Trong báo cáo "Đông Á phục hưng: Điều hướng trong một thế giới đang thay đổi" vừa ra mắt sáng nay, Ngân hàng Thế giới (WB) nhận định các quốc gia Đông Á đã có một mô hình phát triển rất thành công, khi kết hợp được tăng trưởng hướng ngoại, phát triển nguồn nhân lực và quản trị kinh tế vững mạnh. Tuy nhiên, mô hình này cần được điều chỉnh để giải quyết các thách thức mới nảy sinh trong và ngoài nước.
"Sự kết hợp giữa các chính sách nhằm thúc đẩy tăng trưởng hướng ngoại, dựa vào lực lượng lao động, đồng thời củng cố nguồn nhân lực cơ bản và quản trị kinh tế vững mạnh đã giúp Đông Á tăng trưởng nhanh và bền vững, đưa hàng trăm triệu người thoát nghèo", ông Sudhir Shetty – kinh tế trưởng phụ trách Đông Á – Thái Bình Dương tại WB nhận định trong buổi công bố báo cáo sáng nay, "Tuy nhiên, duy trì những thành tựu này sẽ gặp nhiều thách thức trong bối cảnh thế giới và khu vực đang thay đổi nhanh chóng. Các nhà hoạch định chính sách cần điều chỉnh mô hình tăng trưởng truyền thống để giải quyết các thách thức mới nảy sinh".
Công nhân Trung Quốc làm việc trong một nhà máy tại Sơn Đông. Ảnh: Reuters |
Hiện tại, Đông Á có cả các quốc gia thu nhập cao và thu nhập trung bình, đóng góp gần một phần ba GDP toàn cầu. Hơn 90% dân số Đông Á hiện sống tại 10 quốc gia có thu nhập trung bình – Campuchia, Lào, Malaysia, Mông Cổ, Myanmar, Philippines, Thái Lan và Việt Nam. WB dự báo rất nhiều nước trong số này có thể trở thành nước thu nhập cao trong một hoặc hai thế hệ nữa.
Tuy vậy, mô hình tăng trưởng đã tạo ra "phép màu Đông Á" giờ sẽ phải thích ứng với sự thay đổi của công nghệ, tăng trưởng thương mại chậm lại và tình hình tại mỗi quốc gia biến chuyển. Để giải quyết các thách thức này, báo cáo cho rằng các nước cần kết hợp cả chính sách mới và cũ trong 5 lĩnh vực chính. Đó là Thúc đẩy năng lực cạnh tranh, Xây dựng kỹ năng, Củng cố các chính sách tăng trưởng bao trùm, Củng cố thể chế nhà nước và Tìm nguồn tài chính cho quá trình chuyển dịch lên nước thu nhập cao.
Nhận định về tác động của cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc lên Việt Nam, ông Shetty cho biết Việt Nam có thể có cơ hội ngắn hạn nếu hiện tượng chuyển dịch thương mại từ Trung Quốc sang Việt Nam diễn ra. "Tuy nhiên, trong trung hạn, khi kinh tế Trung Quốc đi xuống và khu vực có nhiều bất ổn, những quốc gia như Việt Nam cần nâng cao năng lực cạnh tranh và giải quyết các nguy cơ kinh tế để hội nhập. Phải tận dụng Hiệp định Đối tác Toàn diện và Chiến lược Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) cũng như Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU", ông nhận định.
Đại diện WB cũng cho rằng Việt Nam cần tiếp tục mở cửa lĩnh vực dịch vụ, do tầm quan trọng của lĩnh vực này ngày càng tăng khi công nghệ phát triển. Bên cạnh đó, dù đã có nhiều cải cách để tạo sân chơi công bằng cho lĩnh vực tư nhân, Việt Nam vẫn cần tiếp tục cải thiện các chính sách này, đặc biệt trong vấn đề tiếp cận vốn và đất đai.
Hà Thu