Một góc Hội chợ Thương mại quốc tế và Đầu tư Phnom Penh (8-13/4). |
Đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia chiều 14/4 cho VnExpress biết, bộ phận lãnh sự của đại sứ quán tiếp tục xác minh sự việc. Thông tin Lư Vương Vũ bị phía Campuchia giữ lại cũng không chính xác. "Thông tin chúng tôi có được đến lúc này là Công ty Vương Vũ và Mean Rithy cùng thuê mặt bằng tại hội chợ, nhưng chưa thanh toán hết tiền thuê cho ban tổ chức. Số tiền còn nợ khoảng 3.000 USD. Vũ có gọi điện báo với tôi là tự nguyện ở lại hội chợ để chờ người nhà mang tiền sang trả nợ rồi mới về", ông nói. |
Giọng nói còn khá mệt mỏi sau chuyến đi dài ngày với nhiều biến cố, ông P., đại diện một công ty điện máy ở TP HCM, cho VnExpress biết, doanh nghiệp của ông vẫn bám trụ tại hội chợ và bán hàng cho đến ngày đóng cửa (13/4). "Nghe nói, Lư Vương Vũ cùng các đồng nghiệp cũng về trong ngày hôm nay, theo tuyến của Công ty Dã ngoại Lửa Việt", ông nói thêm.
Ông P. không đồng tình với kết luận cho rằng các doanh nghiệp đã quá nhẹ dạ, cả tin nên mới bị Vương Vũ lừa. Ông cho biết, trong tài liệu giới thiệu về hội chợ gửi cho các doanh nghiệp có đính kèm “Thư ngỏ của Chủ tịch HĐND thành phố Phnom Penh gửi doanh nghiệp”, có nội dung chi tiết về hội chợ với sự tài trợ của cơ quan này, Bộ Thương mại Campuchia, Bộ Ngoại giao Campuchia. "Chính Bộ Thương mại Campuchia, vào trung tuần tháng 3, đã cử đại diện sang tổ chức hội thảo, họp báo tại văn phòng của Công ty Du lịch Thương mại Bến Nghé và mời các doanh nghiệp Việt Nam tham gia. Chẳng lẽ họ tự sang đây mà không được phép hay không có một lời mời nào từ một cơ quan chức năng có thẩm quyền tương tự của Việt Nam? Cách thức tổ chức bài bản như vậy, doanh nghiệp nào chả tin đây là một hội chợ đàng hoàng, đã được cấp phép", ông bức xúc.
Còn ông Phạm Trọng Tín, đại diện Công ty Tam Thuận Phát (TP HCM), cho biết Ban tổ chức đã đưa ra giấy mời tham gia hội chợ do Bộ Thương mại cấp phép. "Với kinh nghiệm đi nhiều hội chợ quốc tế, tôi không mấy tin tưởng giấy mời này bởi đây chỉ là bản photocopy. Nhưng thấy có sự tham gia tổ chức của nhiều cơ quan chức năng như vậy, bản thân tôi cũng có mối quan hệ công việc từ lâu với Lư Vương Vũ nên tôi sẵn lòng chấp thuận lời mời sang dự hội chợ", ông nói.
Trao đổi với VnExpress sáng 14/4, một số doanh nghiệp lớn đã sang Hội chợ Phnom Penh bằng con đường chính thức cho biết, họ đăng ký tham gia với chính Công ty TNHH Mean Rithy. Người đặt bút ký vào hợp đồng chính là đại diện Mean Rithy, ông Monthay. Toàn bộ số tiền các doanh nghiệp này đóng cho Ban tổ chức (chi phí thuê gian hàng, tiền thuế xuất nhập khẩu...) đều chuyển vào tài khoản số 695059 Ngân hàng Thương mại Á Châu TP HCM.
Gian hàng của Công ty Pha Lê Việt Tiệp trống trơn do doanh nghiệp rút lui sớm. |
Những lộn xộn mấy ngày qua ở Phnom Penh, theo ông P., xuất phát từ việc Vương Vũ và Mean Rithy không có tiền trả nợ cho Ban tổ chức Hội chợ. "Lư Vương Vũ không phải là người sẵn tiền. Ban đầu, Vũ định thu tiền thuê gian hàng của doanh nghiệp, lấy tiền bán vé vào cổng và có thể là tiền trốn thuế từ việc chuyển hàng lậu để nộp. Nhưng ý định bán vé vào cổng bị doanh nghiệp phản đối, vì lo người dân địa phương sẽ không vào mua hàng. Tiền thu từ thuê gian hàng (doanh nghiệp đã nộp trước khi đi) cũng không đủ để trả nợ", ông P. suy luận.
Băng tư liệu về Hội chợ Phnom Penh. |
Không được sự đồng ý của doanh nghiệp, Vương Vũ cùng đối tác Campuchia (Công ty TNHH Mean Rithy) chỉ bán vé vào cổng hôm khai mạc, những ngày sau đó đã cho khách vào miễn phí. Lô hàng trưng bày của doanh nghiệp (mà Vũ chuyển lậu) đã gặp trục trặc và đến muộn. Ông P. cho biết, theo cam kết, Vương Vũ sẽ đứng ra nhận vận chuyển miễn phí hàng cho các doanh nghiệp tham gia nếu lô hàng đó dưới 2 khối. Vương Vũ cũng chịu một phần chi phí khách sạn (miễn phí cho mỗi gian hàng 1 phòng) và chịu 50% thuế tạm nhập tái xuất. "Nếu tính toán chi li các chi phí và nếu làm ăn chân chính, Vũ sẽ không có lãi. Đó là chưa kể những khoản Vũ phải tự trang trải như thuê bảo vệ, thuê quảng cáo, truyền hình…Vì vậy, Vũ kỳ vọng nhiều vào việc trốn thuế tạm nhập tái xuất. Vũ cứ nghĩ rằng đưa lậu hàng sang, bán hết, khi về không còn gì thì chẳng phải lo thủ tục nhập khẩu, cũng có nghĩa việc chuyển lậu hàng không bị lộ", ông phân tích.
Hợp đồng tổ chức cho doanh nghiệp đi hội chợ ghi rõ tên 3 đơn vị cùng phối hợp tổ chức, gồm Vương Vũ, Mean Rithy và Công ty Du lịch Thương mại Bến Nghé. Vấn đề mấu chốt, theo các doanh nghiệp, nằm ở chỗ chỉ có Vương Vũ chịu trách nhiệm thu chi tài chính, Mean Reathy không nắm giữ đồng nào. "Có thể vì vậy mà Mean Rithy bực mình, thúc nhà cho thuê đất đòi tiền. Vương Vũ không có sẵn tiền để trả nên mới có chuyện. Mean Rithy nói không hề dính dáng đến việc cùng tổ chức cho doanh nghiệp đi thì thật nực cười", Giám đốc một doanh nghiệp có tiếng ở TP HCM, cùng tham gia chuyến này, nói với VnExpress.
Các doanh nghiệp cho biết, sau khi xảy ra lộn xộn, hôm 10/4, một ông thiếu tướng người Campuchia đã đứng ra đề nghị doanh nghiệp cho Lư Vương Vũ mượn tiền. Hơn một nửa đơn vị tham gia hội chợ đã sẵn lòng cho Vũ mượn. Chính Vũ, trước sự chứng kiến của Tuỳ viên Thương mại Lê Biên Cương, viết cam kết xác nhận là về nước sẽ trả lại số này cho doanh nghiệp.
Thạc sĩ luật học Phạm Thanh Bình (Văn phòng Luật sư Hồng Hà) cho biết, Giám đốc Công ty Vương Vũ có dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 140 Bộ luật Hình sự) và tội kinh doanh trái phép (Điều 159). Ngoài ra, theo phản ánh có một số doanh nghiệp được đưa sang Campuchia bằng con đường không chính thức, nếu cơ quan điều tra chứng minh được Vương Vũ đưa họ nhập cảnh trái phép vào nước bạn, thì khi đó Công ty Vương Vũ phải chịu trách nhiệm cả về hành vi trên. Trong vụ việc này, dấu hiệu tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản chưa rõ. Nhưng Vương Vũ tổ chức triển lãm mà không báo cho doanh nghiệp biết rõ những điều kiện cơ sở vật chất ở nước bạn khiến nhiều doanh nghiệp phải thất vọng. Đặc biệt, việc thuê mướn mặt bằng giữa Vương Vũ và đối tác nước ngoài không suôn sẻ khiến hàng hoá của doanh nghiệp bị phong toả. Đây có thể nói là hành vi "treo đầu dê, bán thịt chó". |
Theo các doanh nghiệp, hành vi của Lư Vương Vũ có phải là lừa đảo hay không còn chưa rõ, nhưng những ngày diễn ra sự cố, Vũ không bỏ trốn mà vẫn đến nơi ở của doanh nghiệp, đến từng gian hàng. Khi hàng đến muộn, Vũ đã thoả thuận về nước sẽ bồi thường cho doanh nghiệp hơn 90 USD/ngày chậm. "Cái sai của Vương Vũ chính là đội ngũ quản lý quá kém. Bản thân Vũ năng lực cũng yếu, kinh nghiệm sống thiếu, không nắm rõ luật pháp nên làm liều. Khi sự cố xảy ra lại không biết cách giải quyết", ông Phạm Trọng Tín, đại diện Công ty Tam Thuận Phát, phân tích.
Khúc mắc lớn nhất hiện nay là Vương Vũ đã tổ chức cho một số người không có passport sang hội chợ Campuchia và chuyển lậu hàng theo đường nào. Trong thông báo gửi doanh nghiệp về thời gian và địa điểm tập kết hàng hóa, Lư Vương Vũ thay mặt ban tổ chức yêu cầu doanh nghiệp giao nhận hàng hoá từ ngày 1/4 đến 22h ngày 2/4 tại số 44/4, ấp Xuân Thới Đông, xã Tân Xuân, huyện Hóc Môn, TP HCM. Cũng trong thông báo này ghi rõ: "Việc làm thủ tục mở tờ khai hải quan, ban tổ chức đã nhờ lực lượng hải quan và biên phòng tỉnh Tây Ninh giúp đỡ vào ngày 3/4".
Theo nguồn tin riêng của VnExpress, lực lượng hải quan cửa khẩu Mộc Bài (Tây Ninh) không hề làm thủ tục cho bất kỳ lô hàng của đơn vị nào mang tên Công ty TNHH Vương Vũ từ đầu tháng 4 đến nay. Cũng không có một lô hàng nào có các sản phẩm điện máy hay làm thủ tục tạm nhập tái xuất tại cửa khẩu này.
Riêng việc tổ chức đưa người đi, đại diện đồn biên phòng cửa khẩu Tịnh Biên (An Giang) cho biết, những trường hợp đi không giấy tờ có thể là theo đường sông hoặc đi nhỏ lẻ như người dân của 2 bên đi lại giao thương hàng ngày. Đối với những trường hợp này, khi phát hiện, lực lượng biên phòng sẽ xem xét và trao trả cho phía bên kia (đã có hiệp định song phương giữa Việt Nam và Campuchia trong vấn đề này). Tùy theo mục đích, mức độ vi phạm sẽ bị phạt hoặc xử lý hình sự.
Nhóm phóng viên