Cảng San Diego, Carlifornia (Mỹ). |
Các nhà xuất khẩu Việt Nam "miễn dịch" với vụ việc này cũng là điều dễ hiểu, bởi hầu hết đều xuất hàng dưới dạng FOB (free on board), nghĩa là trách nhiệm của họ đối với lô hàng kết thúc ngay sau khi hàng được bốc lên tàu. Các công ty như Dệt Thành Công, Việt Thắng, Phong Phú, Thắng Lợi và một số công ty xuất khẩu thủy hải sản đều cho biết, lô hàng của họ cũng đến các cảng Mỹ trong thời gian này, nhưng họ không phải lo lắng vì đối tác của họ là người thuê tàu. Khó khăn duy nhất là các đối tác sẽ chậm thanh toán vì hàng chưa đến tay.
Theo một chuyên gia ngành hàng hải, các tàu container lớn neo đậu chờ lệnh giải phóng hàng có thể phải tốn kém đến 25.000 USD/ngày. Các chi phí này bao gồm tiền nhiên liệu, lương thuyền viên, chi phí khấu hao tàu và nhiều khoản khác. Các hãng tàu châu Á chạy tuyến Mỹ vì thế sẽ chịu không ít thiệt hại. Trong khi đó, các hãng tàu Việt Nam thì hoàn toàn không "dính líu" gì.
Thực trạng này cho thấy khả năng cạnh tranh của các nhà xuất khẩu và các hãng tàu Việt Nam còn yếu. Hình thức bán theo điều kiện FOB và mua theo điều kiện CIF (cost insurance and freight), xét về mặt nào đó, đem lại cho doanh nghiệp Việt Nam nhiều thuận lợi, vì đối với hàng xuất khẩu thì chỉ cần giao hàng qua mạn tàu là xem như đã xong việc, còn với hàng nhập khẩu thì chỉ việc chờ hàng đến cảng để nhận. Thế nhưng, nếu xét trên tổng thể của nền kinh tế, hình thức này đã hạn chế khả năng cạnh tranh của hàng hóa cũng như sự phát triển của ngành vận tải biển Việt Nam.
Trong tình hình thị trường thế giới cạnh tranh gay gắt hiện nay, ưu thế sẽ thuộc về doanh nghiệp nào có thể nhận hàng tại gốc và giao hàng đến tận nơi với giá cả chất lượng hàng hóa và dịch vụ tốt nhất. Nhưng với hình thức mua CIF, bán FOB thì gần như doanh nghiệp đang mua bán hàng qua trung gian là đối tác của mình, người sẽ trực tiếp đi mua bảo hiểm và thuê tàu. Trong khi nếu áp dụng hình thức ngược lại, doanh nghiệp có thể mang lại nguồn thu ngoại tệ cho đất nước và tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động.
Sự "bình an" của doanh nghiệp Việt Nam trước các biến động của nền kinh tế thế giới lâu nay, theo các chuyên gia, thực chất chỉ có nghĩa là doanh nghiệp vẫn chưa thực sự bước chân ra thị trường thế giới rộng lớn.
(Theo Thời Báo Kinh Tế Sài Gòn)