gian dài và lâu thu hồi.
Theo tỷ lệ an toàn chung, một khách hàng được vay không quá 15% vốn tự có của ngân hàng. Ngân hàng sẽ không có đủ vốn theo tỷ lệ quy định này để đáp ứng cho một dự án lớn. Trong khi cho vay hợp vốn lại khó thực hiện bởi mỗi ngân hàng có một mục tiêu khác nhau hoặc không cùng quan điểm trong khi thẩm định, đánh giá tài sản và hiệu quả của dự án.
BacABank cùng doanh nghiệp đưa công nghệ cao vào các dự án nông nghiệp. |
Nhiều dự án đã được ngân hàng Bắc Á chú trọng tư vấn tài chính như: Bảo tồn và phát triển nguồn dược liệu chất lượng cao gắn với phát triển rừng bền vững, Trồng rau và hoa nhà kính định hướng xuất khẩu... Các dự án này sử dụng công nghệ cao của các nước tiên tiến trên thế giới như Israel, Thuỵ Điển, Newzealand… để sản xuất ra các sản phẩm sạch, chất lượng cao trong nông nghiệp phục vụ cho nhân dân và hướng tới xuất khẩu ra nước ngoài.
Dự án Chăn nuôi bò và chế biến sữa tập trung quy mô công nghiệp của Tập đoàn TH được triển khai tại Nghĩa Đàn, Nghệ An đóng góp lớn cho ngành sữa Việt Nam. Chỉ sau 3 năm hoạt động, Tập đoàn TH với thương hiệu TH True Milk đã trở thành nhà cung cấp sữa tươi sạch thu hút người tiêu dùng. Doanh thu thuần năm 2013 là 3.500 tỷ đồng, dự kiến tới năm 2015 là 15.000 tỷ, 2017 là 23.000 tỷ đồng. Theo kế hoạch, đến năm 2015, TH đáp ứng 50% nhu cầu sữa tươi sạch trên thị trường nhờ tự chủ về nguồn nguyên liệu. Sự tham gia của TH trên thị trường sữa đã góp phần ổn định nguồn nguyên liệu sữa tươi trong nước, giúp giảm tỷ lệ nhập khẩu nguyên liệu sữa của toàn ngành từ 90% xuống còn 70%.
Dự án Chăn nuôi bò và chế biến sữa tập trung quy mô công nghiệp của Tập đoàn TH được triển khai tại Nghĩa Đàn, Nghệ An. |
Bà Thái Hương, Tổng giám đốc ngân hàng TMCP Bắc Á đánh giá: “Đây là những dự án mang tính phát triển bền vững nằm trong khuôn khổ định hướng chiến lược của ngân hàng. Những dự án này mang lại lợi nhuận không chỉ cho các nhà đầu tư mà còn tạo ra giá trị và lợi ích lâu dài cho xã hội”.
Hướng đầu tư này của Bắc Á đã tạo ra một cách làm, một tư duy mới về phát triển nông nghiệp, nông thôn, mở lối thoát về vốn vay cho các doanh nghiệp tâm huyết với nông nghiệp công nghệ cao. Tuy nhiên, những ngân hàng muốn cấp vốn vay cho các dự án nông nghiệp công nghệ cao phải đối mặt với nhiều khó khăn: vốn và chính sách huy động vốn.
Gần đây, hội thảo "Giải pháp phát triển mô hình sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao" do báo Nhân dân và Ngân hàng Nhà nước phối hợp tổ chức, đề cập đến vấn đề chính sách tín dụng đối với các ngân hàng cho vay nông nghiệp công nghệ cao. Những ngân hàng này cần được ưu tiên về tỷ lệ dự trữ bắt buộc và không phải trích lập dự phòng rủi ro để tăng khả năng cung cấp vốn thị trường.
Bên cạnh đó, Bắc Á cũng đề xuất Ngân hàng Nhà nước cho phép sử dụng nguồn tín dụng tái cấp vốn cũng như nguồn vốn tài trợ của các tổ chức nước ngoài thông qua hình thức bảo lãnh Ngân hàng Nhà nước, Chính phủ hoặc vay lại từ Ngân hàng Nhà nước với ưu đãi lãi suất để thực hiện đầu tư có hiệu quả, tạo bước đột phá trong nông nghiệp.
Ngân hàng Nhà nước, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học Công nghệ đã khảo sát và dự kiến lựa chọn 20 mô hình liên kết giữa doanh nghiệp với hộ nông dân: mô hình cánh đồng mẫu lớn, mô hình liên kết theo chuỗi giá trị của sản phẩm, các doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao…để thí điểm chương trình cho vay đặc biệt đối với các sản phẩm xuất khẩu chủ lực trong nông nghiệp. Dự kiến khoảng 2 năm sau khi kết thúc chương trình thí điểm, Ngân hàng Nhà nước sẽ tổng kết và xem xét để hoàn thiện chính sách và nhân rộng trên phạm vi cả nước. |
(Nguồn: Ngân hàng Bắc Á)