Việc bán phá giá và chống bán phá giá thực sự "đánh động" đến nhận thức của các doanh nhân về tầm quan trọng của vấn đề này sau một loạt các vụ kiện bán phá giá như cá basa của Mỹ, giày dép của Canada, bật lửa của EU... đối với nhà xuất khẩu Việt Nam gần đây. Hội trường diễn ra cuộc hội thảo chật cứng, nhiều người đến dự không còn chỗ ngồi đã phải đứng.
Thế nào là bán phá giá ở các quốc gia, đặc biệt EU (thị trường quan trọng đối với hàng xuất khẩu Việt Nam) áp dụng như thế nào các biện pháp chống phá giá là nội dung trọng tâm của cuộc hội thảo.
Ông Dominique Avot, Vụ trưởng Vụ Bảo hộ thương mại Ủy ban châu Âu cho biết, tiêu chuẩn đơn khiếu kiện của ủy ban rất cao vì vậy không phải tất cả các đơn kiện về vấn đề phá giá đều được chấp nhận để tiến hành các quy trình tố tụng. Một trong những điều kiện tiên quyết là sản lượng sản xuất của bên đi kiện phải chiếm ít nhất 25% tổng sản lượng của cả ngành sản xuất tại nước nhập khẩu. Người đi kiện cũng có thể thay mặt cho ngành công nghiệp cộng đồng nếu được sự hậu thuẫn của các nhà sản xuất (các nhà sản xuất này phải có sản lượng chiếm trên 50% tổng sản lượng cộng đồng). Đồng thời, nhóm khởi kiện hoặc ủng hộ việc khởi kiện phải có sản lượng cao hơn nhóm không ủng hộ khởi kiện.
Mặt khác, trường hợp kim ngạch của sản phẩm nhập khẩu bị cho là bán phá giá chiếm dưới 3% thị phần tại thị trường châu Âu, sẽ không được chấp nhận đơn kiện.
Quá trình xem xét đơn kiện sẽ diễn ra 45 ngày. Sau khi xét thấy đơn kiện có cơ sở, ủy ban sẽ thông báo một quy trình tố tụng gồm: gửi bảng câu hỏi cho các bên liên quan đến vụ kiện, điều tra xem xét nhiều nguồn thông tin, các loại chứng từ hóa đơn, thị trường thực địa.... Sau 9 tháng điều tra, xem xét sẽ đưa ra kết luận bước đầu và dành 6 tháng để các bên tham gia vụ kiện phản hồi. Vấn đề mấu chốt là việc xác định doanh nghiệp và nước xuất khẩu có thuộc nền kinh tế thị trường hay không để quyết định chế tài và áp dụng mức thuế chống bán phá giá. Tuy nhiên, theo ông Dominique Avot, dù là công ty tại một nước chưa có nền kinh tế thị trường nhưng công ty đó vẫn có thể chứng minh mình hoạt động theo nền kinh tế thị trường qua các tiêu chí như: nhà nước không can thiệp vào hoạt động của công ty, công ty hoàn toàn chủ động trong quyết định giá... Sau khi xem xét lại tất cả mọi yếu tố, Ủy ban sẽ đưa ra kết luận cuối cùng sản phẩm nhập khẩu có bán phá giá hay không, nếu có sẽ thực hiện biện pháp chống bán phá giá trong vòng 5 năm.
Đại diện các doanh nghiệp Việt Nam trong buổi sáng nay đã đặt rất nhiều câu hỏi với ông Dominique Avot cùng các chuyên gia như: Làm thế nào để Ủy ban châu Âu xác định được việc bán phá giá gây tác hại cho ngành công nghiệp trong nước? Làm sao phân định rạch ròi mức độ thiệt hại của phần nhập khẩu có bán phá giá và phần nhập khẩu không bán phá giá? Tại sao EU có biện pháp chống phá giá với các mặt hàng nhập khẩu mà lại không có biện pháp chống phá giá đối với hàng sản xuất trong nước?...
Hầu hết các doanh nghiệp khi trao đổi với VnExpress sáng nay đều khẳng định, cuộc hội thảo đã làm họ "sáng" ra rất nhiều và Chính phủ cùng các cơ quan chức năng cần có những buổi tọa đàm tương tự về vấn đề này của các nước như Mỹ, Nhật, Trung Quốc... Các vụ kiện bán phá giá được đưa ra làm ví dụ trong cuộc hội thảo, nhiều doanh nhân đã ghi chép rất kỹ càng để lấy đó làm bài học cho chính DN mình.
Hội thảo sẽ còn tiếp tục diễn ra vào ngày mai tại khách sạn Melia, 44B, Lý Thường Kiệt, Hà Nội. Các doanh nghiệp quan tâm có thể liên hệ với bà Phan Thị Kim Hoa, Ban Kinh tế, Thương mại, Liên minh châu Âu, Metropole Center, 56 Lý Thái Tổ, HN. Tel: 9341300/9341361. Email: hoa.phan@delvnm.cec.eu.int
K.D.