Thuê tổng giám đốc không dễ |
VEC là một trong 5 tổng công ty nằm trong kế hoạch thí điểm thuê tổng giám đốc theo Chỉ thị số 45/CT-TW của Bộ Chính trị. Sáng 20/4 vừa qua, đại diện Hội đồng quản trị VEC cùng lãnh đạo Bộ Công nghiệp đã ngồi lại với nhau để cùng hoàn thiện, tuy nhiên, có thể sẽ phải chờ 2 tuần nữa mới có kết quả chính thức.
Theo ông Nguyễn Kiến Thiết, Chủ tịch Hội đồng Quản trị VEC, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, cán bộ quản trị của Tổng công ty còn bộc lộ một số điểm như trình độ ngoại ngữ còn yếu, khả năng nắm bắt nhu cầu thị trường và xây dựng chiến lược phát triển, hợp tác và liên kết quốc tế… còn hạn chế, yêu cầu đặt ra là VEC cần phát huy và sử dụng nhân tố mới về con người. Việc thí điểm thuê tổng giám đốc là cần thiết và là xu thế tất yếu.
Tuy nhiên, qua 7 lần sửa đổi dự thảo, vướng mắc hiện nay vẫn là một cơ chế mẫu, phù hợp với kế hoạch của VEC cũng như yêu cầu tham khảo những kinh nghiệm đã có trong tiền lệ.
Chẳng hạn, những vướng mắc về tiêu chuẩn, quyền lợi và trách nhiệm của vị trí cần thuê. Theo dự thảo đề án lần thứ 7, đối tượng mà VEC lựa chọn để thuê chỉ giới hạn là người Việt Nam. Và theo ý kiến của Bộ trưởng Công nghiệp Hoàng Trung Hải trong cuộc họp nói trên, ngoài điều kiện là người Việt Nam, người đảm nhận vị trí tổng giám đốc phải là Đảng viên.
Về quyền lợi, mức lương dự kiến mà VEC đưa ra là 0,2% tổng doanh thu của tổng công ty (mỗi năm không thấp hơn 300 triệu đồng). Quyền hạn của vị trí này dự kiến là được đề xuất các chức danh phó tổng giám đốc, kế toán trưởng, trình Chủ tịch Hội đồng quản trị duyệt. Nhưng, nếu để thua lỗ 2 năm liên tiếp hoặc yếu kém trong quản lý, điều hành, vị trí này sẽ lập tức bị thay thế…
Một vướng mắc khác đặt ra là độ tuổi của các ứng viên cũng như các công việc kiêm nhiệm khác. Theo Bộ trưởng Hoàng Trung Hải, cái mà Tổng công ty cần là trí tuệ, năng lực điều hành và tâm huyết của đối tượng chứ không câu nệ về tuổi tác; ngoài ra, đối tượng đó có thể là người kiêm nhiệm chức danh ở đơn vị khác. Yêu cầu tiên quyết là hiệu quả hoạt động của Tổng công ty dưới sự điều hành của đối tượng đó.
Một ý kiến khác của đại diện lãnh đạo Bộ Công nghiệp đưa ra là việc thuê tổng giám đốc chỉ được tiến hành khi tổng công ty đã hoàn thiện mô hình công ty mẹ - con. Đại diện này cũng cho rằng trên thực tế chưa có trường hợp cụ thể nào, chưa có kinh nghiệm tiền lệ nào để tham khảo nên việc xây dựng đề án gặp khá nhiều khó khăn.
Tuy nhiên, nhiều người cho rằng, hiện tại đã có hai trường hợp thuê tổng giám đốc, nhưng cả hai đều không nằm trong nhóm đối tượng thí điểm nói trên. Đó là Tổng công ty Sông Đà (Bộ Xây dựng) và Công ty Vận tải Đa phương thức (Bộ Giao thông Vận tải).
Tổng công ty Sông Đà vừa tiến hành ký hợp đồng thuê tổng giám đốc và giám đốc giữa Chủ tịch Hội đồng quản trị và tổng giám đốc của tổng công ty với giám đốc các công ty cổ phần, thành viên. Tiền lương của tổng giám đốc và giám đốc được thuê dao động từ vài chục triệu đến vài trăm triệu/năm, trong thời hạn 5 năm.
Công ty Vận tải Đa phương thức cũng vừa ký hợp đồng thuê giám đốc với người tiền nhiệm vừa nghỉ hưu với mức lương khoảng 15 triệu đồng/tháng. Đáng chú ý là nhân vật này đã 62 tuổi và đã gắn bó với công ty 15 năm qua. Nhân vật này được chọn với lý do có nhiều kinh nghiệm, hiểu biết về công ty cũng như có nhiều mối quan hệ trong kinh doanh…
Dù không nằm trong kế hoạch thí điểm nhưng hai trường hợp trên được đánh giá là những tín hiệu ban đầu cho kế hoạch thuê tổng giám đốc cho doanh nghiệp Nhà nước. Hai trường hợp này cũng vừa mới được tiến hành nên chưa thể có những bài học kinh nghiệm cũng như kết quả thực tế cho những doanh nghiệp kế tiếp.
(Theo TBKTVN)