Ngày hôm qua (8/8), China Daily đưa tin Trung Quốc sẽ đóng cửa một phần ba trong tổng số 23 mỏ và khoảng một nửa trong 99 công ty nung quặng của nước này. Ông Jia Yinsong - Giám đốc văn phòng cung cấp đất hiếm của Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc nói rằng theo luật mới, sản lượng tối thiểu hàng năm các mỏ phải đạt là 20.000 tấn và các nhà máy nung quặng là 2.000 tấn.
Giới chức Trung Quốc cho biết chính sách này nhằm cải thiện điều kiện môi trường và củng cố lại ngành công nghiệp. Nước này cũng thông báo sẽ thiết lập hệ thống định giá đất hiếm trong tháng tới để đẩy mạnh kiểm soát nguồn nguyên liệu và tăng tính cạnh tranh của Trung Quốc trên thị trường thế giới.
Trung Quốc kiểm soát tới 90% sản xuất đất hiếm trên thế giới. Ảnh: CNN |
Ông Jia ước tính luật mới sẽ khiến khoảng 20% sản lượng đất hiếm hàng năm của nước này bị cắt giảm. Từ năm 2007, Trung Quốc đã siết chặt cả luật khai thác, sản xuất lẫn xuất khẩu đất hiếm, đồng thời đặt hạn ngạch cho từng năm với lý do bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.
Trung Quốc đang vướng vào nhiều cuộc tranh chấp thương mại liên quan đến xuất khẩu đất hiếm. Tháng trước, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã phải thành lập một nhóm chuyên gia đặc biệt đến Trung Quốc để điều tra, sau khi cả EU, Mỹ và Nhật Bản đều phàn nàn về việc nước này hạn chế xuất khẩu. Vì vậy, động thái trên của Trung Quốc có thể sẽ thổi bùng thêm căng thẳng thương mại gần đây giữa Bắc Kinh và Washington.
Tính trong nửa đầu năm, sản lượng đất hiếm được xuất khẩu hợp pháp từ Trung Quốc đã giảm 42,7% so với cùng kỳ xuống còn 4.908 tấn. Nếu xu hướng này tiếp tục, cả năm nay sẽ chỉ có 10.000 tấn đất hiếm được phép xuất khẩu, kém xa so với hạn ngạch 31.130 tấn mà Bộ Thương mại nước này đặt ra. Giá đất hiếm hiện cũng chỉ bằng gần một nửa so với mức đỉnh năm 2011.
Đất hiếm gồm 17 nguyên tố có tính từ và tính dẫn điện, được sử dụng trong hầu hết các thiết bị điện tử ngày nay. Trong đó có TV màn hình phẳng, smartphone, ôtô chạy điện - xăng và cả vũ khí. Tuy nhiên, gần như tất cả nguồn cung đất hiếm trên thế giới đều đến từ Trung Quốc.
Thực ra, đất hiếm không hề hiếm và có thể được tìm thấy ở nhiều nước khác, bao gồm cả Trung Quốc. Tuy nhiên, nguyên liệu này rất khó được khai thác an toàn. Trung Quốc chiếm khoảng một phần ba trữ lượng đất hiếm trên thế giới, nhưng lại kiểm soát tới 90% sản xuất do nhân công rẻ và ít điều luật ràng buộc về bảo vệ môi trường.
Hà Thu (tổng hợp)