Miếng thịt đang làm rắc rối thêm quan hệ Nga - EU. |
"Kể từ 1/6, chúng tôi tạm thời ngừng làm thủ tục hải quan cho tất cả các lô hàng thịt có xuất xứ EU và được xuất đi với form chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm cũ", phát ngôn viên Bộ Nông nghiệp Nga tuyên bố.
Ngay khi nhận được tin này, EU lập tức lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ và cho rằng hành động của Nga thật thiếu thân thiện và là một cách cư xử khó có thể được chấp nhận trong WTO. Quyết định của Nga đe doạ gây thiệt hại khoảng 1,3 tỷ euro trong buôn bán song phương hằng năm. "Chúng tôi chẳng biết điều gì đang diễn ra. Chúng tôi đã liên hệ với phía Nga thông qua đại sứ của mình ở Mátxcơva để làm sáng tỏ vấn đề. Thực sự ngạc nhiên về động thái của họ bởi hai bên vẫn đang đàm phán và hạn chót cho sự ra đời của mẫu chứng chỉ mới được gia hạn tới sau 1/6", phát ngôn viên Uỷ ban châu Âu Gregor Kreuzhuber nói.
Từ hơn một năm nay, Nga liên tục yêu cầu EU đưa ra một mẫu chứng chỉ vệ sinh an toàn thực phẩm thống nhất, thay thế cho các mẫu riêng rẽ do từng nước thành viên tự phát hành. Theo Mátxcơva, công việc này sẽ giúp giảm bớt thủ tục hành chính và hạn chế những giấy tờ không cần thiết. Trước yêu cầu này, Brussels phân trần luật pháp của EU không có điều nào cho phép phát hành một chuẩn tài liệu chung cho toàn khối. Hơn nữa, để có thể cho một mẫu chứng chỉ mới lưu hành, EU cần phải ban hành một quyết định ngừng sử dụng chứng nhận cũ. Tuy nhiên, Mátxcơva vẫn khăng khăng với quan điểm của mình buộc EU phải ban hành mẫu chứng chỉ chậm nhất vào 1/5, sau đó đồng ý dời thời hạn đến 1/6. Hiện chưa có một thoả thuận chính thức nào về vấn đề này được đưa ra.
Nga đang là khách hàng lớn nhất của châu Âu, tiêu thụ tới 60% lượng thịt bò và 23% thịt lợn xuất khẩu của khu vực này. Ngược lại, EU cũng là một đối tác quan trọng, chiếm hơn 50% kim ngạch xuất nhập khẩu của Nga và cung cấp gần 80% nhu cầu thịt bò và hơn một nửa thịt lợn cho người dân xứ sở Bạch Dương. Năm nay, Nga dự định nhập khoảng 205.000 tấn thịt gia cầm, 227.300 tấn thịt lợn và 331.800 tấn thịt bò từ EU.
Một vài quan chức EU thì cho rằng lệnh cấm nhập khẩu có thể liên quan tới những chính sách bảo hộ nông nghiệp của Nga. Thậm chí có người còn so sánh sự việc này chuyện Nga cấm nhập khẩu gia cầm của Mỹ hồi cuối năm ngoái, giữa lúc ngành công nghiệp chăn nuôi gà trong nước đang lâm vào thời kỳ khó khăn. Theo họ, còn quá sớm để tính toán thiệt hại nhưng nếu lệnh cấm tiếp tục kéo dài sẽ là một thảm hoạ với ngành chế biến thực phẩm xuất khẩu của châu Âu.
Quyết định đóng cửa biên giới với thịt EU cũng vấp phải phản kháng mạnh mẽ của giới kinh doanh Nga. "Ngừng thông quan sẽ gây phương hại cho cả nhà sản xuất Nga và EU. Do đang lệ thuộc chủ yếu vào thịt EU, các nhà máy chế biến của Nga sẽ thiệt hại nặng nề nếu lệnh cấm kéo dài", Veronika Maximova, phó chủ tịch hiệp hội thịt quốc gia nói. Người ta còn dự đoán giá các sản phẩm từ thịt có thể tăng 5% do sự vụ này.
Tháng trước, tại một cuộc họp song phương ở Mátxcơva, EU tuyên bố ủng hộ Nga gia nhập WTO, sau khi Mátxcơva miễn cưỡng mở rộng hợp tác với 10 thành viên mới của EU. 8 thành viên trong số đó trước đây thuộc khối Xô Viết cũ.
Thanh Thuỷ (theo The Moscow Times, BBC)