Đại diện Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, trong 2 phiên đấu thầu trái phiếu ngày 8 - 9/2 đã huy động được 8.000 tỷ đồng với lãi suất thấp, cùng với việc giảm mạnh lãi suất trên thị trường liên ngân hàng cho thấy một số nhà băng lớn đang dư thanh khoản. Thanh khoản cải thiện ngay trong quý I là một cơ sở để hạ dần lãi suất cho vay.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Nguyễn Đức Hưởng, Phó chủ tịch Ngân hàng Liên Việt cho rằng, nếu hạ lãi suất mà lạm phát vẫn tăng thì chính việc hạ lãi suất đã làm mồi cho lạm phát gia tốc, dẫn đến sự đổ bể dần dần của các doanh nghiệp. Còn nếu không hạ lãi suất thì các doanh nghiệp không chịu nổi, sản xuất - kinh doanh đình trệ, dễ xảy ra sự đổ bể ngay trong năm 2012. Vì vậy, “hạ hay không hạ lãi suất là con đường tiến thoái lưỡng nan”, ông Hưởng nói.
Một lãnh đạo Học viện Ngân hàng nhìn nhận, việc hạ lãi suất không thể dựa vào ý chí chủ quan của cơ quan quản lý mà phải dựa trên thực tế cung cầu thị trường. Khi nguồn cung không đủ đáp ứng cầu thì rõ ràng không thể đòi hỏi hạ lãi suất xuống. “Theo quan điểm của tôi, phải tách bạch được dư nợ bất động sản là bao nhiêu, nhu cầu vốn thực sự của nền kinh tế hiện nay thế nào? Phải có số liệu minh bạch mới tính toán được việc điều tiết như thế nào”, vị lãnh đạo trên nói.
Các chuyên gia đều cho rằng chưa thể hạ lãi suất. Ảnh: Hoàng Hà |
Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, Chủ tịch Hội đồng thành viên Agribank, hiện chưa thể giảm được lãi suất vì thị trường chưa xuất hiện các điều kiện cần và đủ. Cùng quan điểm này, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia ngân hàng phân tích, điều kiện cần để hạ lãi suất là chỉ số lạm phát giảm ở mức mong muốn, nhưng điều kiện này cũng chưa ổn định; còn điều kiện đủ là thanh khoản thì hiện chưa giải quyết được.
Hiện có khá nhiều ngân hàng lớn đang hạ lãi suất, áp dụng ưu đãi đối với một số đối tượng ưu tiên chủ yếu do thanh khoản của các ngân hàng này đang rất dồi dào. Điều này là ảnh hưởng từ việc phân loại ngân hàng của NHNN. Rõ ràng, người gửi tiền luôn chọn những ngân hàng an toàn, lành mạnh; vì vậy, dòng tiền đã bị hút từ ngân hàng nhỏ chảy về các nhà băng lớn khá nhiều. Hệ quả là thanh khoản tại các ngân hàng nhỏ càng khó khăn hơn. “Lúc này, hạ lãi suất là bóp chết các ngân hàng nhỏ và không tạo được tính ổn định cho thị trường”, Tiến sĩ Hiếu nói.
Tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng, muốn hạ lãi suất vững chắc, cần phải gắn liền với việc củng cố thanh khoản, đặc biệt tại những ngân hàng nhỏ. Nếu không, những ngân hàng nhỏ sẽ càng khó khăn hơn. Khi đó, để hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng nhỏ, buộc NHNN phải bơm thêm tiền ra. Điều này nếu không được tính toán cẩn trọng và bản thân các ngân hàng nhỏ không cơ cấu lại hoạt động có thể lợi bất cập hại, dòng vốn chẳng những không phát huy tác dụng tích cực là thúc đẩy nền kinh tế mà còn gây tác động bất lợi đến lạm phát. “Vì vậy, cần phải giải quyết vấn đề thanh khoản, đặc biệt là thanh khoản của các ngân hàng nhỏ, rồi mới tính đến việc hạ lãi suất”,ông Nghĩa nói.
Với những cơ sở thực tế của thị trường, Tiến sĩ Hiếu cho rằng, hạ lãi suất ngay sau quý I vẫn còn quá sớm, phải sau quý II điều này mới phù hợp. Thời gian tới, NHNN cần tiếp tục chính sách siết chặt tiền tệ. Chỉ khi lạm phát được kiểm soát thì mới thực hiện nới thanh khoản, qua những công cụ của OMO, lãi suất, cũng như dùng những biện pháp dự trữ bắt buộc. Còn mở thanh khoản trong lúc này là mở van cho lạm phát.
(Theo Đầu tư chứng khoán)