Do không có nhiều thời gian nên từ ngày 22 tháng Chạp, bà Liên đã lên danh sách những thứ cần mua, bao gồm 3 bộ quần áo, mũ, dép và cá chép cho ông Táo, tiền vàng, hương... sắm ngay trong ngày. Những thứ khác như hoa quả, cá chép sống, chim, xôi, gà... là những thứ mua vào sáng sớm ngày 23. "Năm nào tôi cũng đi Bia Bà (Hà Đông - Hà Tây) vào ngày đưa ông Táo để cầu cho mọi xúi quẩy trong năm được hoá giải. Năm nào không đi lòng cứ không yên", bà Liên tâm sự.
Đi chợ để chuẩn bị thực phẩm cho ngày cúng Táo quân. Ảnh: P.A. |
23 tháng Chạp là ngày trần gian tổng kết năm cũ chuẩn bị một năm mới hạnh phúc an lành. Theo tục lệ, ông Công ông Táo cưỡi cá chép về trời báo cáo tình hình trong gia đình, xã hội nên nhà nào có bếp đều không thể thiếu mâm cơm cúng kèm cá chép.
Không mê tín dị đoan, nhưng đã thành tục lệ, bận rộn tất bật cho những ngày cuối năm song không ít doanh nhân vẫn cố dành thời gian cùng gia đình chuẩn bị bữa cơm cúng trong ngày ông Công. Thậm chí, các công ty có căng-tin phục vụ nhân viên cũng không quên bày một mâm cỗ và chú cá chép sống để làm phương tiện cho các Táo quân di chuyển về trời báo cáo thành tích với Ngọc Hoàng.
Giám đốc một công ty kinh doanh nội thất Nguyễn Việt Hưng nhận xét, nét đẹp nhất của ngày 23 tháng Chạp là tục phóng sinh. Cá chép sống loại nhỏ sau khi cúng ông Táo được đem ra hồ hoặc sông lớn chỗ nước sâu và sạch để thả. Có người cẩn thận hơn thì mua chim sẻ về để phóng sinh. "Năm nào tôi cũng được vợ giao cho nhiệm vụ mua cá, sau khi cúng xong thì đưa ra sông Hồng thả. Năm nào ra đến cầu Thăng Long, tôi cũng gặp một số người bạn cũng đang làm công việc tương tự", ông Hưng cho hay.
Là người khá coi trọng vấn đề tâm linh, tín ngưỡng nên dù không trực tiếp đi chợ sắm lễ, ông Hưng luôn cùng với bà xã lên danh sách những thứ cần mua. Bao giờ cũng vậy, món không thể thiếu trong mâm cơm là xôi gấc và cá chép. Năm nay, mâm cơm cúng ông Táo của gia đình ông Hưng không có thủ lợn, thay vào đó là một đôi gà trống. Bà xã anh cho rằng sang năm Đinh Hợi nên phải kiêng sát sinh lợn.
Theo tập tục hằng năm, ông Táo phải thu xếp lên trời vào ngày 23 tháng Chạp để tâu bày mọi việc dưới trần thế với Ngọc Hoàng. Bởi thế nên trong ngày này, mọi gia đình người Việt Nam đều làm mâm cơm tiễn đưa "ông Táo". Cứ phiên chợ 23 tháng Chạp, mỗi gia đình thường mua 2 mũ ông Táo, 1 mũ bà Táo bằng giấy và 3 con cá chép làm "ngựa" (chuyện cá chép hoá rồng) để Táo quân lên chầu trời. Sau khi cúng trong bếp, mũ được đốt và cá chép được mang ra thả ở ao, hồ, sông... Ngày ông Táo về chầu trời được xem như ngày đầu tiên của Tết Nguyên đán. Sau khi tiễn đưa Táo quân, người ta bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, lau chùi đồ cúng ông bà tổ tiên, treo tranh, câu đối, và cắm hoa ở những nơi trang trọng để chuẩn bị đón Tết. 29 Tết cúng rước ông bà, người Việt Nam rước luôn ông Táo trở lại nhà để cùng gia đình đón năm mới, vui xuân. |
Bà nói, công ty có nhà ăn, có bếp núc để phục vụ nhu cầu ăn uống của công nhân nên cũng cần phải có lễ tiễn ông Táo về trời cho "anh chị em vui, lại có thể chia nhau ăn mỗi người một ít lấy thảo sau khi cúng". Vì lý do này mà công ty Hải Anh đã chi một khoản tiền hoành tráng cho mâm cơm ông Táo, để sau đó có thể mời gần 50 người trong công ty nhập tiệc.
Chị Nguyễn Thị Quỳnh Như, vợ của ông giám đốc 2 công ty về thực phẩm và hàng tiêu dùng, cũng rất chăm chỉ trong việc cúng bái tại doanh nghiệp ông xã. Đầu tháng hay rằm, chị đều sửa soạn hoa quả, hương đèn để cúng ở bàn thờ thần tài thổ địa, nên ngày đưa ông Táo hay tết, chị chẳng thể bỏ qua.
"Tôi đã chuẩn bị con cá chép lớn cùng trái cây để sáng mai thắp hương mời ông Táo lên đường. Không mê tín, nhưng về tâm linh khi cúng tôi thấy yên tâm hơn vì có thể giúp được chồng một chút gì đó dù nhỏ bé", chị Như bộc bạch. Chồng chị, anh Thân, cũng chia sẻ sự đảm đang của bà xã và cho biết, làm ăn mà không cúng kiếng thì cũng dễ phật lòng "người trên". "Có nhiều điều thật khó lý giải, nhưng trước hết ta đã làm đúng theo phong tục ngày Tết của người Việt Nam", anh nói.
Phan Linh Anh