Sau khi họp trù bị trong vòng một tiếng, chương trình làm việc chính thức cho phiên khai mạc được bắt đầu lúc 9 giờ. Trong diễn văn khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh nhiệm vụ trọng tâm của kỳ họp này là xem xét các báo cáo công tác cả nhiệm kỳ 2007 - 2011 của các cơ quan trong bộ máy Nhà nước. Theo Chủ tịch Quốc hội, đây chính là dịp để các cơ quan nhìn nhận những việc đã làm được, chưa làm được, những hạn chế, khuyết điểm để nỗ lực phấn đấu, đạt được những kết quả to lớn hơn nữa, xứng đáng với lòng mong đợi của nhân dân.
Kỳ họp thứ 9 sẽ chủ yếu dành thời gian đánh giá kết quả hoạt động điều hành trong giai đoạn 2007 - 2011. Ảnh: Tiến Dũng |
Báo cáo của Chính phủ về tình hình kinh tế - xã hội GDP 2010 của Việt Nam tăng 6,78%, xuất khẩu gạo đạt 6,8 triệu tấn, cao nhất từ trước đến nay. Xuất khẩu cả năm đạt 72,2 tỷ USD, nhập siêu bằng 17,5% xuất khẩu. Tổng đầu tư toàn xã hội đạt 42% GDP, giải ngân ODA được 3,5 tỷ USD. Bội chi ngân sách cả năm đạt 5,6% GDP. Tính đến 31/12/2010, nợ Chính phủ bằng 44,1%, nợ quốc gia bằng 42,2% GDP và nằm trong giới hạn an toàn. |
Ngay sau phát biểu của Chủ tịch Quốc hội, các đại biểu đã nghe Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng báo cáo bổ sung về tình hình thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2010 và các giải pháp chủ yếu điều hành năm 2011. Đánh giá về tình hình năm trước, đại diện Chính phủ cho rằng các mục tiêu cơ bản về kinh tế - xã hội đã được hoàn thành (đạt và vượt 16 trên 21 chỉ tiêu Quốc hội phê duyệt). Trong bối cảnh tình hình thế giới còn nhiều khó khăn, kết quả này là rất đáng chú ý.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Phó thủ tướng chỉ ra một số hạn chế, yêu kém lớn còn tồn tại trong nền kinh tế mà trước hết là môi trường vĩ mô vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Theo Chính phủ, việc giá tiêu dùng tăng cao (11,75% so với mục tiêu 7% được Quốc hội phê duyệt), nhập siêu, bội chi ngân sách lớn, nợ công có xu hướng tăng, mặt bằng lãi suất cao, tỷ giá chưa ổn định… đã ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng thấy rằng cơ cấu kinh tế Việt Nam hiện còn chuyển dịch chậm, chất lượng tăng trưởng còn thấp, cơ sở hạ tầng còn thiếu đồng bộ và trên trên hết là tình trạng thiếu điện ngày một trầm trọng. Tình trạng ổ nhiễm môi trường và những nhức nhối trong xã hội cũng góp phần ảnh hưởng tới đời sống của người dân. Chính phủ khẳng định những tồn tại, yếu kém này cần từng bước được giải quyết trong năm 2011.
Để thực hiện nhiệm vụ này trong một năm được đánh giá là có nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là những trở ngại đến từ kinh tế quốc tế, báo cáo với Quốc hội, Chính phủ đã đề ra 6 nhóm giải pháp lớn cần được thực hiện trong năm nay.
Cụ thể, Chính phủ sẽ kiên quyết thực hiện chính sách tiền tệ chặt chẽ, thận trọng (hạn chế tăng tín dụng dưới 20%, tăng tổng phương tiện thanh toán 15-16%), đi đôi với chính sách tài khóa thắt chặt, cắt giảm đầu tư công, giảm bội chi ngân sách xuống dưới 5% GDP. Ngoài ra, các cơ quan chức năng cũng sẽ thực hiện nhiều biện pháp nhằm thúc đẩy sản xuất, khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập siêu và tiết kiệm năng lượng. Đi đôi với đó là thực hiện điều chỉnh giá điện, xăng dầu nhưng vẫn đảm bảo hỗ trợ người nghèo và an sinh xã hội.
Đánh giá về báo cáo của Chính phủ, thay mặt Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Hà Văn Hiền, với tư cách là cơ quan thẩm tra cũng cho rằng việc để lạm phát bùng phát trong những tháng cuối năm, vượt xa mức dự báo đưa ra tại kỳ họp thứ 8 có trách nhiệm không nhỏ của công tác điều hành. Bên cạnh đó, thị trường tiền tệ, thị trường vàng - ngoại tệ, lãi suất diễn biến phức tạp trong khoảng thời gian này cũng gây áp lực không nhỏ lên sản xuất và đời sống.
Đứng trước bối cảnh đó, Quốc hội nhận định Chính phủ đã có những đánh giá xác đáng khi chỉ ra nguyên nhân chủ yếu đến từ yếu tố chủ quan, sự thiếu đồng bộ giữa chính sách tiền tệ và tài khóa, rồi kịch bản thắt chặt tiền tệ chi tiêu đầu năm nhưng lại nới ra “quá lỏng” và cuối năm.
Tuy nhiên, theo ông Hà Văn Hiền, những vấn đề nảy sinh nói trên vẫn chủ yếu xuất phát từ những yếu kém nội tại, khi mà thực lực cũng như cơ cấu kinh tế còn chưa mạnh. Ủy ban Kinh tế đồng tình với Quốc hội về việc cần sớm có giải pháp nhằm khắc phục dần những yếu kém này trong năm nay.
Về tình hình những tháng đầu năm 2011, Quốc hội đánh giá cao việc sớm triển khai các giải pháp ổn định kinh tế, kiềm chế lạm phát và đảm bảo an sinh xã hội được Chính phủ thực hiện ngay từ đầu năm. Những động thái này đã phần nào mang lại kết quả tích cực, được biểu hiện ở kim ngạch xuất khẩu, tổng mức bán lẻ hàng hóa, thu ngân sách Nhà nước… đều tăng so với cùng kỳ 2010.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích đạt được, cơ quan thẩm tra cho rằng diễn biến kinh tế đầu năm vẫn xuất hiện nhiều yếu tố không thuận lợi cho việc thực hiện mục tiêu và các chỉ tiêu chủ yếu đã được đề ra. Cụ thể, chỉ số giá tiêu dùng 2 tháng tăng mạnh (3,87%), lãi suất tiếp tục tăng cao… Do đó, Chính phủ cần thực hiện đồng bộ và quyết liệt hơn nữa các giải pháp đã được nêu ra ở trên để hoàn thành các chỉ tiêu, kế hoạch đề ra cho cả năm 2011.
Cùng với các báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội nêu trên, trong thời gian làm việc còn lại của buổi sáng 21/3, các đại biểu sẽ nghe báo cáo tổng kết nhiệm kỳ 2007 - 2011 của Quốc hội, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chánh án Toàn án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Là kỳ họp cuối nhiệm kỳ, Quốc hội lần này sẽ chỉ làm việc trong 8 ngày (bế mạc vào ngày 29/3). Trong khoảng thời gian này, bên cạnh những nội dung nêu trên, Quốc hội sẽ xem xét các báo cáo về quản lý và sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội năm 2010 theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội, báo cáo về tình hình thực hiện pháp luật về bình đẳng giới năm 2010 và phương án sử dụng 3.500 tỷ đồng để tái đầu tư cho Tập đoàn Dầu khí quốc gia (PVN)... Về công tác xây dựng pháp luật, các đại biểu sẽ tập trung xem xét và thông qua 4 dự án luật, bao gồm Luật Kiểm toán độc lập, Phòng chống buôn bán người, Bộ Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự và Luật Thủ đô. Việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân chưa được đề cập trong chương trình kỳ họp lần này. |
Nhật Minh