Ngành điện đang lúng túng trong việc thực thi cách tính giá điện mới. |
Công văn do Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Công Sự ký có đoạn: "Thủ tướng Phan Văn Khải có ý kiến, cách tính giá điện của EVN đang bị phản ứng mạnh mẽ, yêu cầu tổng công ty báo cáo Thủ tướng".
Cơ chế tính giá điện mới do Bộ Công nghiệp và EVN xây dựng, đặc biệt là giá điện sinh hoạt đang đặt ra nhiều vấn đề trong dư luận như: Tính giá mới có nhằm tăng giá điện? Cơ chế tính giá điện theo giờ cao, thấp điểm có lợi cho người sử dụng và nhà nước như thế nào? Vì sao không áp dụng hệ số lũy tiến với kWh từ 300 trở lên mà lại áp dụng cách tính giá khác với cả 300 kWh trước đó? Nếu có mục tiêu điều tiết thu nhập thông qua giá điện thì liệu điều này có trùng lặp với chính sách thuế thu nhập cá nhân đã ban hành? Người sử dụng dùng 300 kWh trở lên muốn lắp công tơ 3 giá thì mua ở đâu, có bị ép giá do lợi dụng cơ chế thay đổi này không?...
Sự bức xúc của người dân không chỉ ở cơ chế tính giá điện mới mà cả quá trình thực thi của ngành điện. Theo họ, quyết định của Thủ tướng có hiệu lực từ 1/1 nhưng đến 7/1, Bộ Công nghiệp mới thông tư hướng dẫn. Trong khi đó, đến giữa tháng 1, ngành điện đã bắt đầu thu tiền sử dụng và việc áp dụng cách tính giá mới cho tháng giao thời này cũng rất tùy tiện. Riêng giá điện cho người nước ngoài thuê nhà tại Việt Nam đến nay vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể.
Trao đổi với VnExpress trưa nay, Vụ phó Tài chính Kế toán (Bộ Công nghiệp) Vũ Quốc Anh, người tham gia vào việc xây dựng cơ chế giá mới, thừa nhận kể từ khi ban hành thông tư đến nay đã phải nhận nhiều câu hỏi thắc mắc của người dân. Ông cho biết, một trong những vấn đề được người dân hỏi nhiều nhất là tại sao lại chọn định mức 300 kWh để làm mốc thay đổi cách tính giá. Theo ông Quốc Anh, việc lựa chọn định mức kể trên được tính toán rất kỹ, theo nguyên tắc không gây xáo trộn tới số đông khách hàng, nhưng cũng phải có tác dụng kêu gọi tinh thần tiết kiệm sử dụng điện.
Thống kê của ngành điện cho thấy, cả nước hiện có 500.000 trong tổng số hơn 6 triệu hộ sử dụng trên 300 kWh mỗi tháng. "Sự tiết kiệm sử dụng điện của cả 500.000 hộ này sẽ rất có ý nghĩa. Ngay khi có cách tính giá mới, một mặt người dân bày tỏ thái độ không đồng tình, mặt khác cũng thể hiện ý nguyện được theo dõi chặt chẽ công suất sử dụng điện của gia đình mình, từ đó điều chỉnh sử dụng cho hợp lý. Lâu nay, ngành điện đã dùng nhiều biện pháp để kêu gọi tiết kiệm nhưng chưa hiệu quả, với cơ chế tính giá mới này hy vọng sẽ có tác dụng tốt hơn", ông Quốc Anh giãi bày.
Cũng theo ông Vụ phó Vụ Tài chính Kế toán, trong quá trình xây dựng cơ chế giá bán điện mới, một số ý kiến đề xuất nên chọn định mức 400 kWh làm mốc, song số hộ sử dụng trên định mức này hiện chỉ chiếm 1%, vì vậy mục tiêu kêu gọi tiết kiệm sẽ khó thực hiện. Một số ý kiến cũng đề nghị chọn mốc 200 kWh, tuy nhiên, số lượng hộ sử dụng trong định mức này rất lớn nên nếu áp dụng sẽ gây xáo trộn tới số đông khách hàng sử dụng điện.
Đinh Linh