May 10 hiện chỉ làm hàng đi EU. |
Là một trong số ít các công ty lớn và có mặt từ lâu trong ngành dệt may, vậy mà năng lực sản xuất của May 10 hiện cũng chỉ đạt 60% so với trước. Trao đổi với VnExpress sáng nay, Phó phòng Kế hoạch Hoàng Minh Khang cho biết, công ty đã hết sạch đơn hàng đi Mỹ và cũng không dám ký thêm vì không còn hạn ngạch. Vẫn duy trì hoạt động của cả 41 dây chuyền sản xuất, gần 6.000 công nhân vẫn đi làm theo 2 ca, nhưng May 10 không còn cảnh giãn ca hay hối hả giao hàng như trước.
Những đơn vị mới ra đời, chủ yếu thành lập để làm hàng sang Mỹ còn khó khăn hơn. Theo phản ánh của báo Tuổi Trẻ, tại Công ty công nghiệp thương mại xuất nhập khẩu Tân Phú Cường (TP HCM) chỉ có khoảng 7-8 dây chuyền trong tổng số 24 chuyền còn làm việc. Doanh nghiệp tư nhân Maika cũng quyết định cho 400 công nhân nghỉ trong nửa tháng, hưởng 75% lương. Toàn bộ liên doanh Đại Quang - Maika với gần 600 công nhân cũng nghỉ việc cách đây một tháng.
Bộ Thương mại cho biết, tình trạng này đã được cảnh báo trước, từ khi doanh nghiệp đang quá tập trung vào thị trường Mỹ mà lơ là với các đơn hàng đi EU, Nhật Bản. Giờ đây, quota đã hết, quay về với bạn hàng cũ thì không kịp.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp cho rằng, nhận định đó không hoàn toàn đúng. "Chúng tôi tập trung làm hàng sang Mỹ bởi nơi đây được xem là thị trường đầy tiềm năng, dễ tính và không bị áp hạn ngạch. Trong khi đó, các hợp đồng sang EU cũng cạn dần vì đơn giá cao. Thị trường Nhật lại khó tính. Giờ đây, hạn ngạch đi Mỹ quá ít, chỉ đủ cho các phân xưởng của tôi hoạt động trong 1-2 tháng", giám đốc một công ty may tại TP HCM bức xúc. Theo ông, chính Bộ Thương mại cũng góp phần làm cho tình hình thêm phần ảm đạm do cách phân bổ hạn ngạch không hợp lý của mình. "Trên thực tế, vẫn còn cảnh "người ăn không hết, kẻ lần không ra". Có doanh nghiệp không ký nổi đơn hàng mà vẫn giữ quota để phòng thân, trong khi tại một số đơn vị, hàng còn đắp chiếu vì thiếu hạn ngạch để giao", ông nói.
Còn theo ông Hoàng Minh Khang, mọi năm, từ cuối tháng 9, đầu tháng 10 đều được xem là thời kỳ trái vụ, công việc ít hơn so với những tháng còn lại. Tuy nhiên, năm nay, tình trạng thiếu việc làm rõ nét hơn do thị trường Mỹ bị áp hạn ngạch bất ngờ, doanh nghiệp không chủ động đơn hàng ngay từ đầu. Hơn nữa, nhiều công ty mới được thành lập, cùng chia xẻ lượng đơn hàng tương tự các năm nên tình hình càng thêm khó khăn.
Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vinatex) đang tìm mọi cách gỡ rối cho hội viên của mình. Chủ tịch Lê Quốc Ân cho VnExpress biết, trước mắt, Vinatex sẽ gấp rút tập hợp danh sách những doanh nghiệp có đơn hàng, nhưng thiếu quota cũng như các đơn vị còn tồn hạn ngạch, trên cơ sở đó giúp hai bên trao đổi, cùng giải quyết khó khăn. "Về lâu dài, bằng mọi cách chúng tôi cũng phải bám vào các thị trường truyền thống. Đồng thời mở ra các kênh phân phối, tìm kiếm bạn hàng mới. Hiện Vinatex đang cử đoàn sang châu Phi để khảo sát thị trường", ông Ân cho biết thêm.
Hôm 25/9 vừa qua, Vinatex đã khai trương văn phòng đại diện tại Tokyo. Đây sẽ là đầu mối xuất khẩu, giúp cách doanh nghiệp bám rễ tốt hơn vào thị trường Nhật Bản. Hiệp hội cũng đang gấp rút hoàn tất các công việc cuối cùng để có thể triển khai sàn giao dịch điện tử vào đầu năm sau. Dự kiến, kinh phí đầu tư vào khoảng 2 tỷ đồng.
Song Linh