Quyết định trên được thông qua tại cuộc họp của Ủy ban 133 gồm đại diện các Tổng vụ phụ trách các vấn đề kỹ thuật chuyên ngành thương mại của Ủy ban châu Âu nhóm họp mới đây tại Brussel (Bỉ). Phán quyết cuối cùng sẽ được Hội đồng Bộ trưởng EU đưa ra vào cuối tháng 2/2005.
Trước đó, vào 20/10, EU đưa ra dự thảo danh sách các nước được hưởng GSP cho giai đoạn mới, trong đó dự định loại 11 nhóm hàng của Việt Nam. Ngay lập tức, Bộ Thương mại Việt Nam đã có công hàm gửi Uỷ ban châu Âu đưa ra những lý lẽ để thuyết phục EU tiếp tục duy trì chế độ ưu đãi thuế quan với các nhóm hàng này. Bộ Thương mại cũng đã báo cáo Chính phủ và kiến nghị Thủ tướng chỉ thị cho các bộ ngành liên quan tiến hành vận động hành lang. Dự kiến thời gian tới, Bộ Thương mại sẽ xin phép Chính phủ cử đoàn đàm phán trực tiếp sang 2 nước kể trên để thương thuyết. Cuộc đàm phán này hoàn toàn độc lập với những đàm phán trước đó về dệt may hay đàm phán gia nhập WTO của Việt Nam.
GSP được EU áp dụng từ năm 1971 nhằm giúp các nước đang phát triển tiếp cận thị trường EU dễ dàng hơn. Theo đó, hàng hóa xuất khẩu sang EU của các nước được hưởng GSP được miễn hoặc giảm thuế so với mức áp dụng thông thường.
EU duy trì chế độ GSP trong 10 năm, sau thời gian đó tuỳ theo số lượng hàng xuất vào thị trường sẽ xem xét lại đối với từng nước. Những quy định hiện hành được EU thực hiện từ 1/1/2002 đến 31/12/2006, hiện khối này đang khẩn trương bàn thảo điều kiện và danh sách các nước được hưởng GSP cho đợt thực hiện mới từ 2006-2015. Để đổi lấy ưu đãi thuế, EU yêu cầu các nước đang phát triển phải thực hiện một số cam kết như đảm bảo quyền lợi cho người lao động, bảo vệ môi trường, chống buôn bán và sử dụng ma tuý...
Phong Lan - Song Linh