Điều kiện này nhằm tránh tình trạng giao hàng trùng lắp của các hợp đồng xuất khẩu, gây khó khăn trong việc thu mua hàng hóa. Theo Bộ trưởng, điều kiện này sẽ không có nước nào phản đối vì Nhà nước phải đảm bảo an ninh lương thực quốc gia bên cạnh quyền lợi của người nông dân.
Cơ chế xuất khẩu mới phải có tác động thật sự đến việc tổ chức thị trường gạo và phát huy được vai trò chủ đạo của một số doanh nghiệp nhà nước.
Cũng theo đó, Bộ Thương mại chịu trách nhiệm chính trong những thông tin dự báo thị trường. Tuy nhiên, Bộ trưởng nhấn mạnh: "Thông tin do Bộ cung cấp mang tính vĩ mô, doanh nghiệp là những người đi sát thực tế nên phải xử lý theo tư duy của mình".
Doanh nghiệp đề nghị nên có chính sách hỗ trợ như thưởng vượt hoặc trên tổng kim ngạch xuất khẩu. Đồng thời quy chế cũng nên nêu rõ vai trò của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Đặc biệt, cơ chế phải linh hoạt tùy theo tình hình thị trường, nhất là trong những kỳ đấu thầu xuất khẩu.
Chủ tịch Vietfood Trương Thanh Phong đặt vấn đề, có nên ký hợp đồng xuất khẩu gối đầu như trước nữa không, nhất là từ đây đến cuối năm và tiêu thụ lúa cho vụ hè thu sắp tới (vụ hè thu tại Đồng bằng sông Cửu Long không để lâu được do mùa nước nổi).
Ông Phong cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Thương mại có kiến nghị lên Chính phủ để đàm phán xin hạn ngạch xuất khẩu gạo vào Trung Quốc trong chuyến công tác sắp tới. Theo ông, chỉ cần xuất được vài trăm nghìn tấn gạo cao cấp thì doanh nghiệp Việt Nam cũng được lợi vì giá loại này khá cao.
Các doanh nghiệp tiếp tục gửi ý kiến đóng góp cơ chế quản lý xuất khẩu gạo về Bộ Thương mại. Trong thời gian tới, một cuộc họp giữa Bộ và Vietfood cùng các doanh nghiệp sẽ được tổ chức để thống nhất về cơ chế này.
Dự thảo sửa đổi Điều 6 Quyết định số 46/2001/QĐ-TTg về quản ly xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa thời kỳ năm 2001-2005: 1. Bãi bỏ cơ chế giao hạn ngạch xuất khẩu gạo, nhập khẩu phân bón và việc quy định doanh nghiệp đầu mối kinh doanh, xuất nhập khẩu hai mặt hàng này. 2. Đối với các thị trường cần có sự giới thiệu của Chính phủ Việt Nam, Hiệp hội lương thực Việt Nam chịu trách nhiệm chỉ định doanh nghiệp thực hiện. 3. Bộ Thương mại chủ trì phối hợp Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo dõi, tổng hợp tình hình thị trường sản xuất lúa gạo và phân bóng, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định các biện pháp cần thiết can thiệp. 4. Bộ Thương mại phối hợp Hiệp hội lương thực tổ chức cung cấp thông tin cung cầu, giá cả trong và ngoài nước, đối tác nước ngoài và cơ chế nhập khẩu gạo của các nước. 5. UBND các tỉnh sản xuất lúa hàng hóa chịu trách nhiệm chỉ đạo sản xuất, ký kết và thực hiện hợp đồng mua bán lúa giữa nông dân và doanh nghiệp. 6. Việc xuất khẩu gạo theo kế hoạch trả nợ, viện trợ của Chính phủ, thực hiện theo cơ chế đấu thầu hoặc theo Quyết định riêng của Thủ tướng. |
Mai Phương