Khi FED thông báo mức lãi suất gần 0 là phù hợp với tỷ lệ thất nghiệp và tỷ lệ lạm phát hiện nay, cơ quan này cũng gửi một thông báo rõ ràng tới cộng đồng đầu tư: Đừng mong thu lời từ các công cụ nợ thông thường như trái phiếu chính phủ và các quỹ trên thị trường tiền tệ.
Thay vào đó, họ sẽ phải quay sang với các tài sản như cổ phiếu, hàng hóa cơ bản và trái phiếu lợi suất cao: lợi nhuận có thể cao hơn thực nhưng rủi ro cũng lớn hơn.
"Thị trường đang “khát” và FED buộc mọi người phải làm những điều như thế, ông Lawrence G. McDonald, người đứng đầu công ty LGM Group chuyên giao dịch trái phiếu hạng đầu cơ, chia sẻ. “Vì thế các nhà quản lý tài sản lớn đang đỏ mắt tìm lợi suất, còn các công ty biết vậy nên cố phát hành càng nhiều trái phiếu càng tốt".
Người mất tiền sẽ không chỉ là các tổ chức phát hành trái phiếu hạng đầu cơ mà là cả quỹ lương hưu và nhà đầu tư nhỏ lẻ. Đương nhiên, cơn khát lợi suất này không phải cái gì mới, vì FED đã bóp nghẹt thị trường trái phiếu kể từ đầu khủng hoảng tài chính 2008.
Tuy vậy, FED vẫn thông báo sẽ giữ lãi suất ở mức 0 ít nhất tới lúc tỷ lệ thất nghiệp giảm từ 7,7% hiện nay xuống 6,5% và tỷ lệ lạm phát chạm mức 2,5%. Chủ tịch FED nói dù hai mục tiêu này có đạt được cũng chưa chắc FED đã rút lại chính sách lãi suất bằng 0 của mình.
Thị trường cổ phiếu nao núng trước thông tin FED sẽ mua 85 tỷ USD tài sản mỗi tháng, trong đó có 45 tỷ USD là trái phiếu chính phủ. Có lẽ bảng cân đối kế toán của FED sẽ sớm vượt xa mức 4 nghìn tỷ USD.
Các nhà đầu tư cổ phiếu nói họ buồn vì FED không mạnh tay hơn và lo lắng vì có thể chính sách “nới lỏng định lượng” này đang dần mất tác dụng. Đáng ngạc nhiên nhất là thị trường sản phẩm cho thu nhập cố định, vì nhu cầu trái phiếu lợi suất cao sẽ còn mạnh nữa.
Các công ty sớm nhận ra cơ hội vay nợ với lãi suất thấp và từ tháng 11 tới nay họ đã phát hành 293 tỷ USD trái phiếu “rác”, vượt xa con số kỷ lục 271 tỷ USD cho cả năm 2010 (theo Citigroup). Cuống lãi đối với trái phiếu hạng đầu cơ được xếp hạng BB đang ở mức 5,6%, gần mức thấp kỷ lục 5,3%.
McDonald chỉ ra rằng 40% số trái phiếu lợi suất cao đang được giao dịch ở mức giá cao hơn giá chuộc (“call price”, tức mức giá tổ chức phát hành có thể mua lại trái phiếu). Ông lo ngại xu hướng này có thể sẽ dẫn tới những điều chả hay ho gì khi cung vượt cầu và khi các công ty tồi tệ đã vay được tiền với lãi suất thấp bắt đầu vỡ nợ.
"Không nghi ngờ gì nữa tiền thì họ lấy mất còn nhà đầu tư sẽ chỉ còn một mớ giấy lộn”, ông nói. “Đến lúc bán đổ bán tháo, giá sẽ rơi tự do vì không còn người mua để đỡ giá". Và đó không phải là vấn đề của chỉ riêng các giao dịch viên trái phiếu trên Phố Wall.
Các quỹ lương hưu vốn phụ thuộc vào lợi suất từ các công cụ đầu tư thông thường có mức độ rủi ro thấp, nay buộc phải “liều” hơn để cố thu đủ lợi tức 8% mà duy trì hoạt động.
"Hãy nghĩ tới các nhà đầu tư thận trọng, hãy nghĩ tới tiền tiết kiệm để nghỉ hưu. Làm sao cân đối được danh mục đầu tư, làm sao thu về lợi tức yêu cầu nếu lãi suất cứ ở gần mức 0 thế này?” Giám đốc đầu tư vùng tại Wells Fargo Private Bank, ông Marc Doss, nói. “Phải cần kỹ năng đầu tư giỏi lắm mới cố thu về mức lợi tức tương đối mà không phải chịu quá nhiều rủi ro."
Với Doss, giờ ông thuận theo thời thế và “nghe theo” lời khuyên “nên liều hơn” của FED. Nhưng theo ông nên đặt cược vào cổ phiếu, hàng hóa cơ bản cũng như trái phiếu địa phương hạng đầu cơ.
"Chúng tôi thực sự lo lắng cho các nhà đầu tư vào quỹ trái phiếu. Họ không nhận ra rằng mình sẽ lỗ 20-30% vì các quỹ này nếu họ điều chỉnh lợi suất theo rủi ro,” ông nói, “Đây là chuyện rất khỏ chấp nhận".
Khi FED ra tay đỡ thị trường bằng cách mua lại trái phiếu chính phủ Mỹ, nhờ các tổ chức môi giới lớn mà thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn hanh thông.
Nhưng khi các luật lệ mới đối với ngân hàng có hiệu lực, nhiều tổ chức có nguồn tiền dồi dào trên Phố Wall sẽ không thể tham gia. Trong vài tháng qua, thị trường trái phiếu lợi suất cao đã đi xuống. Các quỹ hỗ tương đầu tư vào trái phiếu rác đã bị rút 3 tỷ USD trong tháng 11.
"Rõ ràng, các yếu tố kỹ thuật đã xấu đi trong tháng 11”, các nhà phân tích sản phẩm có thu nhập cố định tại Citigroup viết trong một báo cáo. “Kể từ giữa tháng 11, khách hàng liên tục bán ra."
Dù vậy, các quỹ ETF chuyên đầu tư vào trái phiếu lợi suất cao lại đang thắng thế. Quỹ iShares iBoxx High Yield Corporate Bond Fund đã liên tục tăng kể từ đáy tháng 3/2009 và đang quay trở về mức hồi tháng 9/2008.
Đó là thời khác Lehman Brothers sụp đổ khiến toàn Phố Wall cũng như nền kinh tế Mỹ rơi vào cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất kể từ thời Đại suy thoái.
Theo TTVN