"Cách thức làm việc của các cơ quan liên quan đến phân bổ hạn ngạch chưa công bằng và hiệu quả", ông Yi Dong Hwan. |
"Hàng đang trên đường rồi, lỡ không có quota chúng tôi biết xoay xở làm sao?", ông bức xúc.
Theo ông Hwan, đây chỉ là một ví dụ về lề lối làm việc của các cơ quan quản lý liên quan đến phân bổ hạn ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam, những người luôn nói rằng mình làm việc công bằng và hữu hiệu, nhưng thực tế thì không đúng như vậy. Ông chỉ ra sự thất hứa của Bộ Thương mại trong chuyện thưởng hạn ngạch, văn bản bộ ban hành nêu rõ đến cuối tháng 4 sẽ hoàn tất phân hạn ngạch thưởng, nhưng đến nay Vina Korea chưa nhận được. Vị tổng giám đốc người Hàn Quốc cũng bất bình về sự chậm trễ trong việc công bố cơ chế cũng như phân bổ quota nói chung cho doanh nghiệp. "Thời gian phân bổ hạn ngạch luôn luôn chậm hơn những kế hoạch mà chính họ đề ra và tất nhiên là chậm hơn kế hoạch mà chúng tôi cần. Các chuyên viên của bộ lúc nào cũng giải thích là họ rất bận rộn, nhưng thực tế có đúng như vậy hay không?", ông nói.
Nhiều doanh nghiệp dệt may trong nước, dù ngại phát biểu thẳng thắn trên diễn đàn, cũng tán đồng với ý kiến của ông Hwan. Đại diện một công ty may miền Trung cho biết, đặc thù của ngành là các doanh nghiệp luôn thụ động về thời gian, chủ yếu là do đối tác ấn định. Ví dụ, để có hàng thu đông năm sau, các đối tác thường đặt hàng từ tháng 11 năm trước và 3-4 tháng sau mới xuất hàng. "Việc phân quota quá sát như liên bộ làm thời gian vừa qua khiến chúng tôi vô cùng lúng túng, không biết liệu có nhận đơn đặt hàng hay không. Nhận bây giờ nếu không có quota, chỉ cần 1 đơn hàng bị vỡ thôi là doanh nghiệp như chúng tôi có thể bị phá sản. Còn không nhận đơn hàng, chờ khi nào có quota mới ký thì lúc đó bạn hàng đã đi tìm kiếm chỗ khác rồi", ông nói. Ông đề nghị Bộ Thương mại nên công bố cơ chế phân bổ 2005 ngay từ cuối tháng 6 năm nay, và đến tháng 8 phải cho doanh nghiệp biết họ sẽ được nhận bao nhiêu để chủ động ký hợp đồng, mua nguyên phụ liệu sản xuất.
Cuộc toạ đàm vắng bóng các cơ quan quản lý nhà nước. |
Cuộc họp sáng nay do Hiệp hội Dệt may tổ chức có chủ đề "Tọa đàm giữa doanh nghiệp dệt may phía Bắc với các cơ quan quản lý", dự kiến sẽ có 100 công ty cùng đại diện các bộ Thương mại, Công nghiệp, Tài chính và Tổng cục Hải quan tham dự. Tuy nhiên, chỉ vài ba chục giám đốc doanh nghiệp và duy nhất một chuyên viên của Vụ Xuất nhập khẩu (Bộ Thương mại) có mặt.
"Cuộc họp hôm nay rất quan trọng, là cơ hội để Bộ Thương mại lắng nghe ý kiến các doanh nghiệp về cơ chế phân bổ hạn ngạch. Nhưng không có vị lãnh đạo nào của bộ tới, điều đó có nghĩa là họ không thèm quan tâm, họ không cần nghe chúng ta nói", ông Yi Dong Hwan không giữ được bình tĩnh.
Mãi gần cuối buổi toạ đàm, vị chuyên viên trẻ tuổi của Bộ Thương mại mới đứng lên thay mặt lãnh đạo bộ xin lỗi doanh nghiệp vì đã không tới trò chuyện với doanh nghiệp. "Vụ phó Xuất nhập khẩu Lê Văn Thắng sáng nay đã lên xe tới dự buổi toạ đàm. Tuy nhiên, đang trên đường đi thì đích thân Bộ trưởng Trương Đình Tuyển gọi điện yêu cầu quay về họp bàn kế hoạch đàm phán dệt may với Mỹ. Ông Thắng đã yêu cầu tôi tới họp thay và về báo cáo lại", chuyên viên này giãi bày. Trước thắc mắc của một doanh nghiệp chuyên xuất hàng sang Đông Âu về việc đã có hướng dẫn chính thức nào cho việc áp hay không áp hạn ngạch vào thị trường này chưa, vị chuyên viên đó cũng không trả lời rõ ràng mà hứa, sẽ về báo cáo lãnh đạo.
Cũng giống như hội nghị khu vực phía Nam tháng trước, buổi tọa đàm sáng nay tập trung bàn về cơ chế phân bổ hạn ngạch cho năm 2005. Một số doanh nghiệp tư nhân mới đi vào hoạt động cho rằng, không nên dành tới 75% tổng nguồn cho đối tượng đã có thành tích xuất khẩu, bởi như vậy quá thiệt thòi cho những đơn vị mới đầu tư. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp không đồng tình với ý kiến này và đề nghị liên bộ duy trì cách phân chia hạn ngạch dệt may đi Mỹ như năm 2004 này. Đa số đều đề nghị Bộ Thương mại tính hạn ngạch thành tích trên cơ sở số lượng xuất khẩu chứ không nên theo kim ngạch, vì dễ nảy sinh tiêu cực và không chính xác. Về cơ chế quản lý hạn ngạch đi EU, ông Huỳnh Văn Chính, đại diện hiệp hội dệt may khu vực miền Trung đề xuất nên cấp giấy phép tự động một phần, phần còn lại Bộ Thương mại giữ để điều tiết tiến độ xuất khẩu và phòng trường hợp xuất hàng với giá thấp. Lãnh đạo công ty TNHH Hiệp Hưng thì gợi ý nên công bố ngay từ tháng 9, tháng 10 năm nay xem Cat nào là Cat nóng, Cat nào nguội để cho doanh nghiệp biết mà chủ động ký kết hợp đồng và làm hàng xuất khẩu.
Đinh Linh
Độc giả có thể tham gia ý kiến về vấn đề này tại đây: