Ông Lê Văn Thắng. |
- Việc phân giao quota năm 2004 sẽ tiến hành theo phương thức nào, thưa ông?
- Trong dự thảo trình Chính phủ, chúng tôi đề xuất cả hai phương án, đấu thầu hoặc phân trực tiếp. Lựa chọn phương án nào còn tùy thuộc vào quyết định của Chính phủ. Tuy nhiên, thực tế phân bổ quota nhiều năm cho thấy, đấu thầu sẽ đẩy giá lên cao, doanh nghiệp sẽ khó ký được đơn hàng. Vì vậy, tất cả các đơn vị đều không muốn đấu thầu.
Kể cả yêu cầu giao cho các địa phương quản lý việc phân bổ và thực hiện hạn ngạch cũng có những hạn chế. Bởi thực chất phân cấp chính là phân quyền và nó làm gián đoạn quá trình phân bổ, không hiệu quả.
- Nếu phương án phân bổ được chấp thuận, tỷ lệ phân chia cho các đối tượng sẽ ra sao?
- Theo đánh giá của các chuyên gia, tỷ lệ phân bổ quota dệt may năm 2003 tương đối sát và phù hợp với thực tế. Vì vậy, trong dự thảo vừa trình Chính phủ, chúng tôi đề nghị chỉ thay đổi chút ít. Chẳng hạn, quota dành cho những doanh nghiệp đã có thành tích xuất khẩu là 75% tổng hạn ngạch cả nước (cao hơn 5% so với năm nay). Để thực hiện chiến lược phát triển thị trường, chúng tôi cũng tính tới hạn ngạch khách hàng, theo đó sẽ dành cho các doanh nghiệp ký được hợp đồng với những nhà phân phối, tập đoàn lớn của Mỹ 5% tổng hạn ngạch.
Các doanh nghiệp ở vùng sâu, vùng xa được khoảng 3% hạn ngạch. Xuất khẩu vào thị trường phi quota, hoặc thị trường có cat tự do, cat nguội thì được hưởng 2%. Sử dụng nguyên liệu trong nước là 8%. Những doanh nghiệp đầu tư chuyên môn hóa cao với thiết bị hiện đại được hưởng 1%. Ngoài ra, dành một tỷ lệ khoảng 6% để cấp bổ sung cho những doanh nghiệp đã có thành tích và đầu tư mới hoàn toàn.
Tỷ lệ này dung hòa giữa ý kiến của các đơn vị như Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Hiệp hội Dệt may Thêu đan TP HCM hay Phòng Thương mại Mỹ tại Việt Nam (Amcham).
- Liên bộ có ý kiến gì về đề nghị của doanh nghiệp xin được chuyển nhượng quota?
- Chúng tôi không đề cập tới việc này trong dự thảo trình Chính phủ. Nguyên tắc chung để phân bổ quota là phân theo thành tích xuất khẩu và năng lực sản xuất của doanh nghiệp. Còn có cho phép chuyển nhượng hay không còn phụ thuộc vào tình hình cụ thể. Chẳng hạn, trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh các vấn đề như thừa quota (những doanh nghiệp được nhận quota theo thành tích năm 2003, nhưng năm 2004 lại không có hợp đồng), chúng tôi sẽ có biện pháp xử lý kịp thời. Nếu thực sự cần thiết, sẽ kiến nghị để cho phép doanh nghiệp chuyển nhượng.
- Dự kiến bao giờ mới tiến hành phân bổ cho doanh nghiệp?
- Chúng tôi đã trình dự thảo lên Chính phủ từ 5/9 và đang chờ được phê duyệt. Hiện tổ điều hành đã xây dựng xong quy chế cho mỗi phương án. Vì vậy, ngay khi có văn bản của Chính phủ gửi xuống, chúng tôi sẽ tiến hành giao hạn ngạch.
Một số doanh nghiệp phản ánh với VnExpress, kể từ 26/8, các lô hàng thuộc Cat 342-642 đều bị từ chối nhập vào Mỹ, trong khi đó hạn ngạch ở chủng loại này vẫn còn. Về vấn đề này, ông Thắng cho biết, ở Cat đôi này, Bộ Thương mại mới cấp khoảng 90% visa cho doanh nghiệp. Tại các phòng quản lý xuất nhập khẩu của Bộ hiện cũng còn khoảng 8.000 tá hạn ngạch chưa cấp visa. Tuy nhiên, đến 3h chiều 26/8, phía Mỹ thông báo số lượng nhập khẩu của Cat 342-642 đã đủ 100% và quyết định cấm vận. Ông Thắng khẳng định, đây không phải là lỗi chủ quan của Bộ Thương mại mà thực tế đã có những gian lận thương mại, làm C/O (chứng từ xuất xứ) giả. "Bộ Thương mại đang tiến hành đối chiếu với Hải quan Mỹ mọi chứng từ, EC (giấy chứng nhận xuất khẩu), C/O và visa từ 1/5 đến nay. Từ đó, sẽ phát hiện ra những doanh nghiệp không có hạn ngạch, không có visa, EC hay C/O mà vẫn xuất hàng đi. 10% số hàng xuất khống (không có visa) đó, nếu được tìm ra, sẽ bị trục xuất khỏi nước Mỹ", ông Thắng khẳng định. Ông cho biết thêm, đến nay, liên bộ đã phát hiện trường hợp 1 doanh nghiệp ở Hà Nội dùng chứng từ giả để xin khống 3 C/O xuất hàng sang Mỹ. Những trường hợp sai phạm nghiêm trọng như vậy có nguy cơ bị cấm xuất khẩu sang Mỹ trong vòng 3 năm. |
Song Linh