Giọng lo lắng, giám đốc một doanh nghiệp nhập khẩu tại Hà Nội nói không ngớt về những khó khăn. Hai showroom ôtô của ông cả ngày chỉ có 2-3 khách ghé thăm. Khách đến hỏi dăm câu ba điều, soi vài nhãn hiệu rồi lẳng lặng bỏ đi, chẳng hẹn ngày quay lại. 10 xe trưng bày trong salon từ tháng trước đến giờ mới có một chiếc được bán và cũng là loại rẻ nhất có giá chỉ trên 10.000 USD.
Xe ôtô phủi bụi thời ế khách. Ảnh: T.N. |
Chán nản, cuối tháng 4, ông chủ hãng quyết định đưa cả gia đình "trốn" biệt vào Đà Nẵng. Mọi việc ở nhà giao cho cấp phó, bán buôn cầm chừng, chờ tín hiệu vui. Ông hy vọng khi trở về tình hình sẽ khá hơn. Thế nhưng, ngay cả khi thị trường rộ lên thông tin phí trước bạ tăng, chuyện kinh doanh của ông chẳng biến chuyển.
Xe không bán được, trong khi lãi suất ngân hàng, tiền thuê mặt bằng và chi phí vẫn phải trả. Ông quyết định cắt giảm 2 trong số 10 nhân viên trong showroom. Đích thân ông hằng ngày phải vào mạng tra cứu thông tin, chào bán xe trên các website rao vặt, thậm chí thuyết phục anh em bạn bè có nhu cầu thì mua hỗ trợ. "Chưa khi nào tôi thấy tình cảnh lại căng thẳng như thế này", ông than thở.
Tại một showroom ôtô lớn trên đường Âu Cơ, Hà Nội, sáng sáng, nhân viên làm nhiệm vụ căng bạt, đưa xe ra trưng bày. Chiều tối lại từng ấy công đoạn, đưa xe vào garage, phủ bạt để chờ ngày mai đón khách. Nhân viên bán hàng ở đây tiết lộ, vẫn còn một lượng xe lớn đang gửi ở kho cách đó không xa. Nhân viên ở đây cho rằng những thông tin liên quan đến phí trước bạ, chính sách kiểm soát nhập siêu chỉ là "ánh sáng le lói cuối đường hầm", không đủ sức kích cầu thị trường.
Một cửa hàng khác trên đường Âu Cơ cũng trong tình cảnh tương tự. Nơi này trước đây vốn được đánh giá là địa điểm đẹp, thuận tiện đi lại, thu hút nhiều khách hàng không chỉ ở Hà Nội mà cả các tỉnh lân cận tới thăm. Thế nhưng, mấy tháng gần đây chỉ lượng khách nhỏ tới thăm, bán được 1-2 chiếc trong tháng. Có thời điểm, cả ngày chẳng có khách đến thăm. Bảo vệ ngồi đọc báo tán chuyện với nhau. Nhân viên văn phòng ngồi nghe nhạc hoặc chat chit. Còn một số cán bộ bán hàng, marketing đi qua đi lại, hết đứng rồi ngồi. Khách hàng đâu chẳng thấy mà xe thì bụi phủ ngày một dày thêm.
Tại TP HCM, thị trường được coi là sôi động hơn rất nhiều so với Hà Nội song rất nhiều chủ salon ôtô vẫn ở tình trạng "ngáp ruồi chờ khách", nhân viên thì ngồi chơi xơi nước. Chủ một doanh nghiệp nhập khẩu ở đường Trần Hưng Đạo, Hà Nội vẫn giữ dáng vẻ bình tĩnh vốn có. Nhưng khi VnExpress.net động đến chuyện kinh doanh, ông chỉ lắc đầu chán nản: "Sắp chết rồi. Ngân hàng thúc nợ, nhân viên đến ngày trả lương, hàng tồn không bán được. Tín hiệu vui đâu tôi chẳng thấy chỉ biết là từ đầu tháng đến giờ chỉ một chiếc duy nhất được bán".
Hiện showroom ôtô của ông vẫn còn khoảng dưới 50 chiếc. Khoảng 50 chiếc nữa được gửi ở trong kho cách đó vài km. Số xe này được nhập về từ hồi năm 2009 chưa bán được trong khi một lô xe khác đã đặt hàng đang lênh đênh trên biển sắp về thị trường. Mỗi tháng, ông đang đối diện với khoản nợ lên tới vài tỷ đồng đến hạn phải trả.
Chủ một doanh nghiệp kinh doanh ôtô cũ tính toán để trong kho một ngày là các khoản chi phí bị đội lên. Đây là lý do, không ít salon buộc phải treo biển giảm giá. Thậm chí, có thời điểm một chiếc Camry nhập về thị trường giá 57.000-59.000 USD, doanh nghiệp chấp nhận lỗ khi bán cho người tiêu dùng với giá chỉ 55.000 USD.
Ông nhẩm tính một chiếc xe Camry nhập về từ năm 2009 nếu không bán được, chi phí đội lên mỗi tháng vào khoảng 700 USD lãi ngân hàng. Cộng thêm các khoản chi phí khác như marketing, bán hàng, thuê mặt bằng... mỗi tháng, doanh nghiệp mất khoảng 1.500 USD. Và với những xe về từ cuối năm 2009, thì mỗi chiếc, doanh nghiệp đã mất ít nhất 3.500-4.500 USD. Do đó, khi có khách, nhiều salon ôtô sẵn sàng hỗ trợ phí trước bạ hoặc giảm giá tới 2.000-3.000 USD mỗi chiếc.
Vị giám đốc này cho hay trong 10 năm kinh doanh xe, giờ mới thấm thía được xu hướng tiêu dùng của người Việt. Cái gì tăng, dân cũng đổ xô đi mua, khi giá hạ thì họ lại làm ngơ không đoái hoài tới. Điều này có thể nhận thấy đối với nhiều kênh đầu tư khác như vàng, đôla hay bất động sản. Khi thị trường giảm sâu, giới kinh doanh vêu mặt chờ khách, còn khi giá tăng vùn vụt, khách hàng lũ lượt tới các tiệm vàng để chen lấn xô đẩy nhau mua bán. "Cũng có thể một nguyên nhân khác nữa là do các tổ chức tín dụng thắt chặt cho vay tiêu dùng và người dân không còn mặn mà với ôtô", vị giám đốc phân trần.
Hồng Anh - Minh Hằng