Trước tình trạng đó, Thủ tướng Chính phủ vừa yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải báo cáo công tác giám định đầu tư ngay trong tháng 7. Nhưng xem ra, các địa phương còn trễ nải trong công việc này. Bản thân các bộ, ngành cũng chưa gửi báo cáo thực hiện giám định đầu tư năm 2001. Bản báo cáo tổng hợp trên phạm vi toàn quốc (về nguyên tắc phải do Bộ Kế hoạch và đầu tư lập) vẫn chưa thể trình lên Thủ tướng.
Theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện vẫn có quá nhiều khiếm khuyết trong xây dựng cơ bản hiện nay. Hầu hết các dự án nhóm A đều chậm hoàn thành từ 1 đến 2 năm, cá biệt có dự án chậm tới 5 năm so với tiến độ ghi trong quyết định đầu tư. Thế nhưng, các cơ quan chức năng lại xao nhãng trong việc đánh giá hiệu quả của vốn đầu tư.
Nhiều dự án chưa có kế hoạch triển khai chi tiết cho đến khi kết thúc nên thường bị động khi gặp các vướng mắc về thủ tục đất đai, đấu thầu, giải ngân, quản lý tổng mức đầu tư... Mặt khác, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án lại không thể phân tích đầy đủ sự tác động của thị trường, các chính sách về tài chính, thuế đối với chi phí đầu tư và hiệu quả của dự án. Đặc biệt, phổ biến là hiện tượng chủ đầu tư, ban quản lý dự án hầu như không báo cáo phương án chi tiết về nguồn tài chính.
Không ít dự án có hồ sơ thiết kế chưa đảm bảo hoặc lường trước những vấn đề phát sinh như tăng khối lượng công việc, tăng chi phí về lãi suất, nhất là chưa dự báo hết sự biến động của tỷ giá và giá bán sản phẩm. Có dự án thì triển khai thiết kế quá chậm hoặc không triển khai tiếp các công tác chuẩn bị nhưng chẳng đưa ra lý do. Nhiều dự án đã triển khai gần xong nhưng không có tổng dự toán được duyệt. Trong tổ chức đấu thầu thì còn hiện tượng chỉ định thầu không đúng quy định...
Đề cập đến sự yếu kém trong nhận thức về giám định đầu tư, thứ Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Trần Đình Khiển cho rằng, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do sự yếu kém trong nhận thức về giám định đầu tư của một số bộ, ngành, địa phương và không ít cán bộ chức năng. Các chuyên gia thì cho rằng, nguyên nhân là do thiếu chế tài xử lý việc không chấp hành chế độ báo cáo giám định đầu tư. Giám định đầu tư cũng phải có kinh phí nhưng cho đến nay vẫn chưa có quy định cụ thể về vấn đề này.
(Theo Đầu Tư)