Cả nước có thể phải đổi bóng điện
Trong năm 2006, hệ thống điện của VN sẽ thiếu hụt điện năng chủ yếu vào các giờ cao điểm, tập trung nhiều nhất vào các tháng 4, 5, 6 (thời điểm mực nước hồ Hòa Bình ở mức thấp). Thiếu hụt lớn nhất là vào tháng 5 từ 262 triệu kWh đến 399 tỷ kWh. Các năm 2007-2009 tình hình thiếu hụt sẽ trầm trọng hơn và gần như xảy ra trong tất cả các tháng của năm và có năm thiếu hụt lên đến hơn 1,86 tỷ kWh/tháng. Như vậy, bình quân 1 ngày sẽ bị thiếu hụt 60 triệu kWh (tương đương với 70% nhu cầu của toàn miền Bắc). Thậm chí, trong trường hợp tần suất thủy điện đạt 75%, lượng điện năng thiếu hụt sẽ lên 10,3 tỷ kWh vào năm 2009. Ngày 14/9, Bộ trưởng Công nghiệp Hoàng Trung Hải đã làm việc với EVN về nguy cơ thiếu điện trong các năm tới. |
Theo kiến nghị của EVN, 20 triệu đèn sợi đốt hiện có sẽ được thay thế dần bằng đèn compact trong hai năm 2006-2007, từ ngày 1/1/2008 sẽ ngừng sử dụng loại đèn này tại VN. Kinh phí mua đèn khoảng 575 tỷ đồng, nếu được Chính phủ miễn thuế nhập khẩu sẽ còn khoảng 410 tỷ đồng.
Ông Hưng phân tích, nếu thay thế khoảng 20 triệu bóng đèn sợi đốt có công suất bình quân 60W bằng đèn compact có độ sáng tương đương nhưng công suất chỉ 11W, Việt Nam sẽ cắt giảm được công suất giờ cao điểm là 686 MW và cắt giảm sản lượng 1,1 tỷ kWh mỗi năm. Để có sản lượng điện như trên, số tiền đầu tư tới hàng chục nghìn tỷ đồng.
Nhận xét về phương án của EVN, một quan chức Bộ Công nghiệp cho rằng còn phải xem xét kỹ điều kiện tài chính có cho phép thực hiện hay không, nhất là yếu tố rủi ro và hiệu quả. Giá đèn sợi đốt chỉ khoảng 3.000 đồng/cái trong khi giá đèn compact gấp 10 lần. "Nếu thực hiện nhà nước sẽ phải trợ giá song cơ chế ra sao, tuyên truyền thế nào để về sau người dân không quay lại sử dụng đèn sợi đốt, các doanh nghiệp trong nước sản xuất đèn thế nào để vừa đáp ứng được yêu cầu vừa đảm bảo chất lượng", quan chức này nói.
Ông cũng cho hay, biện pháp này đã được một số nước ASEAN thực hiện nhưng hiệu quả không cao. Chẳng hạn, Nhà nước Thái Lan tài trợ mấy chục phần trăm giá thành, đưa cả đèn về các cây xăng bán nhưng người dân cũng không mặn mà mua. Trước đây, EVN cũng đã được nước ngoài tài trợ kinh phí để thực hiện dự án tặng bóng đèn compact miễn phí cho người dân tuy nhiên đến nay vẫn chưa có tổng kết về hiệu quả của dự án.
Tuy vẫn còn nhiều ý kiến xung quanh đề nghị của EVN, vấn đề thiếu điện trở nên cấp thiết đến nỗi trong chuyến công du châu Phi mới đây, Bộ trưởng Công nghiệp Hoàng Trung Hải vẫn phải chỉ đạo Vụ Khoa học Công nghệ khẩn trương soạn thảo ngay một chương trình tiết kiệm điện ngắn hạn, Bộ cũng đã cử một đoàn cán bộ sang Nhật Bản học tập kinh nghiệm.
Theo đề án được Bộ tổ chức lấy ý kiến hôm nay, ngoài tuyên truyền người dân, doanh nghiệp và các cơ quan nâng cao ý thức tiết kiệm điện, các tỉnh sẽ được phân cấp phối hợp với điện lực địa phương giám sát các hộ sử dụng lớn. Nếu những đơn vị này vi phạm biểu đồ sử dụng thì sẽ bị nhắc nhở, tiếp tục tái diễn sẽ bị cắt điện, phạt tiền... Về phía người dân, ngành điện khuyến khích lắp công tơ ba giá để có thời gian sử dụng hợp lý tránh lãng phí vào giờ cao điểm. Chính phủ cũng dành các khoản tín dụng để hỗ trợ các nhà chế tạo trong nước sản xuất các loại đèn hiệu suất cao và có lộ trình thay thế, thực hiện trước tại các tòa nhà công sở. Dự kiến các phương án này sẽ được trình Chính phủ trước 20/9.
Vừa trở về từ đất nước mặt trời mọc, ông Nguyễn Đình Hiệp - Vụ phó Vụ Khoa học Công nghệ Bộ Công nghiệp cho biết, Nhật Bản có hẳn một bộ luật về tiết kiệm năng lượng, trong bất cứ doanh nghiệp nào cũng có chuyên gia quản lý năng lượng, phải thi cử được cấp chứng chỉ. Các sản phẩm đều được dán nhãn tiết kiệm điện mới được lưu hành. Cơ sở nào không sử dụng tiết kiệm điện hiệu quả sẽ bị nêu tên trên các phương tiện thông tin đại chúng. "Họ sợ hình phạt này hơn cả nộp tiền vì như thế sẽ tạo ra một hình ảnh xấu mất tính cạnh tranh", ông Hiệp nói. Nhật Bản cũng thành lập hàng loạt trung tâm tư vấn khách hàng sử dụng tiết kiệm điện. |
Phong Lan