Dòng người chờ đợi rút tiền bên ngoài ngân hàng. |
Sau khi Ngân hàng Guta tuyên bố đóng cửa hầu hết các chi nhánh, dân chúng Nga đã lo sợ cuộc khủng hoảng tài chính như hồi những năm 1998 xảy ra. Tâm lý này càng lan rộng hơn khi mới đây Alfa - đại gia thứ tư trong ngành tài chính quyết định áp dụng biện pháp cấp bách là phạt 10% số tiền nếu khách hàng rút trước thời hạn. Cùng lúc, báo chí trích lời một quan chức đứng đầu cơ quan quản lý tài chính Nga tuyên bố 10 ngân hàng nữa có thể sẽ bị đóng cửa trong nay mai. Thông tin được dân chúng chú ý nhất là một số cơ quan thông tin đại chúng tiết lộ họ có trong tay danh sách đen với 27 ngân hàng đang bên bờ vực phá sản. Một loạt sự kiện đó đánh gục những người có lòng tin sắt đá nhất khiến họ vội vã đổ xô đi rút tiền. Kết quả là hệ thống ngân hàng Nga có nguy cơ mất khả năng chi trả.
Trên thị trường, đồng rúp mất giá mạnh so với USD. Phiên giao dịch trước 1 USD ăn tới 29,12 rúp - tỷ giá hoán đổi cao nhất kể từ đầu năm tới nay.
Trước tình hình này, Chính phủ Nga lên tiếng trấn an dư luận và thực hiện một số liệu pháp nhằm cứu vãn cảnh đổ vỡ có thể xảy ra. Thống đốc ngân hàng Sergei Ignatiev và tổng thống Putin tuyên bố không hề có danh sách đen và khủng hoảng như vậy nhất thời là do tâm lý. Ông Sergei Ignatiev quyết định giảm tỷ lệ dự trữ tiền mặt của các ngân hàng từ 7% xuống 3,5% nhằm tăng khả năng thanh khoản, đồng thời ra tay cứu Guta. Tổng thống Nga ngay sau đó đã triệu tập người đứng đầu hệ thống tài chính tới làm việc nhưng kết quả vẫn trong vòng bí mật. Dư luận đang mong chờ quyết định cứng rắn của ông Putin.
Theo các chuyên gia, khủng hoảng rất dễ xảy ra bởi Nga hiện có quá nhiều ngân hàng trong đó phần nhiều là tổ chức tài chính nhỏ tồn tại bằng các hoạt động bất hợp pháp. Theo thống kê sơ bộ, Nga có tới 1.760 tổ chức tài chính trong đó chỉ có 1.300 cơ sở thực sự hoạt động kinh doanh.
Một nguyên nhân khác là các ngân hàng có vốn sở hữu quá nhỏ bé. Theo tiêu chuẩn quốc tế các tổ chức này phải đảm bảo mức tối thiểu 8% thì ở Nga chỉ tiêu này là 2%. Hiện 90% ngân hàng ở đây có số vốn dưới 10 triệu USD. Khi người dân phản ứng dây chuyền, mất khả năng thanh toán là nguy cơ dễ nhìn thấy nhất.
Xáo trộn trên thị trường tài chính Nga xuất phát từ một sự việc rất nhỏ nhưng như đám cháy lan nhanh. Giữa tháng 5, Sodbiznesbank bị cáo buộc rửa tiền và buộc phải đóng cửa, sau đó một số ngân hàng từ chối cho vay tiền khiến tin đồn về sự phá sản của các quỹ tiền ngày càng lan rộng. Trong khi đó, Chính phủ không hề có động thái can thiệp ngay khiến cuộc khủng hoảng ngày càng hiển hiện rõ nét.
Phong Lan tổng hợp