Ngày 28/2, tại hội nghị "Chương trình phát triển nhà ở và các giải pháp thực thi hiệu quả" do Bộ Xây dựng chủ trì, các doanh nghiệp bất động sản đã tranh luận sôi nổi để tìm hướng ra cho thị trường nhà đất. Vấn đề được quan tâm nhiều nhất trong ngày hôm nay là tìm cách đẩy mạnh việc xây dựng nhà giá thấp và sử dụng phân khúc này như một liều thuốc kích hoạt thị trường đang trì trệ.
Đại diện Viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương Trần Kim Chung phân tích, do sự sa sút và bất ổn của nhiều thị trường khác như: vàng, đô la, chứng khoán cũng như việc gửi tiết kiệm đang trở thành kiểu "đầu tư chết", trong thời gian tới chắc chắn sẽ có làn sóng dịch chuyển đầu tư từ phân khúc nhà giá cao sang giá thấp trên thị trường bất động sản. Theo đó, thị trường nhà cao cấp sẽ phải điều chỉnh và thiết lập mặt bằng giá mới để duy trì tính cạnh tranh hợp lý nếu không muốn bị loại bỏ.
Theo ông Chung, sở dĩ nhà giá thấp được kỳ vọng sẽ là liều thuốc tích cực chữa bệnh trì trệ của thị trường nhà đất vì tính thanh khoản của dòng sản phẩm này đang khởi sắc dần và có nhiều giao dịch hơn. Ông cũng cảnh báo rằng, bài học thất bại từ việc chứng khoán hóa các khoản vay dưới chuẩn cũng như thoải mái nới lỏng cho vay bất động sản cần phải được nhắc đi nhắc lại để cảnh tỉnh nhà đầu tư và doanh nghiệp địa ốc trong tình hình hiện nay.
Thị trường đang thừa các dự án nhà cao cấp như thế này tại khu Nam TP HCM. Ảnh: B.Q. |
Công ty địa ốc Đất Lành đề xuất một lối rẽ là đẩy mạnh dự án nhà diện tích nhỏ có giá phải chăng để thích ứng với tình hình chung của thị trường địa ốc. Phó giám đốc Công ty Đất Lành Nguyễn Văn Đực nhận định, nhà ở diện tích nhỏ sẽ vượt qua khe hẹp của thị trường địa ốc đang tràn lan những mảng tối và nhiều khả năng sẽ thắng đậm vì giá phải chăng. Ông bật mí thêm, ngay sau khi thí điểm thành công dự án nhà 30-40 m2 cho gia đình 2 người, ông sẽ xin thí điểm tiếp nhà diện tích 20 m2 cho một người để làm phong phú thị trường nhà đất.
Theo khảo sát bỏ túi của Công ty Đất Lành, số lượng công chức thuộc giới trí thức từ 18-30 tuổi, lương từ 3-10 triệu chỉ 10% có nhà ở riêng, 60% ở trọ, tỷ lệ còn lại lệ thuộc với gia đình như cha mẹ, anh em, họ hàng. Trong khi đó, người lao động chân tay càng khó khăn hơn, 100% không mua nổi nhà. "Đây là nỗi buồn của ngành địa ốc đồng thời cũng thể hiện rõ con thuyền bất động sản không có người cầm lái, thiếu chiến lược và thiếu luôn cả một nhạc trường dẫn dắt", ông Đực nói.
Chủ tịch HĐQT Công ty Vinaland Invest Trần Minh Hoàng đề xuất nên tìm cách khơi nguồn vốn cho dòng sản phẩm nhà ở xã hội, nhà giá rẻ hoặc bình dân với sự tiếp sức của Chính phủ. Trong đó, việc huy động vốn nên được đa dạng hóa và linh hoạt bằng cách phát hành trái phiếu dưới nhiều hình thức như thế giới từng làm.
Riêng Tiến sĩ Đỗ Thị Loan Tổng thư ký Hiệp hội bất động sản TP HCM cho rằng, sở dĩ thị trường địa ốc có giai đoạn thoái trào như ngày hôm nay, đầy dự án trên đất bỏ hoang nhưng dân không có nhà ở là do sự quản lý yếu kém, thiếu tầm nhìn của Bộ Xây dựng.
Bà Loan chỉ ra hiện tượng khắp nơi làm khu công nghiệp nhưng san lấp rồi để không, dày đặc dự án nhà ở tại khu vực phía Đông, Nam và Tây TP HCM nhưng hơn chục năm qua vẫn chỉ là đất trống. Việc phát triển theo chiều ngang quá nhanh kéo theo tình trạng không đủ nguồn lực phát triển cơ sở hạ tầng xã hội đồng bộ là do thiếu một nhạc trưởng.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam "chữa cháy" rằng, bất động sản liên quan đến rất nhiều bộ ngành và cực kỳ phức tạp, Bộ Xây dựng chỉ là một toa trong cả đoàn tàu này. "Bất cứ sản phẩm địa ốc nào cũng phát triển trên đất, chịu sự cấp phép và quản lý của địa phương, đổ tất cả trách nhiệm lên đầu Bộ Xây dựng là có phần oan uổng", ông nói.
Ông Nam nhận xét, tại Việt Nam, bất động sản hãy còn là một ngành mới mẻ, không có ai là chuyên gia thực thụ có thâm niên, người mua kẻ bán đều thiếu kinh nghiệm nên khi thị trường gặp chút bất ổn lại rối tung lên. Ông nhấn mạnh thêm, Việt Nam cần một "luật chơi" rõ hơn để loại bớt những "tay" nghiệp dư trong lĩnh vực bất động sản nhằm tăng tính chuyên nghiệp cho thị trường.
Lãnh đạo Bộ Xây dựng cho hay, Bộ đang lập đề án phát triển bất động sản với sự hỗ trợ và đóng góp ý kiến của gần 10 bộ ngành dự kiến sẽ trình chính phủ trong tháng 3 tới. Riêng tất cả các luật có liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản như Luật Đất đai, Luật nhà ở, Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu...cũng sẽ được điều chỉnh, sửa đổi trong thời gian tới.
Ngoài ra, Thứ trưởng còn kêu gọi các doanh nghiệp địa ốc chủ động hơn nữa trong việc thăm dò và triển khai các dự án thuộc phân khúc nhà ở bình dân. Nếu cần sự hỗ trợ hoặc cơ chế đặc thù, có tính tiên phong, Bộ Xây dựng sẽ tích cực kiến nghị Chính phủ mở luật cho thí điểm để thực hiện nhanh.
Vũ Lê