Buổi họp báo thường kỳ đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ mới diễn ra cuối chiều 1/9, ngay trước đợt nghỉ lễ Quốc khánh, dưới sự điều hành của tân Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam. Sự kiện này được báo giới trông đợi hơn thường lệ, bởi kỳ vọng sẽ có những thông điệp mới của Chính phủ mới liên quan tới điều hành kinh tế xã hội.
Chính Bộ trưởng Đam cũng xác nhận phiên họp của Chính phủ kéo dài suốt từ 30/8 đến sát giờ họp báo vẫn chưa xong, bởi phải bàn nhiều nội dung quan trọng khi tình hình kinh tế diễn biến phức tạp, lại phải chuẩn bị cho kỳ họp Quốc hội cuối năm, hơn nữa đây còn là kỳ họp đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ mới.
Bộ trưởng Đam phải một mình điều hành cuộc họp báo trong suốt nửa tiếng, trước khi các tân Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ, tân Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình rời phiên họp Chính phủ tới trao đổi với báo chí về các vấn đề tài chính, tiền tệ.
Tân Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam tại buổi họp báo thường kỳ tháng 8. Từng kinh qua các vị trí Thứ trưởng Bộ Bưu chính Viễn thông, Bí thư tỉnh ủy Quảng Ninh, ông Đam tỏ ra thân thiện và am hiểu báo chí trong lần đầu tiên điều hành họp báo Chính phủ. Ảnh: Nhật Minh |
Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam cho biết tổng sản phẩm trong nước (GDP) 8 tháng đầu năm ước tăng 5,57-5,6% so với cùng kỳ năm trước. Các chỉ số vĩ mô khác như giá tiêu dùng (CPI), nhập siêu cũng đang tốt lên.
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, 6 tháng đầu năm, GDP tăng 5,57% so với cùng kỳ năm 2010, trong đó quý I tăng 5,43%, quý II tăng 5,67%. Như vậy với kết quả 8 tháng như Bộ trưởng Đam vừa nêu, có thể thấy tăng trưởng kinh tế 2 tháng qua chưa có sức bật rõ nét.
"Nếu điều hành vĩ mô tốt, từ nay tới cuối năm mục tiêu tăng trưởng 6% vẫn có thể đạt được. Đó là kết quả rất tích cực", ông nói.
Riêng về mục tiêu kiểm soát lạm phát, Chính phủ một lần nữa thừa nhận CPI năm nay rất có thể sẽ lại bị “xé rào”. “Nhiều ý kiến trong Chính phủ cho rằng lạm phát năm nay, cố gắng lắm, cũng phải ở mức 18%” - ông Đam nói.
Theo Bộ trưởng, mặc dù tình hình kinh tế đã có những chuyển biến tích cực trong những tháng gần đây khi các chỉ số về nhập siêu, ngoại hối, cán cân thanh toán… và ngay cả CPI đã được cải thiện nhưng nền kinh tế vẫn phải đổi mặt với nhiều bất ổn và việc lạm phát vượt mục tiêu là điều khó tránh.
Mục tiêu tăng trưởng 6% và chỉ số giá tiêu dùng tăng khoảng 15-17% được Chính phủ đưa ra vào đầu tháng 6, khi nhận thấy tình hình kinh tế không thuận để có thể đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra là lạm phát 7% và tăng trưởng 7-7,5%.
Nhận định về mức lạm phát kỳ vọng 18% của năm nay cũng được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình chia sẻ trong phần phát biểu của mình. Với tinh thần “nhìn thẳng vào sự thật”, ông Bình thừa nhận một trong những nguyên nhân dài hạn gây ra lạm phát chính là việc điều hành tiền tệ - công cụ mà Ngân hàng Nhà nước hiện đang nắm trong tay.
Tuy nhiên, theo Thống đốc Bình, nguyên nhân tiền tệ chỉ đóng góp một phần, bởi lạm phát cơ bản (trừ giá thực phẩm và năng lượng) chỉ tăng 8,5% trong 8 tháng đầu năm 13% so với cùng kỳ. Trong khi đó, lạm phát nói chung đã tăng 15,68% trong 8 tháng và 23,02% so với cùng kỳ.
Về kế hoạch năm 2012, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết, Chính phủ đặt mục tiêu cao hơn, trong đó tăng trưởng phải cao hơn, nhập siêu thấp hơn, bội chi giảm và lạm phát phải về mức một chữ số (dưới 10%).
Trước phiên họp thường kỳ Chính phủ lần này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã có báo cáo đánh giá kinh tế 8 tháng và dự báo cho năm 2012. Theo đó, Bộ đề xuất tăng trưởng kinh tế năm tới ở mức 6,5%, nhập siêu dưới 16% kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, Bộ thừa nhận tình hình kinh tế nói chung vẫn chưa thuận lợi để Việt Nam có thể quay lại với mức tăng trưởng cao trước thời điểm khủng hoảng.
Ông Đam cho biết, Chính phủ đã nhìn thẳng vào những yếu kém hiện nay và thấy có nhiều vấn đề cần giải quyết. "Chính phủ đặt vấn đề tại sao lạm phát cao như vậy? Lý do ở chính sách tài khóa hay tiền tệ, ở cơ cấu kinh tế hay cái gì? Nhiều người nói trước đây lạm phát không phải do tiền tệ, nhưng giờ này Chính phủ nhìn nhận có một nguyên nhân từ tiền tệ. Chính phủ đã giao cho các bộ ngành nghiên cứu kỹ để kỳ tháng 9 tới sẽ bàn rất sâu về lạm phát", ông nói.
Cũng theo Bộ trưởng Đam, Chính phủ quyết tâm đề ra các giải pháp không chỉ đạt được các chỉ tiêu của năm nay ở mức cao nhất mà còn giải quyết căn bản các vấn đề tồn tại, để những năm tới bứt phá tốt hơn khi thị trường thế giới thuận lợi.
Trong những tháng cuối năm, Chính phủ vẫn kiên quyết thực hiện Nghị quyết 11. Tăng trưởng tín dụng vẫn kiểm soát dưới 20%, tuy nhiên, việc điều hành thực tế sẽ linh hoạt. Từ đầu năm tăng trưởng tín dụng, theo Bộ trưởng Đam là tương đối thấp, dư địa còn lại trong những tháng cuối năm còn nhiều. Song Chính phủ chỉ đạo không nhất thiết phải dùng hết dư địa đó, mà sử dụng vốn vòa những địa chỉ có hiệu quả, kích thích sản xuất. Chính sách tài chính tiền tệ chặt chẽ nhưng vẫn phải duy trì tốc độ tăng trưởng hợp lý cố gắng duy trì GDP 6%.
Trong bối cảnh thắt chắt chính sách tiền tệ, tài khóa, Chính phủ nhìn nhận các doanh nghiệp gặp khó khăn. Tới đây Chính phủ sẽ chỉ đạo cắt giảm đầu tư có trọng điểm, không cào bằng.
"Tuy nhiên, ngay cả khi cắt giảm có trọng điểm thì vẫn ảnh hưởng tới doanh nghiệp. Và điều đó chúng ta phải chấp nhận", ông Đam nói.
Song Linh - Nhật Minh