Cũng theo ông, hiện nhiều đại lý, cửa hàng bán lẻ dù có phân bón tích trữ nhưng chỉ bán nhỏ giọt cho bà con nông dân. Vì vậy, không chỉ có phân urê mà các loại phân bón khác như DAP, SA... đều tăng giá từ 250-300 đồng/kg.
Tuy nhiên, giá phân bón trong nước bị đẩy lên còn vì một số nguyên nhân khác. Trước hết là giá dầu thô, gas, amoniac trên thế giới đều tăng cao. Các nhà máy sản xuất phân bón lớn lại Mỹ, Bantic, Ả rập, Marốc, Vênêzuela... đều giảm công suất. Chính phủ một số nước (Indonesia, Ucraine, Ảrập, Marốc...) cũng đã ra lệnh tăng giá, hạn chế hoặc cấm xuất khẩu. Trong khi đó nhu cầu phân bón ở Ấn Độ, Trung Quốc lại tăng cao vì đang vào vụ mùa. Ngoài ra, lượng hàng tồn kho trên thế giới từ năm 2002 chỉ bằng 6-10% so với những năm trước.
Giá phân bón trong nước hiện nay
(đơn vị: đồng/kg)
Để đối phó với tình trạng trên, ông Trang Hiếu Dũng, Vụ trưởng Kế hoạch - Quy hoạch, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết, Bộ đã yêu cầu các tỉnh, thành phố tăng cường kiểm tra chống đầu cơ, tích trữ và khuyến khích các nhà sản xuất phân bón trong nước tăng sản lượng, cung ứng phân bón cho nông dân theo phương thức gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ nông sản.
Bộ Công nghiệp, Hiệp hội Phân bón Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam và Ngân hàng Phát triển nông nghiệp - nông thôn cũng đang đồng loạt kiến nghị nhà nước hỗ trợ nông dân thông qua việc giảm thuế VAT cung ứng, sản xuất và nhập khẩu phân bón từ 5% xuống 0%. Tuy nhiên, đến nay, họ vẫn chưa nhận được câu trả lời chính thức nào từ phía Chính phủ.Gánh nặng trên vai bà con nông dân hiện không chỉ là giá phân bón tăng cao mà còn rất khó khăn mới mua được hàng chất lượng tiêu chuẩn. Trong khi các nhà nhập khẩu ra sức tích trữ, găm hàng chờ giá lên thì các nhà sản xuất trong nước tung ra hàng lô sản phẩm kém chất lượng.
Kết quả kiểm tra mới đây nhất của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về chất lượng phân bón tại 15 tỉnh, thành, cho thấy phần lớn lượng phân bón lưu hành trên thị trường là hàng kém phẩm chất. Ví dụ: NPK: 51,2%, phân vi sinh hữu cơ: 72,3%. Trong gần 200 cơ sở sản xuất phân bón được kiểm tra có hơn 150 cơ sở không đạt tiêu chuẩn công nghệ, người lao động và lãnh đạo không có trình độ cơ bản về sản xuất phân bón. Ông Thúy nhấn mạnh: "Bối cảnh hiện nay có thể xem là cơ hội tốt để các cơ sở này mượn gió bẻ măng tiêu thụ hàng. Và người thiệt thòi nhất vẫn là bà con nông dân".
Mai Hương