Ngày hôm qua (13/9), Cục Dự trữ liên bang Mỹ FED tuyên bố sẽ mua lại 40 tỷ USD các khoản nợ thế chấp mỗi tháng trong vòng ba của gói nới lỏng tiền tệ (QE3) để kích thích tăng trưởng và giảm thất nghiệp. Quá trình này sẽ bắt đầu từ ngày thứ 6 tới và dự kiến bơm 23 tỷ USD vào thị trường trong tháng 9.
Sau thông báo của FED, chỉ số S&P 500 tăng 1,6% lên mức cao nhất từ năm 2007, dầu thô tăng 1,3% lên mức đỉnh 4 tháng và vàng cũng lên mốc cao nhất từ tháng 2. Tuy nhiên, USD lại giảm giá so với nhiều đồng tiền chủ chốt, kéo chỉ số Dollar Index xuống thấp nhất 4 tháng. Động thái trên của FED diễn ra chỉ một tuần sau khi Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) thông báo mua không hạn chế trái phiếu chính phủ một số quốc gia, để giúp họ thoát khỏi khủng hoảng nợ.
Quyết định của ông Bernanke bị chỉ trích là không thể giúp được Mỹ trong dài hạn. Ảnh: CNN |
Tuy nhiên, quyết định của FED lại khiến các chính trị gia Đảng Cộng hòa chỉ trích kịch liệt. Thượng nghị sỹ bang Tennessee - Bob Corker cho biết, Chủ tịch FED Ben Bernanke đang "hủy hoại nghiêm trọng hình ảnh của FED". Ông nói: "Việc mua lại trái phiếu đảm bảo bằng tài sản sẽ chỉ tăng rủi ro cho FED mà lại không giúp được gì cho nền kinh tế trong dài hạn".
Ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa Mitt Romney cũng tuyên bố quyết định của FED phản ánh sự thất bại của tổng thống Obama khi vực dậy nền kinh tế. Bên cạnh đó, ông còn tiếp tục kêu gọi Mỹ tìm người thay thế Bernanke sau khi nhiệm kỳ của ông này kết thúc vào tháng 1/2014.
Các chính sách của Ben Bernanke cũng gây chia rẽ trong chính nội bộ FED. Chủ tịch FED tại Richmond, Philadelphia và Atlanta đều bày tỏ nghi ngờ việc này có thể gây lạm phát và lo ngại FED sẽ tiếp tục bơm tiền ra lưu thông.
Ông Michael Feroli - nhà kinh tế học tại JPMorgan Chase cho biết: “Nếu xét trên nhiều phương diện, động thái này chính là bước ngoặt trong nỗ lực của Bernanke để thúc đẩy phục hồi kinh tế”. Một số nhà phân tích dự đoán chương trình này có thể kéo dài trong 3 năm với quy mô lên tới 1.400 tỷ USD. Khi đó, tỷ lệ thất nghiệp có thể được đẩy xuống dưới 7% hoặc hơn.
MarketWatch nhận định động thái của FED là nhằm hỗ trợ những người đi vay, từ đó kích thích tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, nó lại gây thiệt hại cho người muốn gửi tiết kiệm khi họ không thể tìm được kênh đầu tư an toàn với lãi suất hợp lý.
Chuyên gia phân tích Bill Conerly phát biểu trên Forbes rằng QE3 không thể giải quyết được hết các vấn đề hiện tại của Mỹ. Nới lỏng sẽ giúp nền kinh tế tăng trưởng mạnh hơn, nhưng về dài hạn, nó sẽ khiến Mỹ bị tụt lại. Mấu chốt của vấn đề thất nghiệp là thiếu kỹ năng. Ngành y cần rất nhiều nhân lực, nhưng những người xin việc lại chỉ tốt nghiệp phổ thông. Ngành công nghệ phần mềm cũng thiếu nhiều vị trí, trong khi đó, số cử nhân báo chí và nghệ thuật lại đông áp đảo. Ông nói: "QE3 sẽ không bao giờ cải thiện được tình trạng đó".
Hà Thu (tổng hợp)