Cuối tuần vừa rồi, chị Thư, giáo viên tiểu học ở Minh Khai, Hà Nội, đi mua sữa dành cho người bầu tại một đại lý trong phố 8/3. Hộp Similac Mom chị mua với giá 380.000 đồng, đắt hơn so với hồi cuối tháng 2 gần 20.000 đồng. Thắc mắc với chủ hiệu, chị được giải thích, giá nhập hàng mới tăng. Sang đầu tháng 4, sữa sẽ đồng loạt lên giá theo khung mới, từ 5% đến 10%, tùy nhãn hiệu.
Chị Thư kể, năm ngoái mỗi hộp Similac Mom có giá chưa đầy 350.000 đồng. Ra Tết, chị phải mua với mức 362.000 đồng. Đến nay, giá đã lên 380.000 đồng. "Lần nào hỏi, đại lý cũng bảo công ty sản xuất nâng giá, nhưng không lẽ tháng nào họ cũng điều chỉnh giá mà không có sự kiểm soát", chị Thư nói. Kèm với thông báo giá sữa sắp tăng, chủ kinh doanh còn khuyên chị Thư nên mua 3-5 hộp ngay từ bây giờ để tiết kiệm chi phí.
Giá sữa liên tục tăng khiến người tiêu dùng lo lắng. Ảnh minh họa: Xuân Ngọc |
Đi mua sữa Nestle Gấu cho cậu con trai 3 tuổi ở cửa hàng gần cơ quan trên phố Nguyễn Trãi, Hà Nội, chị Quỳnh Anh, kế toán của một công ty xuất nhập khẩu, cũng không khỏi giật mình khi thấy giá sữa tăng quá nhanh. Cuối tháng 2, chị vừa mua với giá 178.000 đồng, nay đã là 190.000 đồng.
Nhưng ngay tối hôm sau, đi ngang qua cửa hiệu quen gần nhà, chị Quỳnh Anh thấy mức giá chỉ là 180.000 đồng. "Chủ hàng nói giá có nhích lên một chút do xăng và chi phí vận chuyển, nhưng không đến mức lên giá 15.000 đồng, càng không phải do công ty sản xuất nâng giá", chị Quỳnh Anh kể. Điều khiến chị lo ngại nhất là gần đây nhiều hãng sữa thay đổi bảng giá, không ít đại lý dựa vào đó để "tát nước theo mưa", mướn cớ để nâng giá.
Nguồn tin từ hãng sữa Abbott cho biết, hiện công ty này chưa hề đưa ra bất kỳ đề án tăng giá nào cho tháng tới. Đồng quan điểm như vậy, đại diện của Nestle Việt Nam và Dutch Lady cũng thông tin, không có chuyện nâng giá sữa từ đầu tháng 3 hay tháng 4 sắp tới. "Nếu tăng giá, chúng tôi phải có đơn đăng ký đề xuất lên Cục Quản lý giá, không phải chuyện một sớm một chiều và chỉ thông báo với đại lý", ông Vũ Quốc Tuấn, đại diện của Nestle Việt Nam thông tin.
Ông Tuấn cho biết thêm, việc một số cửa hàng tăng giá bán sữa Nestle Gấu có thể do nguồn khan hiếm. Bởi dòng sữa này được nhập khẩu từ Thái Lan. Chịu ảnh hưởng của lũ lụt năm 2011, đến nay, nhà máy sản xuất vẫn chưa hoạt động bình thường trở lại. Song, ông Tuấn vẫn khẳng định, không có chuyện công ty nâng giá xuất hàng.
Tuy nhiên, ông Tuấn cho rằng rất khó can thiệp được vào giá của đại lý bởi đơn vị sản xuất và phân phối là 2 doanh nghiệp độc lập. Đồng quan điểm như vậy, ông Nguyễn Ngọc Kinh Luân, đại diện của Dutch Lady cho biết, khi nhận được phản ánh của người tiêu dùng, công ty chỉ có thể cử nhân viên đi khảo sát, tìm hiểu lý do. "Chúng tôi không thể ra biện pháp xử lý vì không phải cơ quan Nhà nước, dù vẫn biết việc nâng giá tùy tiện đó có thể ảnh hưởng đến uy tín của công ty sản xuất", ông nói.
Cục trưởng Cục quản lý giá, Bộ Tài chính, ông Nguyễn Tiến Thỏa cho hay, doanh nghiệp sản xuất hay đơn vị nhập khẩu, phân phối đều phải thực hiện kinh doanh theo đăng ký giá. Nếu vi phạm, bán vượt mức quy định, ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng hay tung tin đồn thất thiệt, chủ kinh doanh sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định của Chính phủ.
Ông Nguyễn Đắc Lộc, Phó chi cục trưởng Chi cục quản lý thị trường Hà Nội khuyến cáo người tiêu dùng nên báo ngay với cơ quan quản lý thị trường khi phát hiện ra những cơ sở bán giá cao so với mức nhà sản xuất đã đăng ký. Ông Lộc thông tin thêm, tất cả những cơ sở kinh doanh đều phải niêm yết giá sản phẩm rõ ràng để người tiêu dùng có thể so sánh và lựa chọn trước khi mua hàng.
Nằm trong danh mục 14 mặt hàng thiết yếu được Nhà nước quản lý về giá song vẫn được kinh doanh theo cơ chế thị trường. Theo đó, giá sữa không được phép tăng quá 20% mỗi lần. Tuy nhiên, quy định về khoảng cách tối thiểu giữa các lần điều chỉnh giá chưa rõ. Hiện, sữa nước nằm trong nhóm hàng bình ổn giá. Sữa bột dành cho trẻ em dưới 6 tuổi thuộc danh mục bắt buộc phải đăng ký giá.
Cuối năm 2011, hàng loạt doanh nghiệp sản xuất sữa đã tăng giá. Mead Johnson tăng 18-19% cho 3 dòng sản phẩm, Abbott tăng giá 9%, Nestle tăng giá 2 dòng sữa Nan và Lactogen Gold thêm 8-10%. Ra Tết, ngày 23/1, Vinamilk tăng giá dòng sữa nước thêm 5-7%. Ngày 13/2, công ty Fonterra Bands Việt Nam nâng giá 5-10% đối với nhãn hiệu Anlene, Anmum...
Xuân Ngọc