Doanh nghiệp sẽ mất đơn hàng nếu không được chuyển nhượng hạn ngạch trong thời gian sớm. |
Cuộc họp bàn do Hiệp hội May và Thêu đan TP HCM (Agtek) tổ chức chiều 24/3 tại TP HCM sôi nổi ngay từ đầu bởi những bức xúc của doanh nghiệp hội viên xung quanh vấn đề này. Theo ông Ngô Trung Kiên, Tổng giám đốc Công ty may Sài Gòn 2, việc chuẩn bị, ký kết hợp đồng được tiến hành rất sớm, thường là 3-4 tháng trước khi doanh nghiệp có quota trong tay. "Trong thời gian qua, Sài Gòn 2 và tất cả các doanh nghiệp dệt may đang mỏi mòn chờ được chuyển nhượng quota nhưng đến nay vẫn chưa thấy gì. Nếu tình trạng này kéo dài đến hết tháng 4 thì chắc chắn nhiều đơn vị sẽ mất cơ hội ký hợp đồng với bạn hàng", ông nói.
Thực tế sản xuất và xuất khẩu dệt may nhiều năm qua cho thấy, nhu cầu chuyển nhượng hạn ngạch là có thật. Theo thông lệ, năm trước công ty làm chủ yếu mặt hàng thuộc Cat nào thì năm nay sẽ được phân hạn ngạch Cat đó. Nhưng trên thực tế, có khi khách hàng lại đặt gia công ở Cat B. "Nếu trả lời không có quota cho đơn hàng đó, chắc chắn sẽ mất khách. Nếu đơn vị đó đồng ý ký hợp đồng thì doanh nghiệp lấy đâu ra hạn ngạch để xuất khẩu? Tôi nghĩ, 6 tháng còn lại của năm sẽ có nguy cơ dư quota, Bộ Thương mại cần có cách giải quyết sớm để doanh nghiệp có cơ hội xuất khẩu nhiều hơn", ông Kiên nhấn mạnh.
Tổng thư ký Agtek, ông Diệp Thành Kiệt cũng đồng ý chậm lắm là cuối tháng 3 phải có quy chế để doanh nghiệp có thêm cơ hội tìm kiếm bạn hàng xuất khẩu vào thị trường Mỹ. "Tuy nhiên, vì đã có tiêu cực xảy ra xung quanh việc phân bổ quota nên có lẽ Bộ Thương mại phải có thời gian để cân nhắc xem xét một cách hợp lý nhất", ông Kiệt nói.
Không phải đến bây giờ, nhu cầu chuyển nhượng mới trở nên bức xúc. Tại cuộc gặp gỡ giữa liên bộ Công nghiệp - Thương mại và doanh nghiệp dệt may mới đây, Ông Lê Viết Toà, Phó tổng giám đốc Công ty May Việt Tiến tỏ ra rất lo lắng: "Do liên bộ chưa ban hành quy chế chuyển nhượng, nên Việt Tiến không biết phải làm thế nào để chuyển quota cho các công ty con. Nếu tình trạng này kéo dài một tuần nữa, một số công ty con của chúng tôi ở các tỉnh sẽ phải đóng cửa nhà máy vì không thể nhận được quota từ công ty mẹ".
Theo ông Toà, trước đây Bộ Thương mại cho phép các doanh nghiệp được chuyển đổi hạn ngạch theo nhóm. Việc này bị dừng lại cũng gây không ít khó khăn. Ông đề xuất: "Doanh nghiệp sẵn sàng ký cam kết với liên bộ về việc chuyển nhượng hạn ngạch, nếu làm sai chúng tôi sẽ đi tù".
Trao đổi với VnExpress, Tổng thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam Lê Quốc Ân cho biết, thường thì những tháng đầu năm là thời gian thuận lợi để các doanh nghiệp ký kết hợp đồng và đẩy mạnh xuất hàng. Đây cũng là thời gian lẽ ra tỷ lệ thực hiện hạn ngạch phải cao. "Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng kim ngạch mặt hàng dệt may những tháng đầu năm chỉ đạt trên dưới 2%, quá thấp so với mục tiêu 15% đề ra. Một phần khó khăn xuất phát từ chuyện chưa được phép chuyển nhượng hạn ngạch", ông nói.
Trước những bức xúc của cộng đồng doanh nghiệp dệt may, mới đây Hiệp hội Dệt may đã có văn bản gửi lãnh đạo liên bộ Thương mại và Công nghiệp đề nghị khẩn trương xây dựng và áp dụng sớm nhất quy chế chuyển nhượng hạn ngạch, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp chủ động điều hoà sự chênh lệch giữa hạn ngạch được phân phối và yêu cầu của thị trường.
Trong điều kiện quy chế chuyển nhượng chưa được thực hiện, Hiệp hội kiến nghị liên bộ khẩn trương xem xét giải quyết các nhu cầu thiếu hụt hạn ngạch của các doanh nghiệp với số lượng nhỏ (vài chục hoặc vài trăm tá) để xuất toàn bộ lô hàng lớn hiện đang bị kẹt do không xin được visa cho khách hàng.
Nguyễn Thùy - Song Linh