Theo kết quả thanh tra, trong năm 2008, Công ty TNHH Nestlé Việt Nam đã dùng tới 20,5 tỷ trong tổng số 32 tỷ đồng chi phí bán hàng để quảng cáo tiếp thị. Trong 6 tháng đầu năm 2009, chi phí bán hàng của hãng là hơn 29,8 tỷ đồng chiếm 59,2% tổng chi phí. Trong đó, chi phí quảng cáo chiếm 27% tổng chi phí.
Trưởng phòng truyền thông đối ngoại - Công ty TNHH Nestlé Việt Nam - Vũ Quốc Tuấn cho rằng, quan điểm của đoàn thanh tra chưa phản ánh hết mọi mặt của vấn đề. Cụ thể, mặt hàng sữa Lactogen và Nan là loại sữa công thức cho trẻ dưới 12 tháng tuổi nên không được phép quảng cáo theo nghị định 21 của Chính phủ nên Nestlé không quảng cáo đối với hai loại sữa này. "Không quảng cáo thì không thể có chi phí quảng cáo quá lớn như quan điểm của thanh tra", ông Tuấn nói.
Giá sữa VN bị cho là đắt nhất thế giới. Ảnh: Hoàng Hà. |
Ông Tuấn cũng không tán thành khi thanh tra Bộ Tài chính cho rằng giá sữa của Nestle hiện nay quá cao. Vì theo ông Tuấn, hiện nay Nestle có dòng sữa phổ thông là Nestle Lactogen, Nestle gấu có giá bán tới người tiêu dùng rất hợp lý, thậm chí còn rẻ hơn một chút so với một số loại sữa nội cùng chủng loại. Chẳng hạn, sữa Nestle Gấu loại 360g có giá bán tới tay người tiêu dùng là 50.000 đồng, sữa Nestle Lactogen (hộp giấy) 350g có giá 52.000 đồng, rẻ hơn một số loại sữa nội khoảng 2-3%. Vì vậy quan điểm cho rằng sữa của Nestlé là sữa ngoại, quảng cáo nhiều nên đắt là không hoàn toàn chính xác.
Tại thị trường VN đang có 83 nhãn hiệu sữa khác nhau của hơn 50 nhà sản xuất, do vậy, cạnh tranh giữa các nhãn hiệu được coi là khá khốc liệt. Từ nhiều năm nay, đã có hiện tượng là dòng sữa phổ thông mặc dù giá hợp lý nhưng lại không được người tiêu dùng ưa chuộng bằng dòng sữa cao cấp có giá cao. Do vậy, ông Tuấn khẳng định giá cả là do giá cả là do thị trường quyết định chứ không phải do bản thân nhà sản xuất.
Đồng tình với quan điểm này, ông Enda Ryans - Tổng giám đốc Mead Johnson Việt Nam, khẳng định: "Những kết luận về giá sữa của Mead Johnson cao vì phải chi quá nhiều quảng cáo là thiếu căn cứ. Sữa bột là một thị trường cạnh tranh gay gắt, và Mead Johnson đã đầu tư cho quảng cáo ít hơn nhiều so với những công ty sữa khác".
Theo ông, thị trường kinh doanh đã trở nên khó khăn hơn rất nhiều trong năm 2009. Giá sữa nguyên liệu tăng gấp đôi (từ 2.900 USD một tấn vào cuối năm 2008 lên 5.700 USD một tấn vào cuối năm 2009). Giá đường cũng tăng 100%, cộng thêm với chỉ số lạm phát tăng 7-10%, tỷ giá biến động mạnh, khiến cho tình hình kinh doanh gặp khó khăn. "Mead Johnson đã cố gắng gánh chịu tất cả các chi phí tăng cao và giữ giá bán ổn đinh trong hơn một năm rưỡi qua. Đó cũng là lý do Mead Johnson không đồng ý với đề nghị giảm giá của Thanh tra Bộ Tài chính", ông Enda Ryans nói.
Tổng giám đốc Enda Ryans cũng không đồng tình với kết luận của đoàn thanh tra khi cho rằng giá sữa của Mead Johnson cao vì phải chi quá nhiều quảng cáo. Bởi lẽ, sữa bột là một thị trường cạnh tranh gay gắt, và Mead Johnson đã đầu tư cho quảng cáo ít hơn nhiều so với những công ty sữa khác. Trong khi đó, những khoản chi phí khác của công ty như chi phí văn phòng, lương nhân viên, bảo hiểm, đào tạo cán bộ, nâng cao kiến thức y bác sĩ, chi phí phân phối, đặc biệt là các loại thuế (nhập khẩu, VAT, thu nhập doanh nghiệp...), lại không được đề cập đến.
Từ những lý do trên phía Mead Johnson cho rằng, tại thời điểm này hãng không thể cam kết giảm giá. "Chúng tôi mong rằng chính phủ Việt Nam sẽ giúp bình ổn tỷ giá và hy vọng giá sữa nguyên liệu sẽ giảm trong tương lai gần nhất", ông Enda Ryans
Trao đổi với VnExpress.net, một quan chức Bộ Tài chính khẳng định kết quả thanh tra được căn cứ vào rất nhiều yếu tố, sau gần 3 tháng "thâm nhập" vào nội tình doanh nghiệp. Theo quy định, chi phí quảng cáo, tiếp thị được khống chế ở mức 10%. Tuy nhiên, trên thực tế, các doanh nghiệp trên mạnh tay chi hơn rất nhiều bởi họ chưa phải kê khai đăng ký giá bán. Chính vì vậy có chuyện lách luật khiến giá sữa ngoại tăng cao bất thường suốt trong thời gian qua.
Từ kết quả này, Bộ Tài chính đã kiến nghị các hãng sản xuất nếu tiết giảm được các chi phí, nhất là quảng cáo, tiếp thị thì nên thực hiện để tiến tới mục tiêu hạ giá thành sản phẩm. Ngoài ra, cơ quan này đang nghiên cứu sửa đổi một số văn bản quản lý về giá nhằm chấn chỉnh lại thị trường, nhằm xóa bỏ cái tiếng xấu "giá sữa tại VN bán với giá trên trời".
Hồng Anh - Lệ Thanh