Lượng vốn huy động vào ngân hàng trong 6 tháng đầu năm tăng 16,2% so với cuối năm ngoái, trong khi phần ngân hàng cho vay đối với nền kinh tế tăng 17%. Về nguyên tắc, ngân hàng đi vay để cho vay lại. Vì thế việc tốc độ tăng trưởng tín dụng lớn hơn tốc độ huy động khiến nhiều người nghĩ tới viễn cảnh tín dụng nóng sau hàng loạt động thái kích thích bơm vốn cho nền kinh tế.
Nỗi lo này càng lớn hơn khi tính tới giữa tháng 7, vốn vào ngân hàng chỉ tăng 18,8% trong khi vốn ra tăng tới 20,5%, xấp xỉ tăng trưởng tín dụng của cả năm ngoái. Thực tế, trong số hơn 20 ngân hàng cổ phần đang hoạt động, chỉ một hai nơi tăng trưởng tín dụng dưới 20% trong 6 tháng. Đáng chú ý tại ABBank, dư nợ cho vay tăng 132% sau 6 tháng. Tất nhiên ngân hàng này có cái lý để an tâm là lượng vốn huy động dồi dào, đạt hơn 11.600 tỷ, tăng 160% so với cùng kỳ, trong khi cho vay chỉ dừng ở mức 8.618 tỷ đồng. Chiếm một tỷ lệ không nhỏ là phần vốn giải ngân theo chương trình kích cầu của Chính phủ. Song mức tăng trưởng tín dụng cao chót vót như vậy vẫn đáng lưu tâm, bởi ABBank không phải là ngân hàng mới hoạt động, và trong những năm trước, tốc độ tăng dư nợ của ngân hàng này cũng khá cao.
Tại SCB, tốc độ tăng trưởng tín dụng khiêm tốn hơn, khoảng 28,36% sau 6 tháng. Trong báo cáo 6 tháng đầu năm nay, những ngân hàng cổ phần quy mô lớn không công bố chi tiết tỷ lệ tăng dư nợ, song tăng trưởng huy động vốn khá cao, đều trên 30%, thậm chí trên 50%.
“Tín dụng không nóng, cũng không lạnh”, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Giàu trao đổi với VnExpress.net chiều 22/7. Cuối tháng sáu, chính ông từng tuyên bố ngành ngân hàng phấn đấu kiểm soát tín dụng tăng trưởng không quá 30%. Nhưng trong kế hoạch điều hành những tháng cuối năm do Ngân hàng Nhà nước mới công bố, chỉ tiêu tăng trưởng của cả năm chỉ là 25-27%. Theo ông Giàu, đây không phải động thái giảm chỉ tiêu tăng trưởng, mà là cụ thể hoá mục tiêu trong điều hành, và thực chất 25-27% vẫn nằm trong biên độ dưới 30%.
Thống đốc không cho rằng Ngân hàng Nhà nước đang siết tín dụng, song thực tế những nhận định của ông về thị trường ngân hàng cho thấy cần sự quan tâm lớn hơn với tốc độ tăng trưởng tín dụng hiện nay. “Với những gì diễn ra trên thị trường ngân hàng hiện nay, đã đến lúc kiểm soát tín dụng hiệu quả hơn”, ông nói.
Trong cuộc họp với lãnh đạo các ngân hàng thương mại mới đây, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu khối quốc doanh kiểm soát tăng trưởng tín dụng trong phạm vi 25%. 20 ngân hàng cổ phần phải báo cáo tình hình 6 tháng đầu năm và kế hoạch tăng trưởng những tháng cuối năm. “Nếu bất thường, sẽ có biện pháp phù hợp”, ông tuyên bố. Mảng cho vay đầu tư kinh doanh chứng khoán và bất động sản được lưu ý kiểm soát hơn cả nhằm tuân thủ nghiêm ngặt các tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh ngân hàng.
Tuy nhiên, một chuyên gia có uy tín trong lĩnh vực tài chính tiền tệ không cho rằng tín dụng đã đến mức phải kiểm soát hay siết chặt. Từ năm 2000 đến nay, khi nền kinh tế ổn định, tăng trưởng tín dụng đều trên 20%, thậm chí có năm trên 30%. Trong bối cảnh suy thoái, nhiều nước đẩy mạnh bơm vốn giúp nền kinh tế phục hồi, Việt Nam cũng nên có hành xử phù hợp. Cùng quan điểm với vị chuyên gia này, tăng trưởng tín dụng năm nay có thể cho phép đạt mức dưới 34%.
Thống đốc Nguyễn Văn Giàu vẫn giữ quan điểm thận trọng khi cho rằng kinh tế phục hồi hay không không phụ thuộc nhiều vào việc lượng tiền bơm ra bao nhiêu mà nằm ở hiệu quả của từng đồng vốn. Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ, đặc biệt là dòng vốn kích cầu sao cho đi đúng đối tượng, ngăn chặn nguy cơ chảy sang thị trường khác làm lệch lạc mục đích kích cầu và rủi ro cho hệ thống.
Trong lúc này, nhiều ngân hàng thương mại bắt đầu rà soát vốn cho vay, đặc biệt là mảng cho vay tiêu dùng cũng như đầu tư, kinh doanh chứng khoán.
Uỷ ban Giám sát Tài chính Tiền tệ Quốc gia, do nguyên thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Đức Thuý là chủ tịch, vừa có báo cáo gửi Thủ tướng. Dự kiến đầu tuần sau, bản báo cáo này sẽ được đem ra bàn bạc, phân tích tại cuộc họp của Hội đồng Tư vấn Chính sách Tiền tệ Tài chính Quốc gia mà một nội dung quan trọng là tăng trưởng tín dụng sao cho phù hợp với yêu cầu kinh tế hiện nay.
Song Linh